Denaturalizacja paradygmatu funkcjonalizmu w epistemologii nauk o zarządzaniu. Perspektywa nurtu krytycznego

• Autorzy: Michał Zawadzki

Warianty tytułu

Denaturalization of the Functionalistic Paradigm in the Epistemology of Management Sciences. A Perspective of Critical Management Studies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przeprowadzono krytyczną analizę popularnego podziału paradygmatycznego w naukach o zarządzaniu Gibsona Burrella i Garetha Morgana, wykorzystując perspektywę nurtu krytycznego w naukach o zarządzaniu, w tym koncepcję interesów przewodzących poznaniu Jürgena Habermasa. Analiza umożliwiła denaturalizację paradygmatu funkcjonalizmu i ukazanie niekonieczności przyjmowania charakterystycznych dla niego założeń ze względu na ich negatywny wpływ na humanizm organizacyjny i podmiotowy wymiar życia w organizacji. Korzystając z przykładu koncepcji kultury organizacyjnej, pokazano,że funkcjonalistyczna orientacja w zarządzaniu legitymizuje racjonalność instrumentalną i prowadzi do reifikacji człowieka, pomijając głębszy wymiar funkcjonowania organizacji jako przestrzeni konstruowania znaczeń i sensów.(abstrakt oryginalny)

EN

In this article, the author pursues the critical analysis of popular Gibson Burrell's and Gareth Morgan's paradigmatic division in the management sciences, using the perspective of Critical Management Studies, including the Habermasian concept of knowledge interests. It makes it possible to denaturalize the functionalist paradigm and show that functionalist assumptions have a negative impact on the organizational humanism. Using the example of the concept of organizational culture it is shown that the functionalist orientation in management leads to the legitimization of instrumental rationality and reification of a human and ignores the deeper dimension of the organization as an area of the construction of senses and meaning. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zarządzanie; Kultura organizacyjna; Epistemologia

EN

Management; Organisational culture; Epistemology

• Czasopismo: Organizacja i Kierowanie
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 2
• Strony: 11--28

Twórcy

autor

Michał Zawadzki

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Alvesson M., Understanding Organizational Culture, Sage Publications, London 2002.
• Alvesson M., Willmott H., On the Idea of Emancipation in Management and Organization Studies, "Academy of Management Review" 1992, Vol. 17, No. 3, s. 432-464.
• Alvesson M., Willmott H., Making Sense of Management. A Critical Introduction, Sage Publications, London 1996.
• Alvesson M., Willmott H., Studying Management Critically, Sage Publications, London 2003.
• Alvesson M., Bridgman T., Willmott H., The Oxford Handbook of Critical Management Studies, Oxford University Press, Oxford 2009.
• Burrell G., Morgan G., Sociological Paradigms and Organizational Analysis: Elements of the Sociology of Corporate Life, Heinemann, London 1979.
• Contu A., Critical Management Education, [w:] H. Willmott, M., Alvesson, T. Bridgman, The Oxford Handbook of Critical Management Studies, Oxford University Press, Oxford 2009, s. 536-550.
• Deal T.E., Kennedy A.A., Corporate Culture. The Rites and Rituals of Corporate Life, Addison-Wesley, Reading 1982.
• Duberley J., Johnson P., Reflexivity in Management Research, "Journal of Management Studies" 2003, No. 40/5, s. 1279-1303.
• Fournier V., Grey C., At the Critical Moment: Conditions and Prospects for Critical Management Studies,"Human Relations" 2000, No. 53(1), s. 7-32.
• Gadamer H.G., Prawda i metoda: zarys hermeneutyki filozoficznej, PWN, Warszawa 2004.
• Grey C., Willmott H., Critical Management Studies. A Reader, Oxford University Press, Oxford 2005.
• Habermas J., Knowledge and Human Interests, Beacon Press, Boston 1972.
• Hatch M.J., Teoria organizacji, PWN, Warszawa 2002.
• Hofstede G., Kultury i organizacje, PWE, Warszawa 2000.
• Kincheloe J.L., McLaren P., Teoria krytyczna i badania jakościowe. Rewizja, [w:] N.K. Denzin, Y.S. Lincoln, Metody badań jakościowych. Tom 1, PWN, Warszawa 2009, s. 431-485.
• Kostera M., Postmodernizm w zarządzaniu, PWE, Warszawa 1996.
• Morgan G., Obrazy organizacji , PWN, Warszawa 1999.
• Nord W., Stablein R., Practical and Emancipatory Interests in Organizational Symbolism: A Review and Evaluation, "Journal of Management" 1985, Vol. 11, No. 2, s. 13-28.
• Ouchi W.G., Theory Z, Addison-Wesley, Reading, Massachusetts 1981.
• Peters T.J., Waterman R.H.,In Search of Excellence: Lessons from America's Best-Run Companies, Harper&Row, New York 1982.
• Schein E.H., Organizational Culture and Leadership. A Dynamic View, Jossey-Bass, San Francisco - London 1986.
• Smircich L., Concepts of Culture and Organizational Analysis, "Administrative Science Quarterly" 1983, No. 3, s. 339-358.
• Sułkowski Ł., Nurt krytyczny w naukach o zarządzaniu, "Współczesne Zarządzanie" 2006, nr 1, s. 5-13.
• Sułkowski Ł., Hermeneutyka zarządzania,czyli metodologia refleksji metaparadygmatycznej, [w:] P. Górski, Humanistyka i zarządzanie. W poszukiwaniu problemów badawczych i inspiracji metodologicznych, WUJ, Kraków 2009, s. 79-94.
• Sułkowski Ł., Krytyczna wizja kultury organizacyjnej, "Problemy Zarządzania" 2011, vol. 9, nr 4(34), s. 7-25.
• Sułkowski Ł., Epistemologia i metodologia zarządzania, PWE, Warszawa 2012.
• Willmott H., Strength is Ignorance; Slavery is Freedom: Managing Culture in Modern Organizations, "Journal of Management Studies" 1993, No. 30/4, s. 515-552.
• Willmott H., Organization Theory as a Critical Science? Forms of Analysis and 'New Organizational Form', [w:] C. Knudsen, H. Tsoukas, The Oxford Handbook of Organization Theory: Meta-theoretical Perspectives, Oxford University Press, Oxford - New York 2005, s. 88-112.
• Zawadzki M., Autorytet symboliczny jako wyzwanie dla edukacji menedżerskiej i nauk o zarządzaniu, [w:] L. Witkowski, M. Jaworska-Witkowska, Pedagogika i zarządzanie edukacją i rozwojem. W perspektywie troski o uniwersytet i kulturę humanistyczną, seria "Przebudzenia Humanistyczne. Kolokwia", tom I, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010, s. 222-248.
• Zawadzki M., Teoria krytyczna w epistemologii nauk o zarządzaniu, "Przedsiębiorczość i Zarządzanie" 2011, t. XII, z. 12, s. 13-28.