Wnioski z kryzysu dla teorii ekonomii

• Autorzy: Milena Kabza

Warianty tytułu

Implications of the Crisis for the Theory of Economics

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Doświadczenia ostatniego kryzysu sprzyjają zadawaniu pytań o przyszłość gospodarki oraz o to, jak pod jego wpływem ukształtują się nauki ekonomiczne. W ekonomii głównego nurtu dominują modele oparte na teorii Keynesa, w których gospodarka z braku niewystarczającego popytu wchodzi w fazę kryzysu, lub modele realnego cyklu koniunkturalnego, w których recesje wywoływane są przez "szoki technologiczne". Innego ujęcia dostarcza austriacka szkoła ekonomii. Z austriackiej teorii cyklu koniunkturalnego wynika, że jeśli stopy procentowe znajdują się na właściwym poziomie (odzwierciedlają naturalną stopę procentową), to w gospodarce nie będzie regularnie występował cykl koniunkturalny. Jeśli jednak władze monetarne celowo zaniżą stopy procentowe poniżej ich naturalnego poziomu, aby pobudzić gospodarkę, to nastąpi sztuczny boom, czynniki produkcji zostaną źle alokowane, co pogorszy sytuację na rynku. Zwiększanie podaży pieniądza, które nie wynika z mechanizmów rynkowych, może skutkować niewłaściwą alokacją zasobów i zahamowaniem procesów korygujących powstałe zaburzenia. (skrócony abstrakt oryginalny)

EN

The experiences of the last crisis encourage asking questions about the future of the economy and about the influence it will have on the economic sciences. Mainstream economics is dominated by models based on theories of Keynes, in which the economy, from the lack of insufficient demand, enters a phase of crisis, either real business cycle models in which recessions are caused by "technological shocks". Another approach is provided by the Austrian school of economics. The Austrian business cycle theory suggests that if interest rates are at an appropriate level (reflecting the natural rate of interest), then there will be no business cycle in the economy. However, if the monetary authorities deliberately reduce interest rates below their natural level to stimulate the economy, there will be an artificial boom, the factors of production will be poorly allocated, which will worsen the situation on the market. Increasing the money supply, which does not result from market mechanisms, may lead to inappropriate allocation of resources and halting the correction of the created disorder. According to the Austrian school of economics erroneous thinking in mainstream economics is largely due to the fact that it ignores the richness of human motivation. It focuses only on "economic goods" - things that could be traded on the market - and treats people as "rational individuals" that choose between these goods. In fact, customer incentives are much more emotional and varied. The Austrian school of economics offers a different perspective on the economic theory and allows for better (taking into account various factors, mainly human) understanding of business cycles. The theory of the Austrian school has characteristics that predispose it to take a more visible place in the contemporary economic debate. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Teoria ekonomii; Kryzys gospodarczy; Podaż pieniądza; Austriacka szkoła ekonomii

EN

Economic theory; Economic crisis; Money supply; Austrian School

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 38
• Strony: 287--298

Twórcy

autor

Milena Kabza

Bibliografia

• Bernanke B.S.: On the Implications of the Financial Crisis for Economics, speech at the Princeton University, September 24, 2010.
• Blanchard O.: The State of Macro, "NBER Working Paper", No. 14259, 2008.
• Blaug M.: The Methodology of Economics, Cambridge University Press, Cambridge-London 1980.
• Blaug M., Marchi N. de: Appraising Economic Theories, Edward Elgar, London 1991.
• Boyer R.: Is a finance-led growth regime a viable alternative to Fordism? A preliminary analysis, "Economy and Society" vol. 29/1, 2000.
• Brunnermeier M.K.: Bubbles, [w:] The New Palgrave Dictionary of Economics, red. S.N. Durlauf, L.E. Blume, Palgrave Macmillan, New York 2008.
• Brzeziński M., Gorynia M., Hockuba Z.: Między imperializmem a kooperacją. Ekonomia a inne nauki społeczne na początku XXI wieku, "Ekonomista" 2008, nr 2.
• Colander D., Goldberg M., Haas A., Juselius K., Kirman A., Lux T., Brigitte S.: The Financial Crisis and the Systematic Failure of the Economics Profession, "Critical Review" 2009, Vol. 21 (2).
• Epstein L.G.: A Definition of Uncertainty Aversion, Review of Economic Studies, vol. 66, July 1999.
• Friedman M.: The Methodology of Positive Economics [w:] Essays in Positive Economics, red. M. Friedman, Chicago 1963.
• Frydman R., Goldberg M.D.: Imperfect Knowledge Economics, Exchange Rates and Risk, Princeton University Press,, New Jersey 2007.
• Hodgson G.: Evolutionary and Institutional Economics as the New Mainstream?, "Evolutionary and Institutional Economics Review" 2007, Vol. 4(1).
• Keynes J.M.: A Treatise on Money. The Applied Theory of Money, [w:] The Collected Writings of John Maynard Keynes, Macmillan, London 1971.
• Keynes J.M.: The Collected Writings of John Maynard Keynes, Vol. XIV, The General Theory and After: Part II Defence and Development, Royal Economic Society, St Andrews, 1973.
• Krugman P.: How Did Economists Get It So Wrong?, The New York Times, 2.09.2009 r.
• Lawson T.: The Current Economic Crisis: Its Nature and the Course of Academic Economics, "Cambridge Journal of Economics" 2009, Vol. 33.
• Lux T., Westerhoff F.: Economics Crisis, "Nature Physics" 2009, Vol. 5.
• Mayer H.: The Cognitive Value of Functional Theories of Price. Critical and Positive Investigations concerning the Price Problem, [w:] Classics in Austrian Economics. A Sampling in the History of a Tradition", red. I.M. Kirzner, William Pickering, London 1994.
• Mikosik S.: Teoria rozwoju gospodarczego Josepha A. Schumpetera, PWN, Warszawa 1993.
• Mises L. von: Human action. A treatise on economics, Yale University Press, Fox&Wilkes, San Francisco 1949.
• Mises L. von: Notes and Recollections, Libertarian Press, South Holland, Illinois 1978.
• Mises, L. von: Social science and natural science, [w:] Money, Method, and the Market Process, red. R. Ebeling, Kluwer Academic Publishers, Auburn 1990.
• Mises L. von: Ludzkie działanie. Traktat o ekonomii, przeł. W. Falkowski, Instytut Misesa, Warszawa 2007.
• Robbins L.: An Essay on the Nature and Significance of Economic Science, London 1932.
• Rothbard M.: Prakseologia: metodologia szkoły austriackiej, Fundacja Instytut Ludwika von Misesa, http://www.mises.pl/235.
• Rothbard M.: The Logic of Action One: Method, Money, and the Austrian School, Edward Elgar: Cheltenham, UK. http://www.mises.org/rothbard/praxeology.pdf.
• Samuelson P.A.: Foundation of Economic Analysis, Harvard 1947.
• Soto J.H. de: The Austrian School Market Order and Entrepreneurial Creativity, Jesús Huerta de Soto 2008.
• Soto J.H. de: Spór metodologiczny (Methodenstreit) Szkoły Austriackiej, Fundacja Misesa, dostęp 28.12.2009): http://www.mises.pl/280.
• Soto J.H. de: Pieniądz, kredyt bankowy i cykle koniunkturalne, Instytut Ludwiga von Misesa, Warszawa 2009.
• Wojtyna A.: Współczesna ekonomia - kontynuacja czy poszukiwanie nowego paradygmatu?, "Ekonomista" 2008, nr 1.