Popyt na pieniądz w ujęciu Johna M. Keynesa oraz Miltona Friedmana

• Autorzy: Izabela Bludnik
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Monetaryści oraz keynesiści reprezentują odmienne poglądy na temat zarówno istoty samego pieniądza i jego roli w gospodarce, jak i mechanizmu przyczynowo-skutkowego rządzącego popytem na pieniądz. Po dziś dzień trwają dyskusje na temat wpływu zmian zasobu pieniądza na poziom dochodu nominalnego, stabilności popytu na pieniądz oraz dochodowej szybkości obiegu pieniądza. Dlatego warto przyjrzeć się dokładniej interpretacji tej kwestii przez dwóch największych współczesnych ekonomistów, reprezentujących różne podejścia, tym bardziej, że często można spotkać w literaturze pogląd o związkach teorii popytu na pieniądz Miltona Friedmana (szczególnie jej wersji z 1956 roku) z teorią preferencji płynności Johna M. Keynesa. Celem artykułu jest przybliżenie wniosków obu ekonomistów, wypływających z odmiennych założeń i metod analizy tych zagadnień, a tym samym pokazanie, że raczej więcej je dzieli niż łączy. Przed przystąpieniem do prezentacji, warto jednak nakreślić pokrótce podstawową różnicę pomiędzy keynesistami a monetarystami, opartą na odmiennej wizji dotyczącej związku pomiędzy podażą pieniądza a popytem na pieniądz. W części pierwszej zostanie krótko omówienie zagadnienie egzogeniczności i endogeniczności pieniądza, a następnie w części drugiej oraz trzeciej przedstawione zostaną podstawowe tezy dotyczące popytu na pieniądz w ujęciu Keynesa oraz Friedmana. (fragment tekstu)

EN

A demand for money is one of the most often discussed problem in economics. For both theory and practice it is a very essential issue. However, the history of economic thought provides many examples of conflicts and theoretical controversies concern this problem. Also recent years were dominated by the dispute between Keynesians and monetarists. Following the Tobinian tradition it is claimed that Friedman only developed Keynes' idea. This paper shows that it is impossible to find a simple and rough relation between liquidity preference and the theory of the demand for money grounded on the permanent income. The same conclusion refers to the monetary policy. An accurate look at the analysis of both authors shows the fundamental differences between them. The crucial different between the authors is the various level of the liquidity of explanatory variables in the demand for money function. Keynes considered only money and securities as its perfect substitutes, while Friedman treats money as one of the several form of assets. Another important difference is the role of the interest rate. The demand for money in the system presented in General Theory is under a strong influence of the interest rate. Such vision led Keynes to the conclusion that expansive monetary policy can raise the level of employment. On the other hand the demand for money in Friedman's analysis depends on permanent income. The rate of interest plays only a secondary role. An usage of the permanent magnitudes is the main characteristic of Friedman's economics and distinguishes him from Keynes. Moreover, increasing the money supply can only destabilize the economy. These fundamental distinctions and many others stressed in the paper, prove that Friedman's theory of the demand for money cannot be rooted in Keynesian tradition. Their basic theoretical assumptions as well as the suggested strategies for monetary policy are entirely different. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Popyt na pieniądze; Pieniądz; Monetaryzm; Keynesizm; Poglądy ekonomiczne

EN

Money demand; Money; Monetarist; Keynesian theory; Economic views

• Czasopismo: Zeszyty Studiów Doktoranckich / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu. Wydział Ekonomii
• Rocznik: 2002
• Numer: nr 3
• Strony: 5--26

Twórcy

autor

Izabela Bludnik

Bibliografia

• Belka, M., [1986], Doktryna ekonomiczno-społeczna Miltona Friedmana, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Chow, G.C., [1995], Ekonometria, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Davidson, P., [1988], Endogenous money, the production process, and inflation analysis, Economie appliquee, Tome XLI, No. 1.
• Davidson, P., [1978], Why money matters: lessons from a half-century of monetary theory, Journal of Post Keynesian Economics, Vol. 1, No. 1.
• Duwendag, D., Ketterer, K.-H., Kosters, W., Pohl, R., Simmert, D.B., [1995], Teoria pieniądza i polityka pieniężna, Poltext, Warszawa.
• Friedman, M., [1959], The Demand for Money: Some Theoretical and Empirical Results, Journal of Political Economy, Vol. LXVII, No. 4.
• Friedman, M., [1970], Interest Rates and the Demand for Money, w: The Optimum Quantity of Money, Aldine Publishing Company, Chicago.
• Friedman, M., [1970], The Quantity Theory of Money, A Restatement, w: The Optimum Quantity of Money and Other Essays, Aldine Publishing Company, Chicago.
• Friedman, M., [1957], A Theory of the Consumption Function, Princeton University Press, Princeton.
• Keynes, J.M., [1985], Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, PWN, Warszawa.
• Nasiłowski, M., [2000], System rynkowy. Podstawy mikro- i makroekonomii, Wydawnictwo Key Text, Warszawa.
• Snowdon, B., Vane, H., Wynarczyk, P., [1998], Współczesne nurty teorii makroekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Tobin, J., [1970], Money and Income: Post Hoc Ergo Propter Hoc?, Quarterly Journal of Economics, May, Vol. 84, No. 1.
• Współczesny keynesizm, [1993], pod red. M. Belki i A. Wojtyny, Poltext, Warszawa.