Uwarunkowania rozwoju regionów peryferyjnych w Polsce w czasach kryzysu finansów publicznych - wnioski dla spójności społeczno-ekonomicznej

• Autorzy: Małgorzata Wosiek

Warianty tytułu

Determinants of Development of Peripheral Regions in Poland during Public Finance Crises - Reference to Socio-Economic Cohesion

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W opracowaniu podjęto próbę określenia perspektyw osiągania spójności społeczno-ekonomicznej w Polsce. Wskazano, że istniejące uwarunkowania rozwoju obszarów peryferyjnych niosą zagrożenia dla urzeczywistniania spójności społeczno-ekonomicznej. Zarówno globalizacja, jak i realizacja polaryzacyjno-dyfuzyjnego modelu rozwoju generują impulsy pogłębiające nierówności rozwojowe. Także narastająca nierównowaga finansów publicznych wprowadza utrudnienia - tak w sferze realnej, jak i regulacji - dla harmonizowania celów spójności społeczno-ekonomicznej z efektywnością ekonomiczną. Rozstrzygnięcie strategicznego dylematu polityki rozwoju w zakresie alternatywnego wyboru między konkurencyjnością a spójnością terytorialną wymaga holistycznego podejścia do procesów rozwojowych. (abstrakt oryginalny)

EN

The article attempts to assess the perspective of achieving socio-economic cohesion in Poland. There was indicated that existing determinants of development of peripheral regions are connected with threats to realization of socio-economic cohesion. Globalization as well as realization of polarized and diffusive development model generate impulses increasing developmental disparities. Increasing unbalance in public finances makes it more difficult - in both: real and regulation spheres - to harmonize aims of socio-economic cohesion with economic efficiency. To adjudicate a strategic dilemma of development policy concerning a choice between competitiveness and territorial cohesion it is required to adopt alternative, holistic approach to developmental processes. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój regionalny; Kryzys finansowy; Finanse publiczne; Spójność społeczna; Nierówności społeczno-gospodarcze; Gospodarka regionalna; Polityka regionalna; Rozwój gospodarczy regionów

EN

Regional development; Financial crisis; Public finance; Social cohesion; Social-economics inequality; Regional economy; Regional policy; Economic development of regions

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2013
• Numer: z. nr 31
• Strony: 318--333

Twórcy

autor

Małgorzata Wosiek

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Bank Danych Lokalnych, www.stat.gov.pl (dostęp 3.01.2012).
• Braudel F., 1969, Historia i trwanie, Wyd. Czytelnik, Warszawa.
• Boldrin M., Canova F., 2001, Inequality and convergence in Europe's regions: reconsidering European regional policies, "Economic Policy".
• Cierniak-Szóstak E., 2012, Instytucjonalne uwarunkowania spójności społeczno- ekonomicznej [w:] Gospodarka Polski 1990-2011. Transformacja. Modernizacja. Spójność społeczno-ekonomiczna, t. 3: Droga do spójności społeczno-ekonomicznej, red. M.G. Woźniak, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Działalność gospodarcza spółek z udziałem kapitału zagranicznego, sprawozdania z lat 1999-2002, GUS, Warszawa, wydania z lat 2000-2003.
• Eurostat, Region and cities statistics, http://epp.eurostat.ec.europa.eu (dostęp 16.11. 2011).
• Fiedor B., 2010, Kryzys gospodarczy a kryzys ekonomii jako nauki, "Ekonomista", nr 4.
• Finanse samorządów, Sprawozdania budżetowe za lata 1999, Ministerstwo Finansów [za:] www.mf.gov.pl/index.php?const=5&dzial=229&wysw=4&sub=sub5 (dostęp 5.07.2012).
• Florida R., 2005, Cities and the Creative Class, Routledge, New York-London.
• Gorzelak, 2002, Polskie regiony w procesie integracji europejskiej, "Studia Regionalne i Lokalne", nr 2-3(9).
• Grosse T.G., 2007, Wybrane koncepcje teoretyczne i doświadczenia praktyczne dotyczą¬ce rozwoju regionów peryferyjnych, "Studia Regionalne i Lokalne", nr 1 (27).
• Herbst M., 2012, Edukacja jako czynnik i wynik rozwoju regionalnego. Doświadczenia Polski w perspektywie międzynarodowej, Wyd. Naukowe "Scholar", Warszawa.
• Horx M., 2002, Die acht Spharen der Zukunft, Signum, Wien-Munchen.
• Jezierki A., Leszczyńska C., 2002, Historia gospodarcza Polski, Wyd. Key Text, Warszawa.
• Kluza K., 2011, Dostępność finansowania dla samorządów w okresie spowolnienia gospodarczego w latach 2008-2010 [w:] Finanse publiczne a kryzys ekonomiczny, red. A. Alińska, B. Pietrzak, Wyd. CeDeWu, Warszawa.
• Kołodko G.W., 2003, "Nowa gospodarka"- szanse i wyzwania [w:] "Nowa gospodarka" a transformacja, red. M. Piątkowski, Wyd. WSPiZ im. L. Koźmińskiego w Warszawie, Warszawa.
• Kołodko G.W., 2008, Wędrujący świat, Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa.
• Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary Wiej-skie, 2009, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, projekt przeznaczony do debaty społecznej, Warszawa, wrzesień.
• Mańka R., 2011, Syndrom wykolejonego pociągu, http://euro.bankier.pl/news/ article.html?article_id=2242044 (dostęp 17.11.2012).
• Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, www.mapadotacji.gov.pl/ (dostęp 7.11.2012).
• North D.C., 1990, Institutions, Institutional Changes and Economic Performance, Cambridge University Press, Cambridge.
• Olechnicka A., 2004, Regiony peryferyjne w gospodarce informacyjnej, Wyd. Naukowe "Scholar", Warszawa.
• Piontek F., Piontek B., 2012, Zarządzanie rozwojem niszowym dla zapewnienia spójno¬ści społeczno-ekonomicznej [w:] Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, z. 24, red. M.G. Woźniak, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Polska 2030. Wyzwania rozwojowe, 2009, Zespół Doradców Strategicznych Prezesa Rady Ministrów, Warszawa [za:] www.premier.gov.pl/files/file/Dokumenty/ PL_2030_ wyzwania_rozwojowe.pdf (dostęp 28.11.2012).
• Raport o rozwoju i polityce regionalnej, 2007, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, listopad.
• Raport roczny 2011, Wpływ realizacji polityki spójności na kształtowanie się głównych wskaźników dokumentów strategicznych - Narodowego Planu Rozwoju 2004-2006 i Narodowej Strategii Spójności 2007-2013 oraz innych wybranych wskaźników makroekonomicznych na poziomie krajowym i regionalnym za pomocą modeli Hermin (krajowego i regionalnych, 2012, Instytut Badań Strukturalnych, Warszawa.
• Rogall H., 2010, Ekonomia zrównoważonego rozwoju. Teoria i praktyka, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań.
• Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 [w:] Zbiór aktów prawnych Wspólnot Europejskich w zakresie fundu¬szy strukturalnych i funduszu spójności na lata 2007-2013, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2006.
• Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej do 2020 roku (projekt do konsultacji), 2006, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, grudzień.
• Smętkowski M., 2001, Nowe relacje między metropolią i regionem w gospodarce informacyjnej, "Studia Regionalne i Lokalne", nr 4(7).
• Szlachta J., 2013, Europejski wymiar rozwoju Polski Wschodniej w latach 2014-2020, Zeszyty Naukowe WSEI seria: EKONOMIA, nr 6 (1/2013).
• Trammer K., 2011, Rozwój regionalny, który tworzy peryferie; http://nowe-peryferie.pl/ index.php/2011/06/rozwoj-regionalny-ktory-tworzy-peryferie/ (dostęp 20.11.2012).
• World Investment Report 2010. Investing in a low-carbon economy, 2010, United Nations, New York and Geneva, www.unctad.org/templates/webflyer.asp? docid=13423&intItemID=5539&lang=1 &mode=downloads (dostęp 16.05.2011).
• Wosiek M., 2012, Kapitał intelektualny w rozwoju regionów Polski Wschodniej, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Woźniak M.G., 2009, Fundamentalne kwestie zintegrowanego rozwoju w warunkach globalnego kryzysu, czyli jakiej polityki potrzebuje obecnie Polska [w:] Ekonomiczne problemy funkcjonowania współczesnego świata, red. D. Kopycińska, Wyd. Katedra Mikroekonomii Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Woźniak M.G., 2012, Teoretyczne i praktyczne kwestie budowy spójności społeczno-ekonomicznej dla gospodarki innowacyjnej [w:] Gospodarka Polski 1990-2011. Transformacja. Modernizacja. Spójność społeczno-ekonomiczna, t. 3: Droga do spójności społeczno-ekonomicznej, red. M.G. Woźniak, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Zacher L.W., 2006, Gry o przyszłe światy, Polska Akademia Nauk, Komitet Prognoz "Polska 2000 Plus", Warszawa.
• Żukrowska K., 2008, Zróżnicowanie rozwojowe jako warunek pokonywania opóźnień rozwojowych [w:] Zróżnicowanie rozwoju jako impuls prowzrostowy w gospodarce światowej, red. K. Żukrowska, Wyd. Oficyna Wydawnicza SGH w Warszawie, Warszawa.
• Żyżyński J., 2012, Państwo minimalne czy racjonalne [w:] Gospodarka Polski 1990-2011. Transformacja. Modernizacja. Spójność społeczno-ekonomiczna, t. 3: Droga do spójności społeczno-ekonomicznej, red. M.G. Woźniak, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.