Bariery wiarygodnego stosowania metod dyskryminacyjnych do oceny kondycji finansowej przedsiębiorstw

• Autorzy: Jerzy Kitowski

Warianty tytułu

Barriers for Reliable Application of Discriminatory Methods for Assessing of Financial Standing of Businesses

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Od blisko dwudziestu lat obserwujemy w polskiej literaturze przedmiotu wyraźny wzrost zainteresowania metodami oceny kondycji finansowej przedsiębiorstw (oceny zagrożenia bankructwem). Spectrum omawianego nurtu badań obejmuje modele dyskryminacyjne, logitowe, probitowe oraz aplikacje sieci neuronowych i algorytmów genetycznych. Ubocznym skutkiem tego zainteresowania jest nadmierna, jak się wydaje, fascynacja poszczególnymi metodami oraz stosowanie metod analizy finansowej, z punktu widzenia ich statystycznej finezyjności, z pominięciem oceny stopnia przydatności i wiarygodności otrzymanych wyników empirycznych. Celem artykułu jest krytyczna ocena licznych przypadków występowania w krajowej literaturze przedmiotu błędów merytorycznych, niekonsekwencji terminologicznych i uproszczeń metodycznych występujących w prezentacji założeń (a nawet przykładów ich praktycznego zastosowania) wybranych metod dyskryminacyjnych: A. Hołdy, M. Hamrola, E. Mączyńskiej oraz D. Appenzeller i K. Szarzec. (abstrakt oryginalny)

EN

For nearly twenty years, we have seen in the Polish reference literature a clear increase in interest in methods for assessing the financial standing of businesses (bankruptcy risk assessment). The spectrum of this research trend includes discriminatory, logit, and probit models, as well as applications of neural networks and genetic algorithms. A side effect of this interest is, as it seems, an excessive fascination with individual methods and their use in financial analysis due to their mathematical or statistical nicety, without assessing suitability and reliability of obtained empirical results. This paper aims to evaluate critically numerous events of presence in the national reference literature of factual errors, terminological inconsistencies and methodological simplifications that occur in presentation of assumptions (and even examples of their practical application) of selected discriminatory methods by A. Hołda, M. Hamrol, E. Mączyńska and D. Appenzeller and K. Szarzec. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kondycja finansowa; Dyskryminacja; Finanse przedsiębiorstwa

EN

Financial condition; Discrimination; Enterprise finance

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 37
• Strony: 71--80

Twórcy

autor

Jerzy Kitowski

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie, red. M. Jerzemowska, PWE, Warszawa 2004.
• Analiza finansowa przedsiębiorstw, red. M. Hamrol, Wydawnictwo AE, Poznań 2005.
• Antonowicz P.: Metody oceny i prognoza kondycji ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstwa, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk 2007.
• Appenzeller D., Szarzec K.: Prognozowanie zagrożenia upadłością polskich spółek publicznych, "Rynek Terminowy" 2004, nr 1.
• Bober P.: Restrukturyzacja w procesie upadłości przedsiębiorstwa, [w:] Restrukturyzacja w obliczu nowych wyzwań gospodarczych, red. R. Borowiecki, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2010.
• Folwarski M.: Polskie klasyczne metody wczesnego ostrzegania przed upadłością - zastosowanie na rynku bankowym, [w:] Finanse przedsiębiorstw, red. A. Kopiński, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2010.
• Gołębiowski G., Tłaczała A.: Analiza ekonomiczno-finansowa w ujęciu praktycznym, Difin, Warszawa 2005.
• Hamrol M., Czajka B., Piechocki M.: Upadłość przedsiębiorstwa - model analizy dyskryminacyjnej, "Przegląd Organizacji" 2004, nr 6.
• Hołda A.: Prognozowanie bankructwa jednostki w warunkach gospodarki polskiej z wykorzystaniem funkcji dyskryminacyjnej ZH, "Rachunkowość" 2001, nr 5.
• Kitowski J.: Próba weryfikacji wiarygodności diagnostycznej narzędzi analizy ekonomicznej (w świetle krajowej literatury przedmiotu), [w:] Współczesne problemy analizy ekonomicznej, red. R. Borowiecki, A. Jaki, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2010.
• Korol T., Prusak B.: Upadłość przedsiębiorstw a wykorzystanie sztucznej inteligencji, CeDeWuPL, Warszawa 2005.
• Kowalak R.: Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa w badaniu zagrożenia upadłością, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk 2008.
• Lichota W.: Metody wczesnego ostrzegania o zmianach sytuacji finansowej przedsiębiorstw, "Wiadomości Statystyczne" 2009, nr 10.
• Maciejczak M.: Ocena indeksów wczesnego ostrzegania na przykładzie testu szybkiego i indeksu Zh. Czy wyniki zależą od zastosowanej metody?, "Zeszyty Naukowe SGGW. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej" nr 64, Warszawa 2008.
• Mączyńska E., Zawadzki M.: Dyskryminacyjne modele predykcji upadłości przedsiębiorstw, "Ekonomista" 2006, nr 2.
• Nowak E.: Analiza sprawozdań finansowych, PWE, Warszawa 2005.
• Pieńkowska M.: Zarządzanie ryzykiem w biznesie. Przewidywanie kryzysu, "Nowe Życie Gospodarcze", 2004, nr 13.
• Prusak B.: Nowoczesne metody prognozowania zagrożenia finansowego przedsiębiorstw, Difin, Warszawa 2005.
• Rogowski W.: Dylematy wykorzystywania w warunkach polskich modeli oceny zagrożenia upadłością, [w:] Bankructwa przedsiębiorstw. Wybrane aspekty instytucjonalne, red. E. Mączyńska, Wyd. SGH, Warszawa 2008.
• Rogowski W.K.: Możliwości wczesnego rozpoznawania symptomów zagrożenia zdolności płatniczej przedsiębiorstwa, "Bank i Kredyt" 1999, nr 6.
• Rutkowska J.: Ocena przydatności metod prognozowania bankructwa w warunkach polskich, "Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie" nr 683, Kraków 2006.
• Rutkowski A.: Prognozowanie zagrożenia upadłością na podstawie sprawozdań finansowych, "Nasz Rynek Kapitałowy" 1999, nr 4.
• Siemińska E.: Finansowa kondycja firmy. Metody pomiaru i oceny, Wyd. Poltex, Warszawa 2003.
• Siemińska E.: Metody pomiaru i oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa, Wyd. "Dom Organizatora", Toruń 2002.
• Suraj-Sołtysiak M., Sołtysiak M.: Bankruptcy risk and its evaluation in entrepreneurial activity, [w:] Řizeni a modelováni finančnich rizik, VŠB-TU Ostrava, Ekonomická fakulta, Ostrava 2006.
• Suraj-Sołtysiak M., Sołtysiak M.: Przedsiębiorstwo w warunkach zagrożenia kontynuacji działalności - aspekt finansowy, "Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej", seria Zarządzanie i Marketing, z. 11, Rzeszów 2007, nr 245.
• Szarzec K.: Procesy upadłościowe wśród spółek publicznych, [w:] Państwo i rynek w gospodarce, red. D. Kopycińska, Wyd. PTE, Szczecin 2003.
• Tłuchowski W.: Wielowymiarowa analiza dyskryminacji narzędziem prognozowania upadłości przedsiębiorstwa, "Zeszyty Naukowe WSHU", Poznań 2004, nr 7.
• Zaleska M.: Identyfikacja ryzyka upadłości przedsiębiorstwa i banku. Systemy wczesnego ostrzegania, Difin, Warszawa 2002.
• Zaleska M.: Ocena ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstwa przez analityka bankowego, Wyd. SGH, Warszawa 2002.
• Zarzecki D.: O metodach oceny zagrożenia bankructwem i możliwościach ich wykorzystania, [w:] Rynek kapitałowy. Skuteczne inwestowanie. Cz. 1, red. W. Tarczyński, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2000.
• Zdyb M.: Ocena zagrożenia przedsiębiorstwa upadłością przy zastosowaniu finansowych wskaźników syntetycznych, "Conrtolling i Rachunkowość Zarządcza" 2001, nr 4.
• Zelek A.: Identyfikatory kryzysu finansowego w przedsiębiorstwie - przegląd metodologiczny, "Organizacja i Kierowanie" 2001, nr 4, s. 111-124.