Restytucja, odszkodowanie czy inwestycje? - reprywatyzacja majątku Niemieckiej Republiki Demokratycznej

• Autorzy: Anna Falkowska

Warianty tytułu

Restitution, Compensation, or Investment? - Reprivatisation of German Democratic Republic Property

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Podobnie jak przed innymi krajami byłego bloku wschodniego, tak również przed rządem NRD (a później RFN) stanął problem reprywatyzacji majątków znacjonalizowanych przez państwo lub władze okupacyjne. Proces reprywatyzacji przeprowadzony został w oparciu o cały pakiet aktów prawnych wydanych na przestrzeni lat 1990-1994 i wielokrotnie później nowelizowanych. Niniejszy artykuł przedstawia przebieg tego procesu, zasady przyjęte dla rozwiązania spraw majątkowych oraz ich dalszą ewolucję, a w konsekwencji - istotną zmianę priorytetów przyjętych na początku reprywatyzacji. Celem niniejszego opracowania jest nie tylko prześledzenie historycznych wydarzeń, lecz także znalezienie wskazówek dla uregulowania nadal nierozwiązanej kwestii reprywatyzacyjnej w Polsce. Problem wywłaszczonych przez państwo majątków od ponad 20 lat nie doczekał się ustawowego uregulowania. Dyskusja społeczna pomimo upływu lat nie słabnie, ponadto brak regulacji roszczeń dawnych właścicieli rzutuje istotnie na sposób wykorzystania pokaźnego majątku i stosunki międzynarodowe naszego kraju. Rozważając unormowanie roszczeń reprywatyzacyjnych, warto skorzystać z doświadczeń zachodnich sąsiadów. (fragment tekstu)

EN

The article illustrates the process of the restitution of property within the boundaries of the former GDR. It presents the initial arrangements in this regard between the two German states, concluded in Joint Declaration and Unification Treaty, which provided an obligation to return assets expropriated by the state to their rightful owners or their heirs. This principle of restitution was subsequently developed in the Property Law of 1990. In order to stimulate investment, further legislation, however, introduced exceptions to this rule, giving finally priority to investors over former owners rights. The aim of this article is to draw a conclusion from German experiences and to find clues for the regulation of still unresolved restitution issue in Poland. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zjednoczenie Niemiec; Reprywatyzacja; Roszczenia reprywatyzacyjne

EN

Unification of Germany; Reprivatisation; Reprivatisation claims

• Czasopismo: Ekonomia i Prawo
• Rocznik: 2011
• Tom: 7 Procesy integracyjne i dezintegracyjne we współczesnej gospodarce. Cz. 1
• Strony: 269--284

Twórcy

autor

Anna Falkowska

Bibliografia

• Elling M.E., Privatization in Germany: A Model For Legal and Functional Analysis, "Vanderbilt Journal of Transnational Law" 1992, vol. 25, Issue 4.
• Fieberg G., Reichenbach H., Einfuhrung, [w:] Vermögengesetz, München 2001, s. XI- XXXI.
• Försterling W., Rechts der offenen Vermögensfragen, München 1993.
• Frank R., Privatization In Eastern Germany: A Comprehensive Study, "Vanderbilt Journal of Transnational Law" 1994, vol. 27.
• Frege C.M., Social Partnership at Work. Workplace relations in post-unification Germany, London-New York 1999.
• Gemmeke P., Entschädigungs- und Ausgleichsleistungsgesetz, Baden-Baden 1995.
• Götz M., Niemcy w przededniu 20 rocznicy zjednoczenia - wciąż różnice?, "Biuletyn Instytutu Zachodniego" 2009, nr 28.
• Heller R., Quandt O., Sannwald R., Entschädigung- und Ausgleichsleistungsgesetz (EALG). Kommentar, Köln-Berlin-Bonn-München 1995.
• Horn N., Das Zweite Vermögensrechtsänderungsgesetz und die Verfügbarkeit von Grundeigentum im neuen Bundesgebiet, Deutsche Zeitschrift für Wirtschaftsrecht 1992, Nr. 8.
• Jesch V., Ley N., Racky K., Winterstein I., Kuhn B., Investitionsvorrangsgesetz. Kommentar, Berlin-New York 1993.
• Leo H., § 3a Vermögensgesetz - Vorfahrtfür Investitionen?, "Der Betrieb", 19 lipca 1991 r., Heft 29.
• Mostert H., Lost Information and Competing Interests In Restoring Germany's Dispossessed Property - The Recent Decision of the German Federal Administrative Court, "German Law Journal" 2004, vol. 1.
• Neubauer R., Wege aus der Krise-Wundern dauern länger, "Die Zeit", 2 kwietnia 1993 r.
• Randelzhofer A., Tomuschat C., State Responsibility and the Individual. Reparation in Instances of Grave Violations of Human Rights, Cambridge 1999.
• Rodenbach H.J., Löffler O., Entschädigungen und Ausgleichsleistungen für Vermögensverluste in ehemaligen DDR und der SBZ, Berlin 1995.
• Schäuble W., Der Vertrag. Wie ich über die deutsche Einheit verhandelte, Stuttgart 1991.
• Schmidt H., Uns Deutsche kann der Teufel holen, "Die Zeit", 24 maja 1991.
• Southern D., Restitution or compensation: The open property question, "German Politics" 1993, vol. 2, Issue 3.
• Southern D., Restitution or Compensation: The Property Question, [w:] Transitional Justice, red. N.J. Kritz, Washington 1995, s. 644 i n.
• Stack H. M., The "Colonization" of East Germany?: A Comparative Analysis of German Privatization, "Duke Law Journal" 1997, vol. 46.
• Tucker-Mohl J., Property Rights and Transitional Justice: Restitution In Hungary and East Germany, http://ocw.mit.edu/courses/urban-studies-and-planning/11-467j-property-rights-in-transition-spring-2005/projects/jtuckermohlfinal.pdf.
• Vitzthum W.G., März W., Restitutionsausschluss, Berlin 1994.
• Załęczna M., Odzyskanie utraconego mienia, "Nieruchomości" 1998, nr 2.
• Zimmermann P., Das neue Entschädigungs- und Ausgleichsleistungsgesetz - EALG, München 1995.