Moralny aspekt niewidzialnej ręki w interpretacji Petera Koslowskiego

• Autorzy: Janina Kubka

Warianty tytułu

Moral Aspect of Invisible Hand in Peter Koslowski's Interpretation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Koslowskiego krytyczna analiza metodologii oraz normatywnych przesłanek teorii ekonomicznych zarówno klasycznych jak i obecnych dokonana jest w kontekście jego projektu określonego mianem "etycznej ekonomii", której koncepcja wyłożona jest w Principles of Ethical Economy2. W rozumieniu twórcy "etyczna ekonomia" stanowi dopełnienie ekonomii politycznej. Bada ona etyczne przesłanki i strukturalne warunki działania ekonomicznego, podobnie jak czyni to ekonomia polityczna w stosunku do politycznych i prawnych uwarunkowań działań ekonomicznych. Samo pojęcie ekonomii etycznej, podobnie jak i ekonomii politycznej ma podwójny sens. Stanowi ona bowiem teorię etyki, która używa ekonomicznych narzędzi analizy, jest teorią etyki zorientowaną na gospodarkę. Stanowi jednak także teorię etycznych przesłanek kulturowego systemu gospodarki, teorię etycznych zasad i postaw określających koordynację rynkową i system cen. Ta składowa etycznej ekonomii, mocniej zorientowana na praktykę gospodarczą określana jest przez Koslowskiego jako etyka gospodarcza. Termin "etyczna ekonomia" wykracza poza zakres etyki ekonomicznej rozumianej jako etyka gospodarki i celem tego poszerzenia zakresu jest integracja teorii etycznej i teorii ekonomicznej. Etyczna ekonomia to coś więcej niż proste zestawienie: "ekonomia i etyka". (fragment tekstu)

EN

Peter Koslowski's project of 'ethical economy' can be understood as an effort to search for human face of late capitalism. In his perspective 'ethical economy' is not a simple combination and connection between economy and ethics but is a new approach which includes three fields: theory of ethical premises of economy, concept of ethics profiled towards needs of economy and ethical and economical theory of goods and cultural values. Koslowski reinterprets problems of maximization found in classical economy. He criticizes the model of homo oeconomicus as the model of a reactive man not understood as activated. According to Koslowski, economical theory of market balance also requires reinterpretation. Without assuming that teleology belongs internally to social reality and therefore to market as well, so to create environment for development of human subjectivity, there cannot exist any theory of legitimization of individualistic economic institutions which protect freedom. Without that, Koslowski claims, there can only be theory of social process authority in which the strongest reinforce their positions. Taking subjectivity and auto-referential character of a human being into consideration is the ontological basis, which allows to reach ethical dimension of decision-making processes and responsibility. By analogy, the mechanism of 'invisible hand' requires referring to common good. In the age of globalization 'invisible hand' is a source of evil. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Historia myśli ekonomicznej; Wartości i normy etyczne; Etyka działalności gospodarczej

EN

History of economic thought; Value and ethical norms; Business activity ethics

• Czasopismo: Annales : etyka w życiu gospodarczym
• Rocznik: 2009
• Tom: 12
• Numer: nr 1
• Strony: 53--60

Twórcy

autor

Janina Kubka

• Politechnika Gdańska

Bibliografia

• B. Hodgson, Introduction, [w:] The Invisible Hand and the Common Good, (ed.) B. Hodgson, Springer-Verlag, Berlin 2004, s. 2.
• P. Koslowski, Principles of Ethical Economy, Kluwer Academic Publishers, 2001.
• P. Koslowski, Ethics of Capitalism and Critique of Sociobiology, Springer, Berlin 1996, s. 3.

Identyfikatory

DOI

11089/1614