Polscy liberałowie II Rzeczypospolitej o roli państwa

• Autorzy: Urszula Zagóra-Jonszta
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem rozważań będzie stanowisko polskich liberałów-akademików w kwestii roli państwa w gospodarce. Polska myśl ekonomiczna II Rzeczypospolitej nie odbiegała od głównego nurtu wyznaczonego przez zachodnich ekonomistów. Doskonale wpisywała się w powszechne przekonanie, że mechanizm rynkowy działa dobrze i nie należy go psuć nadmiernym interwencjonizmem. Ten pogląd wyraźnie dominował wśród kadry profesorskiej polskich wyższych uczelni. Spuścizna publikacyjna dotycząca tego zagadnienia jest bogata, co pozwala na wnikliwe przeanalizowanie problemu. Można zaryzykować tezę, iż polscy ekonomiści- teoretycy bardziej dbali o przestrzeganie obowiązujących w ekonomii kanonów aniżeli o zdroworozsądkowe podejście, dyktowane przez niepokorne życie gospodarcze, które nie chciało się do tych kanonów nagiąć i nieraz wymuszało na politykach gospodarczych działania niezgodne z zasadami obowiązującej doktryny politycznej.(fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Rola państwa w gospodarce; Liberalizm gospodarczy; Interwencjonizm państwa; Krakowska szkoła ekonomii

EN

States' role in economy; Laissez faire; Government intervention; Cracow school of economics

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2012
• Tom: Problemy współczesnej ekonomii. Księga jubileuszowa poświęcona prof. zw. dr hab. Dorocie Kotlorz
• Strony: 63--76

Twórcy

autor

Urszula Zagóra-Jonszta

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Zweig F.: Cztery systemy ekonomii. "Ekonomista" 1930, t.IV.
• Zweig F.: Cztery systemy ekonomii. "Ekonomista" 1932, t.I.
• Zweig F.: Zmierzch czy odrodzenie liberalizmu. Nakładem Towarzystwa Ekonomicznego, Kraków 1938.
• Heydel A.: Liberalizm wobec polityki i sprawy społecznej. "Ruch Prawniczy i Ekonomiczny" 1931, nr 1.
• Krzyżanowski A.: Bierny bilans handlowy. Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1928.
• Heydel A.: Czy i jak wprowadzać liberalizm ekonomiczny. W: Heydel A., Lulek T., Schmidt S., Wyrobisz S., Zweig F.: Etatyzm w Polsce. Wydawnictwo Towarzystwa Ekonomicznego, Kraków 1932.
• Krzyżanowski A.: Pauperyzacja Polski współczesnej. Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1926.
• Krzyżanowski A.: Socjalizm po wojnie. W: Polityka i gospodarstwo. Pisma pomniejsze oraz przemówienia 1920-1931. Nakładem Polskiej Akademii Umiejętności, Kraków 1920.
• Krzyżanowski A.: Wykład inauguracyjny na rozpoczęcie roku akademickiego 1934/1935 na Uniwersytecie Jagiellońskim. W: Moralność współczesna. Nakładem Towarzystwa Ekonomicznego, Kraków 1935.
• Krzyżanowski A.: Wolność nauki - przemówienie na zebraniu koła byłych uczniów w Warszawie 5 maja 1934 r. W: Moralność współczesna. Nakładem Towarzystwa Ekonomicznego, Kraków 1935.
• Krzyżanowski A.: Założenia ekonomiki. Nakładem Księgarni S.A. Krzyżanowskiego, Drukarnia Ludowa, Kraków 1920.
• Heydel A.: Dążności etatystyczne w Polsce.W: Heydel A., Lulek T., Schmidt S., Wyrobisz S., Zweig F.: Etatyzm w Polsce. Wydawnictwo Towarzystwa Ekonomicznego, Kraków 1932.
• Heydel A.: Gospodarcze granice liberalizmu i etatyzmu. W: Heydel A., Lulek T., Schmidt S., Wyrobisz S., Zweig F.: Etatyzm w Polsce. Wydawnictwo Towarzystwa Ekonomicznego, Kraków 1932.
• Zweig F.: Jaki winien być kierunek interwencjonizmu państwowego? Monopol czy obrona "fair play". W: Heydel A., Lulek T., Schmidt S., Wyrobisz S., Zweig F.: Etatyzm w Polsce. Wydawnictwo Towarzystwa Ekonomicznego, Kraków 1932.
• Krzyżanowski a.: Ewolucja parlamentaryzmu i gospodarki skarbowej. "Przegląd Współczesny" 1934, t.LI, nr 152.
• Lulek T.: Przedsiębiorstwa państwowe. W: Heydel A., Lulek T., Schmidt S., Wyrobisz S., Zweig F.: Etatyzm w Polsce. Wydawnictwo Towarzystwa Ekonomicznego, Kraków 1932.
• Lulek T.: Przywileje podatkowe przedsiębiorstw publicznych w Polsce.W: Heydel A., Lulek T., Schmidt S., Wyrobisz S., Zweig F.: Etatyzm w Polsce. Wydawnictwo Towarzystwa Ekonomicznego, Kraków 1932.
• Wyrobisz S.: Interwencja koniunkturalna. "Przegląd Współczesny" 1935, t. LIII, nr 156.
• VI Zjazd Prawników i Ekonomistów Polskich. "Przegląd Gospodarczy" 1920, Z. 5.
• VII Zjazd Prawników i Ekonomistów Polskich w Poznaniu w dniach 3-5 czerwca 1922 r. Poznań 1922.
• Gąbiński S.: Etatyzm a gospodarstwo narodowe. "Ruch Prawniczy i Ekonomiczny" 1922, z. 3.
• Gąbiński S.; Historia ekonomiki, t. I. Lwów 1939.
• Guzicki L., Żurawicki L.: Polscy ekonomiści XIX i XX wieku. Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1984.
• Guzicki L., Żurawicki L.: Historia polskiej myśli społeczno-ekonomicznej 1914-1945. Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1974.
• Zawadzki W.: Przedsiębiorstwa państwowe jako forma organizacji produkcji. "Ruch Prawniczy i Ekonomiczny" 1922, z. 3.
• Zawadzki W.; Polska polityka socjalna a gospodarstwo społeczne. Nakładem Towarzystwa Ekonomicznego, Kraków 1927.
• Rybarski R.: Przyszłość gospodarcza Polski. Drukarnia F. Wyszyński i S-ka, Warszawa 1933.
• 110 posiedzenie Sejmu z dnia 5.02.1934 r. Sprawozdania Stenograficzne Sejmu RP, przemówienie R. Rybarskiego, Archiwum Akt Nowych.
• Budżet i Brześć. Przemówienie posła profesora Romana Rybarskiego, Prezesa Klubu Narodowego wygłoszone w Sejmie 5 II 1931 r. Odbitka z "Gazety Warszawskiej" nr 45 z 6 lutego 1931 r.
• Rybarski R.: Przyszłość gospodarcza świata. Drukarnia A. Konarskiego, Warszawa 1932.
• Gospodarstwo, moralność i prawo. Przemówienie Prezesa Klubu Narodowego prof. Romana Rybarskiego w Sejmie 6 listopada 1934 r. Odbitka z "Gazety Warszawskiej" nr 334 i 335 z 7 i 8 listopada 1934 r.
• Rybarski R.: Idee przewodnie gospodarstwa Polski. Drukarnia F. Wyszyński i S-ka, Warszawa 1939.
• Rybarski R.: Program gospodarczy. Nakładem "Myśli Narodowej", Warszawa 1937.
• Grabski S.: Dokąd idziemy? Nakładem "Lwowskiego Kuriera Porannego",. Lwów 1930.
• Rybarski R.: Podstawy narodowego programu gospodarczego. Dom Książki Polskiej, Warszawa 1934.
• Taylor E.: Wolność gospodarcza. Odczyt wygłoszony na inauguracji roku akademickiego 1934/1935 Uniwersytetu Poznańskiego w dniu 14 października 1934 r. Nakładem Uniwersytetu Poznańskiego, Poznań 1934.
• Lewiński J.S.: Zasady ekonomii politycznej, t. II. Nakładem Szkoły Głównej Handlowej, Warszawa 1970.
• Żurawicki S.: Myśl ekonomiczno-polityczna w Polsce okresu międzywojennego. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1970.