Transgraniczne korzystanie ze świadczeń opieki pozaszpitalnej w prawie unijnym

• Autorzy: Marcin Kiełbasa

Warianty tytułu

Cross-Border Access to Outpatient Healthcare in the European Union

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Prawo pacjenta do uzyskania opieki medycznej w innych państwie członkowskim Unii Europejskiej stanowi stosunkowo nowe zagadnienie prawne, żywo dyskutowane na europejskim forum. W ramach tej ogólnej tematyki wyróżnia się ponadgraniczne świadczenia medyczne otrzymywane w szpitalach oraz poza nimi (tzw. świadczenia ambulatoryjne). Przedmiotem niniejszego artykułu jest ta druga kategoria. Analizując możliwość skorzystania ze świadczeń przez nią przewidzianych, autor wskazuje, że zostały ona pierwotnie uregulowane w tzw, rozporządzeniach koordynacyjnych UE, wydawanych w związku z przepływem pracowników w ramach Wspólnoty (Unii). Następnie świadczenia tego rodzaju zaczęto uznawać w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE za usługę w traktatowym rozumieniu. Oznaczało to (przynajmniej w teorii) swobodę w ich otrzymywaniu. Istnienie takiej regulacji prawnej, a także ranga swobody przepływu usług spowodowały jednak wiele komplikacji praktycznych. Państwa członkowskie UE, w obawie przed nadmiernymi obciążeniami budżetowymi, wprowadzają w ustawodawstwie krajowym liczne ograniczenia dla uzyskiwania ponadgranicznych świadczeń ambulatoryjnych. Niniejszy artykuł, przedstawiając uprawnienia pacjenta do otrzymania tych świadczeń na obu w/w podstawach, odpowiada na pytanie o możliwość takich ograniczeń. Ponadto, z uwagi na przyjęcie w 2011 roku dyrektywy (która stworzyła niejako trzeci, obok rozporządzeń i orzecznictwa Trybunału, system prawny w przedmiotowym względzie), niniejszy artykuł stanowi swoisty wstęp do rozważań dotyczących praw pacjenta do uzyskania omawianych świadczeń stosownie do tej dyrektywy. (abstrakt oryginalny)

EN

A patient's right to obtain healthcare in another Member State of the European Union is a relatively new legal issue, vividly discussed in the European forum, though. Within such a general subject matter, cross-border medical services received in hospitals and those received outside hospitals (the so-called outpatient services) are singled out. It is the second category which is the purpose of the present article. While analyzing the possibility of making use of services provided for by the very category, the author indicates that they had originally been governed by the so-called EU coordination regulations, issued in connection with the free movement of workers within the European Community (Union). Then, the performances of this kind started to be recognized by the Court of Justice of the EU as constituting 'service' within the meaning of the Treaty provisions. It denoted (at least in theory) the freedom of receiving such performances. However, the existence of such arrangements, as well as the significance of free movement of services, has resulted in many practical complications. The EU Member States, in fear of excessive budgetary encumbrances, introduce in their national legislation a number of restrictions to obtaining cross-border outpatient services. The present article, while setting out the patients' rights to receive such services on both the above-mentioned bases, is also set to respond to a question concerning the possibility of introducing such restrictions. Furthermore, due to the adoption of a directive in 2011 (which created, so to speak, a third legal system in this regard, apart from the systems based on EU regulations and on case law of the Court, respectively), the present article constitutes a sort of an introduction to deliberations regarding the patients' rights to obtain these benefits in accordance with the provisions thereof. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Opieka zdrowotna; Usługi medyczne; Prawo; Usługi transgraniczne; Państwa członkowskie

EN

Health care; Medical services; Law; Cross border services; Member states

• Czasopismo: Unia Europejska.pl
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 3 (220)
• Strony: 25--34

Twórcy

autor

Marcin Kiełbasa

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, doktorant

Bibliografia

• S. de la Rosa, The Directive on Cross-Border Healthcare or the Art of Codifying Complex Case Law, Common Market Law Review 2012, No 49, s. 15 i n.
• A. Świątkowski, Europejskie Prawo Socjalne, Warszawa 2000, t. III, s. 457.
• D. Karkowska, Prawa pacjenta, Warszawa 2009, s. 81-82.
• B. von Maydell, Tendencje rozwojowe Europejskiego Prawa Socjalnego, (w:) Europejskie prawo pracy i prawo socjalne a prawo polskie, red. H. Szurgacz, Wrocław 1998, s. 25.
• T. Bińczycka-Majewska, Rozporządzenia Rady Wspólnot Europejskich w dziedzinie zabezpieczenia społecznego z komentarzem, Warszawa 1995, s. 18.
• M. Kapko, Swoboda przemieszczania się pacjentów w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, "Europejski Przegląd Sądowy", lipiec 2006, s. 24.
• D.S. Martinsen, Social Security Regulation in the EU: The De-Territorialization of Welfare?, (w.) G. de Burea (red.), EU Law and the Welfare State. In Search of Solidarity, Oxford 2005, s. 89-110.
• F. Costamagna, I servizi socio-sanitari nel mercato interno europeo. L'applicazione delie norme dell'Unione europea in materia di concorrenza, aiuti di Stato e libera circolazione dei servizi, Quaderni del Dipartimento di Scienze Giuridiche dell'Universitr di Torino, Edizioni Scientifiche Italiane, Napoli 2011, s. 139.
• A. Dawes, 'Bonjour Herr Doctor': National Healthcare Systems, the Internal Market and Cross-Border Medical Care within the European Union, Legal Issues of Economic Integration (LIED 33(2), 2006, s. 168.
• V. Hatzopoulos, 'Health law and policy, the impact of the EU', [w:] G. de Burea (red.), EU law and the welfare state: in search of solidarity, Oxford 2005, s. 126.
• G. Orlandini, La libera circolazione dei lavoratori nell'Unione europea, Bologna 2007, s. 1 75.
• P. Van Nuffel, ,Patients' Free Movement Rights and Cross-Border Access to Healthcare, MJECL 2005, s. 256 i n.
• M. Ferrera, The Boundaries of Welfare. European Inte- gration and the New Spatial Politics of Social Protection, Oxford 2005, s. 127 i n.
• D.S. Martinsen, Legitimacy qua Output and Rights - Establishing an Internal Health Market in the European Union, ECSA-DK 2004, http://www.ecsa.dk/2004%20papers/Martinsen.pdf , s. 20 i n.
• T. Hervey, J. McFHale, Health Law and the European Union, Cambridge 2004, s. 119.
• A. Kaczorowska, A Review of the Creation by the European Court of justice of the Right to an Effective and Speedy Medi- cal Treatment and its Outcomes, European Law lournal, Volume 12, Issue 3, 2006, s. 365-370.
• P. Koutrakos, Healthcare as an Economic Service under EC Law, [w:] M. Dougan, E. Spaventa [red.] Social Welfare and EU Law, Oxford 2005, s. 107
• W. Gekiere, R. Baeten, W. Palm, Free Movement of Services in the EU and Health Care, [w:] E. Mossia- los, G. Permanand, R. Baeten i T. Hervey [red.] Health Systems Governance in Europe. The Role of European Union Law and Policy, Cambridge 2010, s. 462 i n.
• D. Bach-Golecka, Pomiędzy solidarnością a wspólnym rynkiem. Uwagi na tle orzecznictwa ETS dotyczącego usług medycznych, (w:) Przepływ osób i świadczenie usług w Unii Europejskiej. Nowe zjawiska i tendencje, pod red. S. Biernata i S. Dudzika, Warszawa 2009, s. 291.
• Prawo Unii Europejskiej. Zagadnienia systemowe. Prawo materialne i polityki [red.] J. Barcz, Warszawa 2006, s. 11-59.
• R. Baeten, Europeanization of national health systems. National impact and EU codification of the patient mobility case law, raport dostępny pod adresem http://www.epsu.org/IMG/pdf/Baeten-Europeanisation-FHealthcare- Systems_Patient-Mobility-26-09-12.pdf, s. 21.
• G. Davies, Welfare as a Service (2002) 29 LIEI, s. 28.