Synteza badań kosztów gotówki i bezgotówkowych instrumentów płatniczych

• Autorzy: Jakub Górka

Warianty tytułu

Synthesis of Studies on Costs of Cash and Non-cash Payment Instruments

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie syntetycznych wniosków z badań kosztów gotówki i bezgotówkowych instrumentów płatniczych. Przeanalizowano najważniejsze i najbardziej kompleksowe badania, które do tej pory zostały przeprowadzone na świecie. Ich inicjatorami były głównie banki centralne działające w porozumieniu z innymi podmiotami łańcucha płatności - bankami komercyjnymi, poddostawcami usług płatniczych, konsumentami i akceptantami (przedsiębiorcami/punktami handlowo-usługowymi akceptującymi różne formy płatności). Trwa dyskusja o społeczeństwie bezgotówkowym, zaletach elektronicznych instrumentów płatniczych i konkurencyjności banknotów i monet. Dlatego tradycyjny środek płatności pozostaje dobrym punktem odniesienia do studiów kosztów bezgotówkowych instrumentów płatniczych - karty debetowej, karty kredytowej, czeku, pieniądza elektronicznego, polecenia przelewu i polecenia zapłaty. W artykule zestawiono krajowe badania kosztów pod kątem zakresu podmiotowego i przedmiotowego, zbiorczych danych o kosztach gotówki i instrumentów bezgotówkowych, kosztach jednostkowych instrumentów płatniczych, strukturze kosztów społecznych i prywatnych w podziale na interesariuszy płatności. W największym stopniu skoncentrowano się na dwóch najnowszych badaniach - norweskim (2009) i węgierskim (2011). (abstrakt oryginalny)

EN

The article aims to present the synthetic conclusions from studies on costs of cash and non-cash payment instruments. The author analyzed the most important and most comprehensive surveys, which have until now been carried out in the world. Studies were mainly undertaken by central banks cooperating with other parties from the payment chain - commercial banks, payment services subcontractors, consumers and merchants. There is an ongoing debate about cashless society, the benefits of electronic payment instruments, the competitiveness of banknotes and coins. Therefore, the traditional means of payment is a good reference point to study of costs of non-cash payment instruments-debit card, credit card, check, electronic money, credit transfers and direct debits. The article summarizes the national surveys of costs in terms of their range, aggregate data on the costs of cash and non-cash payment instruments, unit costs of payment instruments, the structure of social and private costs by payment stakeholders. The article elaborates more on the two latest studies - Norwegian (2009) and Hungarian (2011). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Obrót płatniczy; Obrót bezgotówkowy; Elektroniczne instrumenty płatnicze; Koszty; Struktura kosztów

EN

Payment turnover; Cashless flow; Electronic payment instruments; Costs; Cost structure

• Czasopismo: Problemy Zarządzania
• Rocznik: 2012
• Numer: vol. 10, nr 4 (39), t. 1 Ryzyko i normy ostrożnościowe w systemie finansowym
• Strony: 223--241

Twórcy

autor

Jakub Górka

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Bank Australii 2007. Payment Costs in Australia. A Study of the Costs of Payment Methods, RBA.
• Bank Belgii 2005. Costs, Advantages and Drawbacks of the Various Means of Payment, NBB.
• Bank Belgii 2006. Costs, Advantages and Drawbacks of the Various Means of Payment. Economic Review, June, s. 41-49, NBB.
• Bank Holandii 2004. The Cost of Payments. Quarterly Bulletin, March, s. 57-64, NVB.
• Bank Portugalii 2007. Retail Payment Instruments in Portugal: Costs and Benefits, July, BdP.
• Bergman, M., Guibourg, G. i B. Segendorf 2007. The Costs of Paying - Private and Social Costs of Cash and Card Payments. Sveriges Riksbank Working Paper Series, nr 212.
• Bergendahl, G. i T. Lindblom 2007. Pricing of Payment Services: A Comparative Analysis of Paper-based Banking and Electronic Banking. Service Industries Journal, nr 6 (27), s. 687-707.
• Berger, A., Hancock, D. i J. Marquardt 1996. A Framework for Analyzing Efficiency, Risks, Costs, and Innovations in the Payments System. Journal of Money, Credit & Banking (Ohio State University Press), nr 4 (28), s. 696-732.
• Brits, H. i C Winder 2005. Payments Are No Free Lunch. Dutch National Bank Occasional Studies, nr 2 (3).
• Garcia-Swartz, D., Hahn, R., i A. Layne-Farrar 2006a. The Move Toward a Cashless Society: A Closer Look at Payment Instrument Economics. Review of Network Economics, nr 2 (5), s. 175-198.
• Garcia-Swartz, D., Hahn, R. I A. Layne-Farrar 2006b. The Move Toward a Cashless Society: Calculating the Costs and Benefits. Review of Network Economics, nr 2 (5), s. 199-228.
• De Grauwe, P., Rinaldi, L. i P. Van Cayseele 2006. Issues of Efficiency in the Use of Cash and Cards. University of Leuven Working Paper, March.
• Enge, A. i G. 0wre 2006. A Retrospective on the Introduction of Prices in the Norwegian Payment System. Economic Bulletin Norges Bank, nr 4 (77), s. 162-172.
• Górka, J. 2008. Koszty gotówki i bezgotówkowych instrumentów płatniczych. Wnioski dla Polski, Raport na posiedzenie Rady ds. Systemu Płatniczego w dniu 13 października 2008 r.
• Górka, J. 2009a. Konkurencyjność form pieniądza i instrumentów płatniczych, Warszawa: CeDeWu.
• Górka, J. 2009b. Koszty społeczne i prywatne instrumentów płatniczych. Materiały i Studia NBP, nr 1 (231).
• Górka, J. 2010a. Przejrzystość kosztów instrumentów płatniczych. Bank, listopad, s. 24-25.
• Górka, J. 2010b. Opłaty dodatkowe (surcharging) na rynku płatności, w: S. Partycki (red.) Partnerstwo i współpraca a kryzys gospodarczo-społeczny w Europie Środkowej i Wschodnie, t. I, s. 667-680. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Górka, J. 2011a. Instrumenty płatnicze - wycena kosztów i korzyści. Problemy Zarządzania, nr 4, t. 2, Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.
• Górka, J. 2011b. Obrót gotówkowy i koszty gotówki w Polsce, Raport na zlecenie Departamentu Systemu Płatniczego NBP.
• Gresvik, O. i H. Haare 2009. Costs in the Payment System. Norges Bank Economic Bulletin, nr 1 (80).
• Gresvik, O. i G. 0wre 2003. Costs and Income in the Norwegian Payment System 2001. An application of the Activity Based Costing Framework. Working Paper Norges Bank Financial Infrastructure and Payment Systems Department, September.
• Guibourg, G. i B. Segendorf 2004. Do Prices Reflect Cost? A Study of the Price and Cost Structure of Retail Payment Services in the Swedish Banking Sector 2002. Sveriges Riksbank Working Paper Series, nr 172.
• Humphrey, D., Bolt, W. i R. Uittenbogaard 2008. Transaction Pricing and the Adoption of Electronic Payments: A Cross-Country Comparison. International Journal of Central Banking, nr 1 (4), s. 89-123.
• Leinonen, H. 2008. Payment Habits and Trends in the Changing e-Landscape 2010+. Bank of Finland. Expository studies, nr A:111.
• Quaden, G. 2005. Costs, Advantages and Disadvantages of Different Payment Methods, Report, National Bank of Belgium.
• Simes, R., Lancy, A. i I. Harper 2006. Costs and Benefits of Alternative Payments Instruments in Australia. Melbourne Business School Working Paper, nr 8.
• Takala, K. i M. Viren 2008. Efficiency and Costs of Payment: Some New Evidence from Finland. Bank of Finland Research Discussion Papers, nr 11.
• Turjan, A., Diveki, E., Keszy-Harmath, E., Koczan, G. i K. Takacs 2011. Nothing is Free: A Survey of the Social Cost of the Main Payment Instruments in Hungary. Magyar Nemzeti Bank (National Bank of Hungary) Occasional Papers, nr 93.
• Van Hove, L. 2008. On the War On Cash and Its Spoils. International Journal of Electronic Banking, nr 1 (1), s. 36-45.

Identyfikatory

DOI

10.7172/1644-9584.39.15