Dochody gmin a sytuacja finansowa wybranych jednostek samorządu terytorialnego

• Autorzy: Aneta Szadkowska

Warianty tytułu

The Income of the Municipalities versus the Financial Status of Chosen Local Government

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Działalność samorządu terytorialnego w Polsce jest finansowana z wielu źródeł. Z reguły dzieli się je na dwie kategorie: wewnętrzne źródła finansowania, zewnętrzne źródła finansowania. Do zewnętrznych źródeł finansowania zalicza się kredyty i pożyczki, jako środki zwrotne. Natomiast wewnętrzne źródła finansowania dzieli się na: dochody własne (np. podatki, opłaty pobierane lokalnie), subwencje i dotacje (otrzymywane od rządu centralnego lub innych instytucji). Dochody własne charakteryzują się tym, że pobierane są ze źródeł znajdujących się na terenie działania danej jednostki samorządu terytorialnego i przekazywane są do dyspozycji samorządu w całości i bezterminowo. Subwencje i dotacje - pomimo tego, że nie są one dochodem otrzymywanym ze źródeł lokalnych - podobnie jak dochody własne cechuje bezzwrotny charakter. Dochody te stwarzają warunki do oddziaływania przez organy samorządowe na wydajność ich źródeł. Wysokość dochodów własnych zależy od stanu zagospodarowania terenu, to znaczy im teren jest mniej rozwinięty gospodarczo, tym jest mniejsza możliwość uzyskania dochodów własnych i odwrotnie. (fragment tekstu)

EN

The article entitled "The income of the municipalities versus the financial status of chosen local government" presents the current financial situation, which is a bit worrying, taking into account: decrease in the dynamics of municipal income; overdependence on central budget; considerable increase in local budget deficit; low property tax revenue; marked increase in current spending in relation to investments; dynamic increase in the level of debt. It is hoped, that at the beginning of the XXI century, in the next year of the administrative reform, the local government will take responsibility for the local economy. Hopefully the central government will adjust its policy towards the local authorities and the municipal income will grow, limiting the influence of the state on the local government. It will result in successful implementation of local strategies, development of infrastructure, socio-economic growth and keeping the citizens needs satisfied at a desirable level. The crisis in local finance seems to be a common phenomenon. It dates back to the inter-war period, when local governments had to deal with the results of the great economic crisis. Nowadays the local government has to face the task of maintaining and improving socio-technical infrastructure, which demands increasing, financial investment. Simultaneously, municipal income is growing slowly or may even decrease. This makes it necessary to subsidize the local government. Although the situation is beneficial from economic point of view it makes the local government dependent on the central authorities, which can easily exert pressure on municipalities. The decision whether to subsidize or not means selecting particular projects by the central government rather than the local one. Therefore the state can "fully control all local decisions concerning development". Negative balance between local income and spendings entails the need for subsidies, whose role is continually more and more important. They become the main source of budget income. In many municipalities subsidies are the only form of financing basic needs. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Dochody gminy; Finanse samorządu terytorialnego; Finanse lokalne; Źródła finansowania; Dochody

EN

Local revenues; Local government finance; Local finance; Source of financing; Income

• Czasopismo: Zeszyty Studiów Doktoranckich / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu. Wydział Ekonomii
• Rocznik: 2002
• Numer: nr 6
• Strony: 5--40

Twórcy

autor

Aneta Szadkowska

Bibliografia

• Budżety gmin: Koszalin, Mielno, Świdwin, Rąbino za lata 1998-2000.
• Denek, E., [2000], Ustrojowe i ekonomiczne podstawy działania samorządu gminnego, powiatowego i wojewódzkiego, w: Usługi bankowe dla samorządu terytorialnego, red. naukowa E. Denek, Biblioteka Menedżera i Bankowca, Warszawa.
• Dudzik, S., [1998], Działalność gospodarcza samorządu terytorialnego, "Zakamycze", Kraków.
• Europejska karta samorządu terytorialnego, [1990], Wspólnota nr 12.
• Gajl, N., [1993], Finanse i gospodarka lokalna w świecie, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Gilowska, Z., [1998], System ekonomiczny samorządu terytorialnego w Polsce, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Janc, A., [2000], Usługi bankowe w zakresie działalności inwestycyjnej samorządu terytorialnego, w: Usługi bankowe dla samorządu terytorialnego, red. naukowa E. Denek, Biblioteka Menedżera i Bankowca, Warszawa.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku.
• Niewiadomski, Z., [1990], Samorząd terytorialny w Europie Zachodniej, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Warszawa.
• Niewiadomski, Z., [1998], Samorząd terytorialny w warunkach współczesnego prawa kapitalistycznego, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Warszawa.
• Ogólne zasady finansów lokalnych, [1993], Samorząd terytorialny nr 1-2.
• Oleszko, A., [1992], Gmina jako osoba prawna, Samorząd terytorialny nr 3.
• Owsiak, S., [1999], Finanse publiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Piotrowska-Marczak, K., [1997], Finanse lokalne w Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Piotrowska-Marczak, K., [1992], O rozwoju infrastruktury społecznej w warunkach samorządności lokalnej, w: Ekonomiczno-finansowe uwarunkowania samorządu lokalnego, pod red. E. Denek, J. Sobiecha, J. Wierzbickiego, Zeszyty Naukowe AE, Seria I, Zeszyt 203, Poznań.
• Sochacka-Krysiak, H., [1993], Finanse lokalne, Poltext, Warszawa.
• Swaniewicz, P., [1989], Społeczno-ekonomiczna typologia miast i wsi w Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Ustawa o finansach publicznych z dnia 26 listopada 1998 roku.
• Ustawa o samorządzie terytorialnym z 1996 roku.
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie terytorialnym (gminnym).
• Wykrętowicz, S., [1998], Samorząd w Polsce, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, Poznań.