Quasi-chłopi w przestrzeni społecznej polskiej wsi

• Autorzy: Maria Halamska

Warianty tytułu

Live in Rural Areas : Lifestyle Factors

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł podejmuje kwestię quasi-chłopów, tj. użytkowników drobnych gospodarstw rolnych, funkcjonujących według szczególnej racjonalności bazującej na podwójnej autonomii: luźnej i niewielkiej zależności od rodziny i od rynku. To około 700 tys. gospodarstw, z którymi związanych jest - poprzez świadczenie w nich jakiejś pracy - około 1,5 mln mieszkańców wsi. Związane z gospodarstwami rodziny tylko w niewielkiej części utrzymują się z rolnictwa: ono stanowi uzupełnienie dochodów albo przez samozaopatrzenie, albo ze sprzedaży produktów rolnych. Ale drobne gospodarstwo uprawnia też do pobierania pomocy publicznej w różnych formach. Istnieniu tych gospodarstw przypisuje się wiele funkcji, rzadziej artykułowane są ich społeczne dysfunkcje. Kondycja społeczna ich użytkowników sprzyja ich niezadowoleniu, które przejawia się także deficytem (większym niż w innych grupach) postaw obywatelskich. (abstrakt oryginalny)

EN

The article deals with an issue of quasi-peasants, defined as owners of small farms. They function according to a specific model, based on a double autonomy: loose dependence on both family and the market. About 700,000 small farms are populated by 1.5 million rural inhabitants. For these families farming is usually an additional source of income. As owners of small farms, however, they receive public aid in several forms. Researchers tend to recognize various social functions of small scale farming, but its disfunctionality is rarely a subject of interest. The social status of small farmers contributes to their dissatisfaction, resulting with an unusual deficit of civic engagement observed in this social group. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Gospodarstwa rolne; Dochody rolnicze; Postawy społeczne; Siła robocza

EN

Arable farm; Farm household income; Social attitudes; Labour force

• Czasopismo: Wieś i Rolnictwo
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 2
• Strony: 28--42

Twórcy

autor

Maria Halamska

• Polska Akademia Nauk

Bibliografia

• Balcerek K., Wąsik D., 2012: Odmiany gospodarki lokalnej. Na przykładzie gmin Karczew i Sieciechów województwa mazowieckiego. Praca magisterska. Instytut Ameryk i Europy, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
• Bendyk E., 2013: Polska klasowa. ,,Polityka" 17-18, 24.04-7.0.
• Czapiński J., Panek T., 2009: Postawy wobec dobra wspólnego. W: Diagnoza społeczna 2009.Raport z badań. J. Czapiński, T. Panek (red.). Rada Monitoringu Społecznego. Warszawa.
• Diagnoza społeczna 2009. Załącznik I, 2009a. J. Czapiński, T. Panek (red.) www.diagnozaspołeczna.com.
• Diagnoza społeczna 2009. Załącznik 2, 2009b. J. Czapiński, T. Panek (red.) www.diagnozaspoleczna.com.
• Domański H., 2005: Homogamia małżeńska i dziedziczenie pozycji w rodzinach rolników. W: K. Gorlach, G. Foryś (red.) W obliczu zmiany: wybrane strategie działania mieszkańców polskiej wsi. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków: 31-49.
• Dzun W., 2013: Drobne gospodarstwa w rolnictwie polskim. Próba definicji i charakterystyki. ,,Wieś i Rolnictwo" 2: 9-27.
• Charakterystyka gospodarstw rolnych. Powszechny Spis Rolny 2010, 2012a. GUS, Warszawa.
• Pracujący w gospodarstwach rolnych. Powszechny Spis Rolny 2010, 2012b. GUS, Warszawa.
• Halamska M., 1992: Gospodarstwo rodzinne w społeczeństwie skolektywizowanym. W: H. Lamarche (red.) Rolnictwo rodzinne. Międzynarodowe studium porównawcze. Cz. I. Rzeczywistość polimorficzna. IRWiR PAN, Warszawa: 162-201.
• Halamska M., 1998: Dekolektywizacja rolnictwa w Europie Środkowej i jej społeczne konsekwencje. IRWiR PAN, Warszawa.
• Halamska M., 2005: Polski ,"koniec chłopów". W: A. Rosner (red.) Uwarunkowania i kierunki przemian społeczno-gospodarczych na obszarach wiejskich. IRWiR PAN, Warszawa: 107-132.
• Halamska M., 2011: Drobne gospodarstwa rolne i ich właściciele na polskiej wsi. Refleksje socjologiczne. ,"Annales Universitatis Marie-Curie Skłodowska" XXXVI, 2.
• Halamska M., 2013: Wieś po przejściach. Scholar, Warszawa (w druku).
• Halamska M., Lamarche H., Maurel M.C., 2003: Rolnictwo rodzinne w transformacji postkomunistycznej. Anatomia zmiany. IRWiR PAN, Warszawa.
• Józwiak W., Jagla W., 2010: Korekta obciążeń gospodarstw rolnych osób fizycznych a możliwości rozwojowe tych gospodarstw. W: A. Kowalski (red.) Analiza produkcyjno-ekonomiczna sytuacji rolnictwa i gospodarki żywnościowej w 2009 roku. IBRiGZ, Warszawa.
• Kovách I., 1997: Jakość życia w 6 wybranych krajach postsocjalistycznych. ,"Wieś i Rolnictwo" 3.
• Lamarche H., 1992: Wstęp ogólny. W: H. Lamarche (red.) Rolnictwo rodzinne. Międzynarodowe studium porównawcze. Cz. I. Rzeczywistość polimorficzna. IRWiR PAN, Warszawa: 9-24.
• Maurel M.C., 1995: Temps de décollectivisation. "Revue d'Etudes Comparatives Est-Ouest" 3.
• Michalon B., Potot S., 2009: Quand la France recruit en Pologne. Réseaux transnationaux et main-d'oeuvre agricole. In: Travailleurs saisonniers dans l'agriculture européenne. "Etudes Rurales"182:87-102.
• Mokrzycki E., 2001: Bilans niesentymentalny. IFiS PAN, Warszawa.
• Van der Ploeg J.D., 2009: The new Peasantries: Struggles for Autonomy and Sustainability an Era of Empire and Globalization. London and Sterling.