Stanisław Staszic - polski pionier idei integracji europejskiej

• Autorzy: Mirosław Bochenek

Warianty tytułu

Stanisław Staszic - the Polish Pioneer of the Idea of European Integration

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Stanisław Staszic był wychowawcą i mężem stanu, tłumaczem, pisarzem politycznym, filozofem, działaczem gospodarczym, filantropem, pacyfistą, podróżnikiem i geologiem. Dzięki spekulacjom i oszczędnościom zgromadził milionowy majątek, który przeznaczył na cele publiczne. W opublikowanym w latach 1819-1820 (a pisanym w latach 1791-1814) poemacie dydaktycznym pt. Ród ludzki S. Staszic przedstawił nie tylko fazy rozwoju ludzkości, ale również - jako pierwszy w nauce polskiej - ideę zrzeszenia powszechnego narodów. Chociaż wcześniejsze próby zjednoczenia Europy (podejmowane przez starożytnych Greków, Rzymian, Karola Wielkiego i Napoleona Bonaparte) zakończyły się fiaskiem, narody europejskie dojrzały od nowej organizacji politycznej. S. Staszic uważał, że zrzeszenie narodów zapewni trwały pokój oraz stworzy warunki do rozwoju całej gospodarki. (abstrakt oryginalny)

EN

Stanisław Staszic was an educator and statesman, translator, political writer, philosopher, economic activist, philanthropist, pacifist, explorer, and geologist. Thanks to speculation and savings, he accumulated property worth millions, which he earmarked for public purposes. In a didactic poem entitled Ród ludzki (The Human Race), published in the years 1819 to 1820 (and written in the years 1791 to 1814), S. Staszic not only presented the phases of human development, but also - as the first amongst Polish scholars - the idea of a general association of nations. Although earlier attempts to unite Europe (taken by ancient Greeks, Romans, Charlemagne and Napoleon Bonaparte) had ended in fiasco, European nations had reached a point where a new political organization could be achieved. S. Staszic believed that the association of nations would ensure sustainable peace and create conditions for the development of the economy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Integracja gospodarcza i polityczna Europy; Historia integracji europejskiej

EN

Economic and political integration of Europe; History of European integration

• Czasopismo: Ekonomia i Prawo
• Rocznik: 2012
• Tom: 9
• Numer: nr 2 Procesy integracyjne i dezintegracyjne we współczesnej gospodarce. Cz. 3, Procesy integracyjne i dezintegracyjne w Unii Europejskiej
• Strony: 109--123

Twórcy

autor

Mirosław Bochenek

Bibliografia

• Bobińska C., Wstęp, [w:] S. Staszic, Wybór pism, Spółdzielnia Wydawnicza "Książka", Warszawa 1948.
• Chyra-Rolicz Z., Stanisław Staszic, PWN, Warszawa 1980.
• Grzywicka J., Ekonomiczne poglądy Stanisława Staszica, PWN, Warszawa 1957.
• Iłowiecki M., Dzieje nauki polskiej, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1981.
• Limanowski B., Stanisław Staszic: życiorys, Wydawnictwo J. Mortkowicza, Warszawa [1920].
• Łotys Z., Stanisław Staszic -filozof i reformator społeczny, seria "Studia i Materiały WSP w Olsztynie" nr 158, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Olsztyn 1999.
• Machlup F., Integracja gospodarcza - narodziny i rozwój idei, PWN, Warszawa 1986.
• Olejniczak J., Stanisław Staszic 1755-1826: jubileusz 250. rocznicy urodzin, Archiwum PAN, Warszawa [2005].
• Płaczek J., Poczet wybitnych ekonomistów polskich XVIII-XX stulecia, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2000.
• Rutkowska I., Od wspólnot europejskich do unii europejskiej, cz. 1: Ekonomiczne i prawne podstawy oraz ewolucja integracji zachodnioeuropejskiej, Wydawnictwo Zachodniopomorskiej Szkoły Biznesu, Szczecin 1998.
• Słownik biograficzny ekonomistów polskich od XIII wieku do połowy wieku XX, zebrał i oprac. Z. Gazda, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. J. Kochanowskiego w Kielcach, Kielce 1998.
• Staszic S., Ród ludzki, t. 1-3, oprac. Z. Daszkowski, przedmowę napisał B. Suchodolski, PWN, Warszawa 1959.
• Szacka B., Stanisław Staszic. Portret mieszczanina, Wiedza Powszechna, Warszawa 1962.
• Szacka B., Teoria i utopia Stanisława Staszica, PWN, Warszawa 1965.
• Szacka B., Stanisław Staszic, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1966.