Przesłanki regulacji rynków w świetle teorii wyboru publicznego

• Autorzy: Rafał Nagaj

Warianty tytułu

Reasons for Market Regulation in Light of Public Choice Theory

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W ramach teorii regulacji próbuje się znaleźć odpowiedzi na dwa podstawowe pytania: po pierwsze, dlaczego niektóre sektory gospodarki są regulowane przez rząd i po drugie, w jaki sposób regulacje rynku są skuteczne i jakie warunki powinny być spełnione, aby regulacja była skuteczna. Odpowiedzi na oba pytania, a zwłaszcza pierwsze, próbuje dostarczyć teoria wyboru publicznego, która analizuje, jak funkcjonuje system polityczny i jak oddziałuje na proces kształtowania instytucji. Teoria wyboru publicznego, zwłaszcza rozwijana w ramach szkoły Virginii, jest rzadko omawiana w polskiej literaturze, choć w jej ramach zawarto ciekawe postulaty dotyczące funkcjonowania sfery publicznej i jednocześnie przesłanki regulacji rynków przez państwo. (abstrakt oryginalny)

EN

The regulation theory attempts to find the answers to two basic questions. Firstly why some sectors of the economy are regulated by Government's and secondly how the regulations of the markets are effective and what conditions should prevail so that they can be fulfilled. The answers to both questions, especially the first question tries to propose the Public Choice Theory which analyses how the political system operates in the process of the sphere of formation of institutional functions. The Public Choice Theory expounded by the school of Virginia, is seldom mentioned in Polish literature and it postulatesinteresting ways in which the public sphere functions and simultaneously the reasons for market regulation by the state. The aim of the article is to illustrate the reasoning behind the theory and what conditions may result in State failure. In addition to the Public Choice Theory analysing the working of the Political Sphere, it also explains why State control can be introduced to influence the efficiency of regulation. The first part of the article illustrates the main points of the Public Choice Theory. The second part explains the theory and the final part shows what conclusions can be drawn. The implications for Regulation Theory will be based on economic theory of democracy, bureaucracy as well as constitutional economics. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka regulacyjna; Teoria wyboru publicznego; Ekonomia konstytucyjna

EN

Regulatory policy; Public choice theory; Constitutional economics

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 27 Wybrane problemy ekonomii
• Strony: 149--162

Twórcy

autor

Rafał Nagaj

• Uniwersytet Szczeciński

Bibliografia

• Black D., On the Rationale of Group Decision-Making, "The Journal of political Economy" 1948, nr 1, vol. 56, s. 23-34.
• Buchanan J.M., Public Choice: The Origins and Development of Research Program, Public Choice Outreach Conference, 23rd Annual Summer Program, 5-8.06.2003,
• George Mason University, s. 8, za: J. Wilkin, Teoria wyboru publicznego - homo oeconomicus w sferze polityki, w: Teoria wyboru publicznego. Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, red. J. Wilkin, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2005, s. 13.
• Buchanan J.M., Tullock G., The Calculus of Consent: Logical Foundations of Constitutional Democracy, University of Michigan Press, Ann Arbor 1962, http://www. econlib.org/library/Buchanan/buchCv3.html.
• Carnis L.A.H., The Economic Theory of Bureaucracy: The Insights from the Niskanian Model and The Mises Approach, "The Quarterly Journal of Austian Economics" 2009, nr 3, vol. 12, s. 59.
• Downs A., An Economic Theory of Democracy, Harper & Row, Nowy Jork 1957, s. 295.
• Green D.P., Shapiro I., Pathologies of Rational Choice Theory, Yale University Press, New Haven 1994.
• Gunning J.P., Zrozumieć demokrację. Wprowadzenie do teorii wyboru publicznego, Wyższa Szkoła Bankowości, Finansów i Zarządzania, Warszawa 2001.
• Metelska-Szaniawska K., Ekonomia konstytucyjna - ekonomia polityczna ładu gospodarczego, w: Teoria wyboru publicznego. Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, red. J. Wilkin, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2005, s. 89.
• McCubbins M.D., Noll R.G., Weingast B.R., Administrative Procedures as Instruments of Political Control, "Journal of Law, Economics and Organization" 1987, nr. 3, s. 243-277. Niskanen W.A., Bureaucracy and Representative Government, Atherton, Chicago 1971.
• Mueller D.C., Public Choice III, Cambridge University Press, Cambridge 2003.
• Niskanen W.A., Bureaucrats and Politicians, "Journal of Law and Economics" 1975, nr 3, vol. 18.
• Niskanen W.A., Bureaucracy and Representative Government, Atherton, Chicago 1971.
• Olson M., The Logic of Collective Action: Public Goods and the Theory of Groups. Harvard University Press, Cambridge 1965.
• Riker W.H., The Theory of Political Coalitions, Yale University Press, New Haven 1962.
• The Elgar Companion to Public Choice, red. W.F. Shughart, L. Razzolini, E. Elgar, Northampton 2001.
• The Encyclopedia of Public Choice, red. C.K. Rowley, F. Schneider, Kluwer, Boston 2004.
• Tłaczała P., Podstawy ekonomicznej teorii biurokracji, w: Teoria wyboru publicznego. Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, red. J. Wilkin, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2005, s. 149.