Nadzór budżetowy w strefie euro

• Autorzy: Jan Borowiec

Warianty tytułu

Budgetary Surveillance in the Euro Area

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie zasad nadzoru budżetowego w strefie euro oraz ocena skuteczności tego nadzoru w odniesieniu do wymogu poszanowania dyscypliny budżetowej w polityce fiskalnej. Badania dotyczą okresu 1999-2012. Zastosowana metoda badawcza obejmuje analizę reguł paktu na rzecz stabilności i wzrostu oraz analizę ekonomiczną wskaźników budżetowych. Materiały źródłowe pochodzą z EURLex, bazy danych dotyczących prawa Unii Europejskiej, oraz z publikacji ekonomicznych Komisji Europejskiej. Wprowadzony w 1998 r. pakt na rzecz stabilności i wzrostu miał na celu zapobieganie nadmiernemu deficytowi budżetowemu przez zobowiązanie państw członkowskich do osiągnięcia średniookresowego celu dotyczącego jego pozycji budżetowej zbliżonej do równowagi lub nadwyżki budżetowej, a w razie pojawienia się nadmiernego deficytu - do jego wyeliminowanie przez podjęcie niezbędnych działań zaradczych. Poszanowanie dyscypliny budżetowej miał zapewnić system sankcji przewidziany traktatem. Z przeprowadzonych badań wynika, że w większości krajów strefy euro nie osiągnięto i nie utrzymano w średnim okresie nadwyżki budżetowej lub deficytu bliskiego równowadze, a także nie uniknięto nadmiernego deficytu budżetowego. Główną przyczyną nieprzestrzegania reguł paktu na rzecz stabilności i wzrostu była nieskuteczność systemu sankcji nakładanych na politykę fiskalną niezgodną z wymogiem poszanowania dyscypliny budżetowej. Traktat nie ustanowił automatycznego mechanizmu nakładania sankcji, upoważnił jedynie Radę do stosowania w ostateczności środków przymusowych wobec danego państwa, pozostawiając jej pełną swobodę w tej dziedzinie, w tym w odniesieniu do samej możliwości nałożenia sankcji. Kryzys gospodarczy i finansowy w pełni ujawnił konsekwencje nieprzestrzegania dyscypliny budżetowej w strefie euro. Silnemu pogorszeniu koniunktury gospodarczej towarzyszył szybki i silny wzrost deficytu i długu publicznego, zagrażający nie tylko stabilności finansów publicznych w długim okresie, ale także prawidłowemu funkcjonowaniu unii gospodarczej i walutowej. Ustanowione w 2011 r. unijne ramy zarządzania gospodarczego w znacznym stopniu zmieniły ramy nadzoru budżetowego w strefie euro. Po pierwsze, ustanowiono numeryczne reguły budżetowe dotyczące wydatków publicznych w powiazaniu ze wzrostem potencjalnego PKB. Po drugie, kryterium długu publicznego nadano takie same znaczenie, jak kryterium deficytu publicznego w ramach procedury dotyczącej nadmiernego deficytu. Po trzecie, ustanowiono nowe przepisy w celu skuteczniejszego egzekwowania części zapobiegawczej i naprawczej paktu na rzecz stabilności i wzrostu. Zmieniono mianowicie procedurę nakładania sankcji w ramach procedur nadzorczych, istotnie wzmacniając rolę Komisji w egzekwowaniu przestrzegania reguł paktu. Po czwarte, zobowiązano państwa członkowskie do przestrzegania wspólnych wymagań dotyczących krajowych ram budżetowych. Pakt fiskalny z 2012 r. nadaje najważniejszym regułom paktu na rzecz stabilności i wzrostu wyższą rangę prawną. Ponadto nakłada na jego strony obowiązek wprowadzenia tych reguł do prawa krajowego, nadając im w miarę możliwości rangę konstytucyjną.(abstrakt oryginalny)

EN

This paper presents the principles of budgetary surveillance in the euro area and assesses the effectiveness of supervision in relation to the requirement to maintain budgetary discipline in the fiscal policy. The research covers the period 1999-2012. Applied research methods involve the analysis of the rules of the Stability and Growth Pact and the economic analysis of financial indicators. Source materials were derived from the EUR-Lex database of EU law and economic publications of the European Commission. Introduced in 1998, the Stability and Growth Pact aimed at preventing excessive public deficit and the obligation of Member States to achieve the medium-term objective for the budgetary position close to balance or in surplus, and in case of occurrence of an excessive public deficit to eliminate it by taking the necessary measures. Compliance with budgetary discipline was supposed to be ensured by the system of sanctions provided by the treaty. The study shows that in most euro area countries budget surplus or deficit close to balance have not been achieved and maintained in the medium term, and they failed to avoid excessive public deficit. The main reason for non-compliance with the requirements of the Stability and Growth Pact was an ineffective system of sanctions imposed on the country conducting fiscal policy not in accordance with the requirements for financial stability. The treaty did not establish a mechanism for the automatic imposition of sanctions, the Council was authorized only to impose coercive measures against the country, leaving the Council complete freedom in this area. Economic and financial crisis fully exposed the consequences of violations of fiscal discipline in the euro area. Strong economic recession was accompanied by rapid and intensive increase in the public deficit and debt, threatening not only the sustainability of public finance in the long run, but also the proper functioning of economic and monetary union.Established in 2011, the EU's framework for economic governance significantly changed the rules of budgetary surveillance in the euro area. Firstly, numerical fiscal rules on budgetary expenditure growth in conjunction with the rise of potential GDP was established. Secondly, the criterion of public debt was given the same importance as the public deficit criterion in the excessive deficit procedure. Thirdly, the new law established a more effective enforcement of the preventive and corrective arms of the Stability and Growth Pact. Procedure for the imposition of sanctions under the budgetary surveillance was changed. The role of the European Commission in enforcing compliance with the rules of Stability and Growth Pact was strengthened. Fourthly, Member States were obliged to respect the common requirements for national budgetary framework. The fiscal pact adopted in 2012, gives the most important rules of the Stability and Growth Pact higher legal rank. It also imposes on the Member States to introduce these rules into national law, by giving them, if possible, constitutional status.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Budżet; Strefa euro; Polityka finansowa

EN

Budget; Eurozone; Financial policy

• Czasopismo: Ekonomia / Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 2 (23)
• Strony: 9--29

Twórcy

autor

Jan Borowiec

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Cyclical Adjustment of Budget Balances, European Commission, Spring 2013.
• Dyrektywa Rady (UE) z dnia 8 listopada 2011 r. w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich, Dz. Urz. UE L 306 z 23.11.2011.
• General Government Data. Part II: Tables by series, European Commission, Spring 2013.
• Rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityki gospodarczej, Dz. Urz. WE L 209 z 2.08.1997.
• Rozporządzenie Rady (WE) nr 1467/97 z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie przyśpieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu, Dz. Urz. WE L 2009 z 2.08.1997.
• Rozporządzenie Rady (WE) nr 1055/2005 z dnia 27 czerwca 2005 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityki gospodarczej, Dz. Urz. UE L 174 z 7.07.2005.
• Rozporządzenie Rady (WE) nr 1056/2005 z dnia 27 czerwca 2005 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1467/97 w sprawie przyśpieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu, Dz. Urz. L 174 z 7.07.2005.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1175/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych, Dz. Urz. UE L 306 z 23.11.2011.
• Rozporządzenie Rady (UE) nr 1177/2011 z dnia 8 listopada 2011 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1467/97 w sprawie przyśpieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu, Dz. Urz. UE L 306 z 23.11.2011.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie skutecz- nego egzekwowania nadzoru budżetowego w strefie euro, Dz. Urz. L 306 z 23.11.2011.
• Statistical Annex of European Economy, European Commission, Spring 2013.
• Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dz. Urz. UE C 83 z 30.03.2010.
• Traktat o stabilności, koordynacji i zarządzaniu w unii gospodarczej i walutowej, Bruksela, 2.03.2012.
• http://ec.europa.eu/economy_finance/economic_governance/sgp/deficit/index_e.