Globalizacja korporacyjna, a konstytutywne cechy kapitalizmu

• Autorzy: Piotr Zalewa

Warianty tytułu

Corporate Globalization and Constitutive Components of Capitalism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W publikacji autor próbuje określić, które elementy konstytutywne gospodarki wolnorynkowej ulegają wypaczeniu w wyniku ekspansji transnarodowych korporacji. Coraz więcej obszarów życia gospodarczego funkcjonuje w warunkach oligopolu, stało się to, przed czym ostrzegali teoretycy kapitalizmu - walka rynkowa doprowadziła do znacznego ograniczenia konkurencji. Ponadto, siła ekonomiczna korporacji pozwala im na przerzucanie części kosztów wytwarzania dóbr i usług na innych uczestników życia gospodarczego, zatem ceny przestają być nośnikiem informacji o rzeczywistych nakładach poniesionych na ich wytworzenie. Autor podkreśla, że przedsiębiorstwo o rozproszonym akcjonariacie nie wypełnia kryteriów stawianych przed prywatną formą własności środków produkcji, a neoliberalny dogmat o prywatyzacji jako warunku koniecznym efektywności systemu ekonomicznego jest nie tyle fałszywy, co nie oddaje realiów gospodarczych początku XXI wieku. Autor zauważa, że traktowanie zysku jako jedynego celu działania korporacji również nie odpowiada prawdzie w rzeczywistości korporacyjnej i stanowi daleko idące uproszczenie. W ostatniej części autor wskazuje, że proces globalizacji korporacyjnej swe ideowe wsparcie czerpie z dogmatów neoliberalnych, których wdrażanie znacznie ułatwia ekspansję transnarodowych korporacji. Postępujące odchodzenie od idei wolnorynkowej gospodarki prywatnej na rzecz gospodarki korporacyjnej stwarza, zdaniem autora, konieczność głębokiej refleksji nad zasadnością stosowania zarówno liberalnych, jak i keynesistowskich narzędzi polityki gospodarczej, zwłaszcza w warunkach kryzysu gospodarczego. (abstrakt oryginalny)

EN

In this article the author attempts to qualify which components of free-market capitalism still correspond to the economic reality of corporate globalization. In author's opinion the activity of transnational corporations warp fundamental elements of market-led economy such as competition, price, private form of ownership and net profit as the only purpose of a corporation. The author claims, that nowadays it is necessary to think over both liberal and Keynesian tools of economic policy, particularly in time of recession. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Globalizacja; Korporacje; Konkurencja; Własność prywatna

EN

Globalization; Corporation; Competition; Private property

• Czasopismo: Zarządzanie i Finanse
• Rocznik: 2012
• Numer: R. 10, nr 1, cz. 3
• Strony: 243--254

Twórcy

autor

Piotr Zalewa

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Albert M. (1994), Kapitalizm kontra kapitalizm, Signum, Kraków.
• Bakan J. (2006), Korporacja, patologiczna pogoń za zyskiem i władzą, Wydawnictwo Lepszy Świat, Warszawa.
• Boehlke J. (2010), Firma we współczesnej myśli ekonomicznej. Studium teoretyczno-metodologiczne, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
• Braudel F. (1992), Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm, XV-XVIII wiek, tom II, PIW, Warszawa.
• Dalton G. (1974), Economic Economic Systems & Society: Capitalism, Comunism and the Third World, Penguin Books Ltd., New York.
• Domańska E. (1986), Kapitalizm menedżerski, PWE, Warszawa.
• Dylus A. (2005), Globalizacja. Refleksje etyczne, Zakład Narodowy Ossolińskich, Wrocław.
• Friedman T. (2006), Świat jest płaski, krótka historia XXI wieku, Rebis, Poznań.
• Galbraith J. K. (1991), Ekonomia w perspektywie, PWE, Warszawa.
• Golinowska S. (1989), Rola państwa w gospodarce - przegląd teorii, "Ekonomista", nr 4
• Gorynia M. (1999), Przedsiębiorstwo w różnych ujęciach teoretycznych, "Ekonomista" nr 4.
• Gruszecki T. (2002), Współczesne teorie przedsiębiorstwa, PWN, Warszawa.
• Grzeszak A. (2009), Samochody specjalnej troski, "Polityka" nr 50.
• Harvey D. (2008), Neoliberalizm. Historia katastrofy, Książka i Prasa, Warszawa.
• http://elektronikab2b.pl/biznes/11477-intel-utraci-udzia-w-rynku-pc
• http://www.ibm.com/news/pl/pl/2011/02/03/j7962247r21006o26.html
• http://www.insideline.com/suzuki/suzuki-splits-with-gm-hooks-up-with-vw.html
• http://www.komputerswiat.pl/nowosci/sprzet/2011/44/rynek-kart-graficznych-intel-do-gory-konkurencja-w-dol-jak-to-mozliwe.aspx
• http://www.psa-peugeot-citroen.com /en/psa_group/cooperation _toyota_b2.php
• http://www.reuters.com/article/2010/05/26/toyota-daimler-idUSTOE64O09 Q20100526
• http://wyborcza.biz/biznes/1,101562,7507281,IBM__5_tys__patentow_w_ciagu_roku__Bije_Samsunga_i.html
• Klein N. ( 2004), No Logo, Świat Literacki, Izabelin.
• Kołodko G. (2008), Wędrujący świat, Prószyński i S-ka, Warszawa.
• Kozłowski S. G. (2001), Współczesna Ameryka. Mity i rzeczywistość, UMCS, Lublin.
• Kozłowski S. G. (2008), Ameryka współczesna, pejzaż polityczny i społeczno-gospodarczy, UMCS, Lublin.
• Marzęda K. (2007), Proces globalizacji korporacyjnej, Branta, Bydgoszcz - Warszawa - Lublin.
• Noga A. (1996), Cele przedsiębiorstwa. Kontrowersje teoretyczne, "Ekonomista" nr 6.
• Palley T. I. (2009), Od keynesizmu do neoliberalizmu: zmiana paradygmatu w ekonomii, w: Neoliberalizm przed trybunałem, Saad-Filho A., Johnston D. (red.), Książka i Prasa, Warszawa.
• Patel R. (2010), Wartość niczego. Jak przekształcić społeczeństwo rynkowe i na nowo zdefiniować demokrację, Muza S.A., Warszawa.
• Piaseczny J. (2009), Koltan spływa krwią, "Przegląd" nr 34.
• Scholte J. A. (2006), Globalizacja. Krytyczne wprowadzenie, Humanitas, Sosnowiec.
• Szymański W. (2004), Interesy i sprzeczności globalizacji, Difin, Warszawa.
• Wajda A. (2011), Globalizacja, Społeczeństwo i jego rozwój, Książka i Prasa, Warszawa.
• Wielgosz P. (2004), Opium globalizacji, Dialog, Warszawa.
• World Investment Report (2003), http://www.unctad.org/en/docs/wir2003_en.pdf
• Woś A. (2000), Rolnictwo polskie 1945-2000. Porównawcza analiza systemowa, IERiGŻ, Warszawa.
• Zorska A. (1998), Ku globalizacji? Przemiany w korporacjach transnarodowych i w gospodarce światowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.