Transformacja gospodarcza jako proces ewolucyjny

• Autorzy: Andrzej Malawski

Warianty tytułu

The Economic Transformation as an Evolutionary Process

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jednym z największych wyzwań, przed jakim stanęła ekonomia u schyłku stulecia, jest poszukiwanie teorii transformacji gospodarczej, której podlega obecnie wiele krajów. Na przejście to - od gospodarki nakazowej do rynkowej - można spojrzeć z punktu widzenia ewolucji systemów gospodarczych. Zarazem najogólniej rozumiany proces ewolucyjny ujmuje zmienność obiektów w kategoriach czasu i przestrzeni. Stąd matematycznym narzędziem modelowania tak rozumianej ewolucji jest koncepcja jakościowego uogólnionego układu dynamicznego. Poszukiwana teoria winna ujmować pewne fundamentalne cechy gospodarek rynkowych, a także możliwość takich ich modyfikacji, które uwzględniałyby istotne rysy gospodarek nakazowych. Proponuje się wykorzystać w tym celu modele Arrowa-Debreu ogólnej równowagi ekonomicznej i poddać je dynamizacji, konstruując stosowny układ dynamiczny. W konsekwencji analizie aksjomatycznej poddano (por. [9]): procesy urynkowienia sfery produkcji, tj. odrzucenia nakazu realizacji planu centralnego i uwolnienia cen, zmiany strukturalne obejmujące restrukturyzację systemu produkcji i procesy prywatyzacji, a także ewolucję norm społecznych. Otrzymane własności badanych układów dynamicznych ujęto w postać matematycznych twierdzeń. W niniejszej pracy przedstawiono ideę omawianego programu badawczego. (fragment tekstu)

EN

One of the greatest challenges, the contemporary economic science is to face, is searching for the theory of economic transformation. The problem can be considered from the perspective of the evolution of economic systems, where the concept of evolution in its broad sense is understood as the study of respective changes in the categories of time and space. In this context, the mathematical theory of qualitative, dynamical systems is employed to analyse the problem in question. According to this idea, the main task of the general theory of economic transformation is to construct and examine a unified formal model of the command and market economies' time-evolution which enables a comparative analysis of functioning of those economic systems as well as modelling transformation processes. This model is based on a dynamic version of the Arrow-Debreu model of the general economic equilibrium. Such approach suggests the analysis of the following problems: modelling market-making as well as structural changes' processes, such as price liberation, rejection of the central planning regime, industrial restructuring, privatisation and the evolution of social norms. The paper presents the outline of this research programme. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przekształcenia systemowe w gospodarce; Uwarunkowania transformacji gospodarki; Zmiany strukturalne

EN

Systemic transformations in the economy; Determinant of economic transformation; Structural changes

• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Ekonometria
• Rocznik: 2001
• Tom: 7
• Numer: nr 895 Zastosowania metod ilościowych
• Strony: 147--154

Twórcy

autor

Andrzej Malawski

Bibliografia

• Boulding K.: What is Evolutionary Economics? "Journal of Evolutionary Economics" 1991 nr 1.
• Debreu G.: Theory of Value. New York: Wiley 1959.
• Federowicz M.: Trwanie i transformacja. Ład gospodarczy w Polsce. Warszawa: PAN 1992.
• Heller M., Życiński J.: Dylematy ewolucji. Tarnów: Wydawnictwo BIBLOS 1996.
• Hodgson G.M.: Economics and Evolution. Polity Press 1993.
• Kwaśnicki W.: Ekonomia ewolucyjna - alternatywne spojrzenie na proces rozwoju gospodarczego. Cz. I, II. "Gospodarka Narodowa" 1996 nr 10, 11.
• Lewandowski J.: Transformacja gospodarki polskiej. Wybrane zagadnienia. "Ekonomista" 1995 nr 1-2.
• Malawski A.: Systemy względnie odosobnione i ich modele w ekonomii. Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Seria specjalna: Monografie nr 106, Kraków 1992.
• Malawski A.: Metoda aksjomatyczna w ekonomii. Wrocław: Ossolineum 1999.
• Nasiłowski M.: Transformacja systemowa w Polsce. Warszawa: Key Text 1995.
• Parkin M.: Economics. Massachusetts: Addison-Wesley 1990.
• Samuelson P.A., Nordhaus W.D.: Economics. New York 1989.
• Schumpeter J.: Teoria rozwoju gospodarczego. Warszawa: PWN 1960.
• Sybirskij K.S., Szube A.S.: Połudinamiczeskije sistiemy (topołogiczeskaja tieorija). Kiszyniów: Sztiinca 1987.
• Wilczyński W.: Warianty polityki transformacyjnej. "Ekonomista" 1995 nr 1-2.