Changes of Maximum Sea Levels at Selected Gauge Stations on the Polish and Swedish Baltic Coast

• Autorzy: Tomasz Wolski , Bernard Wiśniewski

Warianty tytułu

Zmiany maksymalnych poziomów morza na wybranych stacjach polskiego i szwedzkiego wybrzeża Bałtyku

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The focus of this research is the variability of water levels in the Baltic based on the analysis of long-term series of maximum sea levels on the Polish and Swedish coast. The analysed gauge stations were Świnoujście, Kołobrzeg, Gdańsk, Stockholm, Ystad and Furuögrund. In the work linear trends in the long-term sea level changes in the common period of 1889-2006 as well as in the second half of the observational series, 1948-2006, have been identified. The period of 1948-2006 is characterized by a rise of sea levels in all gauge stations. The study also determined the amount of storm surges in the period of 1947-2006. The number of storm surges on the both the Polish and Swedish coast is increasing. Additional analyses included in this study concern the calculations of the levels of storm surges in 1000-year, 100-year and 50-year return periods. The upward trend in the maximum sea levels and the increasing number of storm surges on the Polish and Swedish coast in the last half-century can be partly explained by a climate change, NAO index or by local wind conditions. (original abstract)

Celem badań jest pokazanie zmienności poziomów wód M. Bałtyckiego na podstawie wieloletnich serii maksymalnych poziomów wód na polskim i szwedzkim wybrzeżu. Analizowane stacje to Świnoujście, Kołobrzeg, Gdańsk a także Stockholm, Ystad i Furuögrund. W pracy wyznaczono trendy wieloletnich wahań poziomu morza dla wspólnego okresu 1889-2006 jak również dla drugiej połowy serii obserwacyjnej czyli okresu 1948-2006. Okres 1948-2006 charakteryzuje się wzrostem poziomu morza dla wszystkich stacji W pracy wyznaczono także ilość wezbrań sztormowych w okresie 1947-2006. Ilość wezbrań sztormowych zarówno na polskim i szwedzkim wybrzeżu wyraźnie wzrasta. Inne analizy zawarte w pracy dotyczą obliczeń teoretycznych maksymalnych poziomów wód czyli takich, które mogą wystąpić raz na 1000 lat, 100 lat czy 50 lat. Wzrostowa tendencja maksymalnych poziomów morza oraz zwiększająca się ilość wezbrań sztormowych w ostatnich kilkudziesięciu latach można częściowo tłumaczyć zmianami klimatycznymi, indeksem NAO oraz lokalnymi warunkami wiatrowymi. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Trend analysis

PL

Analiza trendu

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 29 Climate change, economy and society - interactions in the Baltic See Region
• Strony: 209--227

Twórcy

autor

Tomasz Wolski

• University of Szczecin, Poland

autor

Bernard Wiśniewski

• University of Szczecin, Poland

Bibliografia

• Bloomfield P., Fourier Analysis of Time Series: An Introduction, 2nd Edition, Wiley and Sons, 2000.
• Byczkowski A., Hydrologia, t. 1 and 2, SGGW, Warszawa 1996.
• Chen D., Omstedt A., Climate-Induced Variability of Sea Level in Stockholm: Influence of Air Temperature and Atmospheric Circulation, "Advances in Atmospheric Sciences" 2005, Vol. 22, No. 5.
• Dziadziuszko Z., Jednorał T., Wahania poziomów morza na polskim wybrzeżu Bałtyku, "Studia i Materiały Oceanologiczne" 1988, nr 52.
• Ekman M., The Changing Level of the Baltic Sea Turing 300 Years: A Clue to Understanding the Earth. Summer Institute for Historical Geophysics, Aland Islands 2009.
• Gumbel E.J., Statistics of Extremes, Columbia University Press, 1958.
• Hammarklint T., Swedish Sea Level Series - A Climate Indicator, Swedish Meteorological and Hydrological Institute (SMHI), 2009.
• Hammarklint T., The Swedish Sea Level Network, GLOSS Experts 11th Meeting, 2009.
• ICCP AR4. The Intergovernmental Panel of Climate Change, Fourth Assessment Report, Working Group I - The Physical Science Basis of Climate Change, Chapter 5 - Observations: Oceanic Climate Change and Sea Level, Chapter 10 - Global Climate Projections, 2007.
• Jakusik J., Wójcik R., Biernacik D., Pilarski M., Miętus M., Wójcik R., Zmiany poziomu morza wzdłuż polskiego wybrzeża Morza Bałtyckiego. Rezultaty projektu KLIMAT. Klimat Polski na tle klimatów Europy. Zmiany i ich konsekwencje, Seria: Studia i Prace z Geografii i Geologia 2010, 16, Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
• Jednorał T., Sztobryn M., Miłkowska M., Zastosowanie modelu statystyk pozycyjnych do prognozowania ekstremalnych poziomów Morza Bałtyckiego w polskiej strefie brzegowej, "Inżynieria Morska i Geotechnika" 2008, nr 5.
• Johansson M., Kahma K., Boman H., Launiainen J., Scenarios for sea level on the Finnish coast, "Boreal Environment Research" 2004, No. 9.
• Kowalik Z., Wróblewski A., Okresowe wahania stanów wody przy polskich wybrzeżach południowego Bałtyku, Archiwum Hydrotechniki 1973, t. 20, z. 2.
• Liu K., A study of the possibility to connect local leveling networks to the Swedish height system RH., 2000 using GNSS. Reports in Geodesy and Geographical Information Systems, LMV - rapport 2011:3, LANTMÄTERIET, Gävle.
• Majewski A., Dziadziuszko Z., Wiśniewska A., Monografia powodzi sztormowych 1951- 1975, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1983.
• Mörner N.A., Estimating future sea level changes from past records, "Global and Planetary Change" 2004, No. 40 (1-2).
• Morski Komunikat Hydrologiczno-Meteorologiczny, (1961-1990), Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, IMGW, oddział Morski, Gdynia.
• NIPCC. Nature, Not Human Activity, Rules the Climate, Summary for Policymakers of the Report of the Nongovernmental International Panel on Climate Change, ed S.F. Singer, The Heartland Institute, Chicago 2008, IL.
• Rocznik Hydrograficzny Morza Bałtyckiego, (1947-1970), Państwowy Instytut Hydrologiczno- Meteorologiczny, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności.
• Rotnicki K., Borzyszkowska W., Przyspieszony wzrost poziomu morza i jego składowe na polskim wybrzeżu Bałtyku w latach 1951-1990, in: Ewolucja systemów nadmorskich Południowego Bałtyku, ed. R.K. Borówka, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań- Szczecin 1999.
• Suursaar Ü., Kullas T., Kuusik T., Possible changes in hydrodynamic regime in the Estonian coastal waters (the Baltic Sea) as a result of changes in wind climate, "Journal of Coastal Research" 2007, SI 50.
• Suursaar Ü., Söör J., Decadal variations in mean and extreme sea level values along the Estonian coast of the Baltic Sea, Tellus 2007, 59A.
• Svensson R., Ĺgren J., Olsson P.-A., Eriksson P.-O., Lilje M., The New Swedish Height System RH2000 and Geoid Model SWEN 05LR. Shaping the ChangeXXIII FIG Congress, Munich, Germany, October 813, 2006.
• Warunki środowiskowe polskiej strefy południowego Bałtyku, (1986-2001), Materiały oddziału Morskiego IMGW, Gdynia.
• Wiśniewski B., Sezonowe i wieloletnie wahania poziomu wód Morza Bałtyckiego, Studia. Wydawnictwo WSM, Szczecin 1978.
• Wiśniewski B., Wolski T., A long-term trend, fluctuations and probability of the sea level at the southern Baltic coast, "Journal of Coastal Research" 2011, Special Issue 64. ICS2011 (Proceedings).
• Wiśniewski B., Wolski T., Katalogi wezbrań i obniżeń sztormowych poziomów morza oraz ekstremalne poziomy wód na polskim wybrzeżu, Akademia Morska w Szczecinie, Szczecin 2009.
• Wróblewski A., Analisys and forecast of long-term sea level changes along the Polish Baltic Sea coast, Part I. Annual sea level maxima, "Oceanologia" 1992, No. 33.
• Wróblewski A., Prawdopodobieństwo maksymalnych rocznych poziomów Morza Bałtyckiego w Nowym Porcie, Kołobrzegu i Świnoujściu, "Oceanology" 1975, No. 6.