Przestępczość "białych kołnierzyków" na tle innych typów przestępczości

• Autorzy: Hanna Napierała

Warianty tytułu

Crime among "White Collaras" Against the Background of Other Types of Crime

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problematyka przestępczości "białych kołnierzyków" jest zagadnieniem, które wprawdzie literalnie bądź bezpośrednio nie jest wiązane z refleksją dotyczącą kapitału społecznego, ale łączy się z nim przedmiotowo co najmniej z trzech powodów. Po pierwsze, opisywane tu praktyki powodują nie tylko wymierne straty materialne, lecz także naruszają jedną za składowych kapitału społecznego, jaką jest zaufanie (w tym przypadku do osób zarządzających kapitałem rzeczowym, finansowym lub ludzkim). Po drugie, przestępcze zachowania menedżerów polegają na wykorzystaniu tzw. "szkodliwego" czy "przynoszącego ujmę" kapitału społecznego. Tworzą go społeczne interakcje i wartości, których używa się w celu uzyskania takich efektów, które pomniejszają dobrobyt nie-członków danej organizacji bądź zbiorowości. Po trzecie, przestępczość "białych kołnierzyków" powoduje tzw. negatywne efekty zewnętrzne. We wszystkich tych przypadkach działania te wpływają destrukcyjnie na stan gospodarki rynkowej i demokratycznego społeczeństwa. Celem artykułu jest próba zaprezentowania problematyki przestępczości "białych kołnierzyków". Pierwszy etap badań nad tym zagadnieniem obejmował sporządzenie przeglądu definicji zjawiska przestępczości "białych kołnierzyków" w literaturze przedmiotu, przede wszystkim socjologii i kryminologii. W drugiej fazie ukazano zakresy znaczeniowe pojęć: przestępczość gospodarcza, przestępczość ekonomiczna i przestępczość menedżerska oraz korelacje między nimi a przestępczością "białych kołnierzyków". Trzecim etapem było przedstawienie tła historycznego przestępczości "białych kołnierzyków". (fragment tekstu)

EN

In the late 1930s the American sociologist and criminologist Edwin H. Sutherland used the term white-collar ciminal to refer to a person in the upper socioeconomic class who violates the laws designed to regulate his occupation. He used the term "white collar" in the sense in which it was used by President Sloan of General Motors who wrote a book entitled "The Autobiography of White Collar Worker". The term was used later more generally to refer to the wage-earning class which wears good clothes at work, such as clerks in stores. This article is an attempt to present the problems connected with white collar criminality. The first step of the research was a review of white collar crime definitions. In the second stage the author's definition of white collar crime has been showed against the background of other crimes definitions. The third part of this article is a presentation of the historical background of white collar criminality. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przestępstwa gospodarcze; Przestępczość; Zaufanie społeczne; Przegląd literatury; Kapitał społeczny

EN

Economic crimes; Crime; Social trust; Literature review; Social capital

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 2004
• Numer: nr 42
• Strony: 202--216

Twórcy

autor

Hanna Napierała

Bibliografia

• Sutherland E.H., White Collar Crime, The Dryden Press, New York 1949.
• Mills C.W., Białe kołnierzyki. Amerykańskie klasy średnie, Książka i Wiedza, Warszawa 1965.
• Sutherland E.H., On Analysing Crime, The University of Chicago 1973.
• Giese J., White-Collar-Crime und Blue-Collar-Crime, Munchen 1980.
• www.212.net/crime/white_collar.htm
• Goodman N., Wstęp do socjologii, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 1997.
• Vold G.B., Theoretical Criminology, New York 1988, w: L. Lernell, Przestępczość gospodarcza, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1965.
• www.nwmissouri.edu.nwcourses/martin/deviance/whitcorp.index.htm
• Terstegen O., w: A. Mergen, Kriminologie morgen, w: J. Giese, White-Collar-Crime und Blue-Collar-Crime, Munchen 1980.
• Appelbaum R.P., Chambliss W.J., Sociology: A Brief Introduction, Longmann, New York 1997, www.delmar.edu/socsci/intro/wc-crime.htm
• http://faculty.ncwc.edu/toconnor/393/spy/whitecollarcrime.htm
• http://www.bgis.gov.bb/dpp/speeches/inpreswht.htm
• Czajka D., Przestępstwa menedżerskie, Wydawnictwo Zrzeszenia Prawników Polskich, Warszawa 2000.
• Domański H., Społeczeństwa klasy średniej, PAN, Warszawa 1994.
• Kaiser G., Kriminologie, Heidelberg 1983.
• Górniok O., Przestępczość gospodarcza i jej zwalczanie, PWN, Warszawa 1994.
• www.cbos.pl/SPISKOM.POL/1999/KOM032/KOM032.HTM
• Ukryte zobowiązania: skumulowane odroczone pobory dyrektorów, "Gazeta Wyborcza" z dn. 14 X 2002.
• Zimmerli E., Zirpnis W., Terstegen O., Wirtschaftskriminalitat, Lubeka 1963.
• Tiedemann K., Wirtschaftskniminalitat und Wirtschaftsredt, Hamburg 1976.
• Przestępczość gospodarcza, (red.) A. Siemiaszko, Oficyna Naukowa, Warszawa 1995.
• Szczurek Z., Oszustwo w handlu na szkodę nabywcy w polskim prawie karnym, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1976.
• Tiedemann K., Multinationale Untanehmen und trafrecht, Kolonia 1980.
• Ogger G., Zera w garniturach, Wyd. Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków 1994.
• Dioniziak R., Słaboń A., Patologia życia gospodarczego. Aspekty socjologii Kraków 1997.