Zmiany w procesie udzielania kredytów konsumpcyjnych w Polsce w świetle uregulowań prawnych o kredycie konsumenckim

• Autorzy: Piotr Mleczak
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zaciągniecie przez gospodarstwo domowe kredytu, to jedna z form zaspokajania potrzeb, przekraczających bieżące możliwości dochodowe. Gospodarstwo domowe może w takim przypadku skorzystać z oferty banków. Kredyt stanowi wówczas dodatkowe źródło finansowania. W przypadku ograniczoności własnych zasobów, zaciągnięcie kredytu umożliwia konsumentom realizację zakupów dóbr trwałego użytku i usług. Udzielenie kredytu przez bank następuje na podstawie umowy kredytu bankowego. Definicja umowy kredytowej została określona w art. 27 Prawa bankowego z 1989 roku. W definicji zawarto następujące elementy: oddanie do dyspozycji kredytobiorcy przez bank określonej kwoty środków pieniężnych, oznaczony czas postawienia tych środków do dyspozycji, zobowiązanie kredytobiorcy do korzystania ze środków zgodnie z zawartą umową, zwrot kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami, zapłata prowizji. Celem mniejszego opracowania jest ukazanie wpływu nowych regulacji prawnych o kredycie konsumenckim na proces udzielania kredytów konsumpcyjnych. Przedstawiono również przyczyny, notowanego w Polsce od kilku lat, wzrostu ilości udzielanych przez banki kredytów konsumpcyjnych. Ukazano także sposób realizacji przez banki zapisów prawa bankowego w zakresie zawierania umów kredytu konsumpcyjnego. (fragment tekstu)

EN

In case a given household has insufficient financial means it can use bank services and draw a credit which becomes an additional source of household financing. Bank grants a credit based on a bank loan agreement. According to banking law only banks are allowed to grant credits and doing so is regarded purely as a banking activity. In the mid nineties the number of consumer loans granted by banks grew rapidly. This was due to the following factors: the increase of individuals' real income, decrease of bank interests rate on granted loans, economic stability of the state, popularisation of a lifestyle based on consumption and banks' eligibility to make profit on such credit activity. To encourage people to use credit services, banks introduced new forms of crediting and simplified credit granting procedures. Since September 19, 2002 new regulations regarding consumer credit have been introduced. The new act regulates the rules and the procedure of entering a bank loan agreement, the responsibilities of an entity granting a loan and the rights of the consumer who has entered such an agreement. The introduction of the Act is connected with adjusting Polish law to the norms valid in the European Union. Consumer Loan Act concerns a majority of consumer bank loans granted by banks. Therefore banks had to tailor their inner regulations connected with the process of granting a bank loan to European standards. The introduction of a Consumer Loan Act should make the process of granting bank loans for private persons more orderly. The total cost of a credit equals all costs that a consumer is obliged to incur in connection with granting a credit. An obligation to inform the borrower on the total cost of granting a credit enables individuals to compare the offers of different crediting institutions. According to the author, another parameter - that is a real interest rate - does not allow for such comparison, however. Numerous remarks made in particular by banks and the Polish Banks Association suggest that some amendments to the act will be made soon. Consumers have been granted a right to withdraw from a bank loan agreement or repay the loan sooner than agreed without any additional fees. Consumer Credit Act forces banks to state the criteria for formulating bank loan agreements more precisely and in consequence involves certain attitude towards customers. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kredyt konsumpcyjny; Regulacje prawne; Kredyt konsumencki; Dochody gospodarstw domowych; Umowa kredytowa; Analiza kosztów; Stopa procentowa; Prawo bankowe

EN

Consumer credit; Legal regulations; Consumer loan; Household income; Credit agreement; Cost analysis; Interest rate; Banking law

• Czasopismo: Zeszyty Studiów Doktoranckich / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu. Wydział Ekonomii
• Rocznik: 2003
• Numer: nr 8
• Strony: 29--54

Twórcy

autor

Piotr Mleczak

Bibliografia

• Biuletyn Informacyjny Narodowego Banku Polskiego, [2002], nr 7-8.
• Bień, A., Bień, W., [1996], Kalkulacja ceny pieniądza w lokatach, pożyczkach i kredytach, Difin, Warszawa.
• Brach, B., [2002], SKOK-i pośredników, Bank, nr 9.
• Cira, K., Sitek, M., Szpringer, W., [2000], Podstawy prawne integracji europejskiej, Wyższa Szkoła Bankowa, Nowy Sącz.
• Dittmer, B., Gostomski, E., [2002], Pośrednictwo kredytowe, Bank i Kredyt, nr 7-8.
• Gostomski, E., [2001], Perspektywy rozwoju kredytów konsumpcyjnych w Polsce do 2005 roku, Bank, nr 12.
• Janiak, A., [2002], Umowa kredytu bankowego, Prawo bankowe, nr 4.
• Jaworski, W.L., [1997], Polskie banki w drodze do Unii Europejskiej, Poltext, Warszawa.
• Jaworski, W.L., Krzyżkiewicz, Z., Kosiński, B., [1999], Banki - rynek, operacje, polityka, Poltext, Warszawa.
• Heropolitańska, J., [2000], Kredyty, pożyczki i gwarancje bankowe, Twigger, Warszawa.
• Kozłowska, L., Kozłowski, R., [1999], Analiza kosztu kredytu wyznaczonego według zaleceń UE, Bank i Kredyt, nr 3.
• Łętowska, E., [2001], Ochrona niektórych praw konsumenta, C.H. Beck, Warszawa.
• Maciejewski, K., [2002], Widzę wady, Gazeta Bankowa, nr 38.
• Niezbicka, E., Jakubecki, A., Mojak, J., [2000], Prawne zabezpieczenia wierzytelności bankowych, Zakamycze, Kraków.
• Piłka, M., [2002], Kredyt konsumencki - co to znaczy, Rzeczpospolita - Biblioteka Prenumeratora, nr 8/224.
• Piłka, M., Wrona, J., [2002], Trzeba poprawić, Rzeczpospolita - Biblioteka Prenumeratora nr 8/224.
• Rajczyk, M., [1997], Podstawy bankowości komercyjnej. Część 2, Fundacja Banku Śląskiego, Katowice.
• Raport Roczny PKO BP SA za rok 2001.
• Rutkowska, E., [2002], Niedozwolone klauzule umowne w bankowym obrocie konsumenckim, Prawo bankowe, nr 7/8.
• Skarbek, M.M., [2001], Funkcjonowanie kredytów konsumenckich, Bank, nr 07-08.
• Szpringer, W., [1997], Europejskie regulacje bankowe, Twigger, Warszawa.
• Szpringer, W., [1999], Ochrona klientów usług bankowych w Unii Europejskiej i w Polsce, Twigger, Warszawa.
• Śniegowska-Giżyńska, A., [2002], Kredyt konsumencki, Biuletyn prawniczy, nr 1/45.
• Tollik, R., [2000], Informacja o nowych uregulowaniach prawnych dotyczących ochrony praw konsumenta, Biuletyn prawniczy, nr 2/38.
• Tollik, R., [2002], Stosowanie przez banki przepisów ustawy Prawo bankowe do kredytów konsumenckich, Prawo bankowe, nr 9.
• Tollik, R., [2002], Stosowanie weksla zabezpieczającego przy kredycie konsumenckim, Biuletyn prawniczy, nr 1/45.
• Tollik, R., [2002], Stosunek przepisów ustawy o kredycie konsumenckim do przepisów ustawy prawo bankowe, Biuletyn prawniczy, nr 1/45.
• Tomoczko, D., [2002], Ewolucja systemu finansowego a skuteczność instrumentów polityki pieniężnej, Bank i Kredyt, nr 3.
• Ustawa z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 100, poz. 1081).
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (Dz. U. Nr 140, poz. 939).
• Ustawa z dnia 31 stycznia 1989 roku Prawo bankowe (Dz. U. Nr 4, poz. 21).
• Wchodzi w życie ustawa o kredycie konsumenckim, [2002], internet: www.elfin.pl, 27 IX.
• Wilkowicz, Ł., [2002], Skala porównawcza, Gazeta Bankowa, nr 38.