Polityka konsumencka - podstawy teoretyczne, cele i narzędzia

• Autorzy: Maria Lissowska

Warianty tytułu

Consumer Policy : Theoretical Framework, Objectives and Tools

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy tekst ma za zadanie określić podstawy teoretyczne, na jakich opiera się współczesna polityka konsumencka. Wynikają one z rozpoznanych niedoskonałości rynku (market failures), związanych z konkurencją, asymetrią informacji, istnieniem kosztów transakcyjnych, odbiegającymi od racjonalności zachowaniami konsumentów. Nie bez znaczenia są też czynniki zewnętrzne powodujące zmiany na rynkach dóbr i usług konsumpcyjnych, jak deregulacja, globalizacja i szybki postęp techniczny. Dostarcza to argumentów dla prowadzenia polityki konsumenckiej. Następnym pytaniem jest, jaka jest lub powinna być ta polityka i jakie jest ryzyko jej sprzeczności z interesami niektórych uczestników rynku, a także jakie może ona przynieść im korzyści. Chodzi tutaj przede wszystkim o interesy dostawców w szerokim znaczeniu (producentów, pośredników, dystrybutorów). Jest prawdą, że niektórzy z nich mogą tracić korzyści, jakie chcieliby uzyskiwać kosztem zdezorientowanych konsumentów, jednak postaram się pokazać, że dobrze prowadzona polityka konsumencka leży też w ich interesie. Drugim problemem są możliwe sprzeczności interesów między grupami konsumentów - mniej lub bardziej wykształconych, korzystających z Internetu lub nie. Wszystkie te zmiany mają szczególnie duże znaczenie dla konsumentów w krajach posttransformacyjnych, których historia poprzednich 50 lat nie przygotowała do roli samodzielnych podmiotów działających na rynku. W kolejnej części pracy opisuję narzędzia polityki konsumenckiej stosowane w krajach OECD według właśnie opublikowanego przez tę organizację opracowania Consumer Policy Toolkit. Opis ten ma na celu pokazanie różnorodności narzędzi stosowanych w polityce konsumenckiej, wśród których zakazy są narzędziem stosowanym raczej wyjątkowo, a duże znaczenie ma edukacja (także przedsiębiorców) i zasady postępowania opracowywane przez samych przedstawicieli strony podażowej. Pokazuję też, że administracja państwowa interesuje się badaniem skuteczności branych pod uwagę narzędzi polityki z punktu widzenia ich wpływu na działanie dostawców i konsumentów. (fragment tekstu)

EN

The article focuses on the theoretical framework, objectives and tools of consumer policy. The author examines the issue on the basis of research reports focusing on consumer policy and discusses business practices in this area in OECD countries. The author shows that consumer policy is primarily based on the theory of information asymmetry, the transaction costs theory and behavioral economics. Another source of consumer policy is observation of market changes and commercial practices used, Lissowska says. The author reviews consumer policy tools used in OECD countries. The research confirms that consumer policy can help avoid the pitfalls of excessive protectionism. Consumer policy can be asymmetrical and protectionist to a minimum extent, Lissowska says. It benefits producers by helping them increase the competitive advantages of their goods and services and encouraging them to innovate. The latest economic crisis has demonstrated that consumer policy is indispensable, the author says, and that consumers should be protected from the implications of risky decisions. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka konsumencka; Asymetria informacji; Ochrona konsumenta; Świadomość konsumenta

EN

Consumer policy; Information asymmetry; Consumer protection; Consumer awareness

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 10
• Strony: 57--77

Twórcy

autor

Maria Lissowska

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Ahmetoglu G., Fried S., Dawes J., Furnham A., [2010], Pricing Practices: Their Effects on Consumer Behaviour and Welfare, Office for FairTrading.
• Akerlof G.A., [1970], The market for "Lemons": Quality Uncertainty and the Market Mechanism, "The Quarterly Journal of Economics", Vol. 84, No. 3.
• Assessing the effectiveness of potential remedies in consumer markets, [2008], "Economic Discussion Paper" No. 994, Office of Fair Trading.
• Camerer C.F., Loewenstein G., [2003], Behavioural Economics: Past, Present and Future, [w:] Advances of Behavioural Economics (red. C.F. Camerer, G. Loewenstein, M. Rabin), Princeton Press.
• Camerer C., Issacharff S., Loewenstein G., O'Donoghoue T., Rabin M., [2003], Regulation for conservatives: behavioural economics and the case for Asymmetric paternalism, "University of Pennsylvania Law Review", Vol. 151.
• Diamond PA., [1971], A Model of Price Adjustment, "Journal of Economic Theory", 3(2).
• Consumer's views on switching service providers, [2009], Flash "Eurobarometer" No. 243.
• Gabaix X., Laibson D., [2006], Shrouded attributes, consumer myopia,and information suppression in competitive markets, "The Quarterly Journal of Economics", No. 121.
• Financial Regulatory Reform, [2010], Department of Treasury, Washington.
• Kahneman D., Tversky A., [1979], Prospect theory: An Analysis of Decisions under Risk, "Econometrica", Vol. XLII.
• Keys B.J., Mukherjee T., Seru A., Vig V., [2008], Did Securitization Lead to Lax Screening? Evidence From Subprime Loans, "Working Paper" University of Chicago.
• Lacko J.M., Pappalardo J.K., [2004], The Effect of Mortgage Broker Compensation Disclosures on Consumers and Competition: A Controlled Experiment, Federal Trade Commission.
• Lissowska M., [2009], The effectiveness of Poland's new consumer credit requirements and their role in overcoming information asymmetry between lenders and borrowers, "International Journal of Economic Policy in Emerging Economies", 2 (3).
• Markowski K., [2009], Responsible lending and responsible borrowing - new challenges of Polish banks, [w:] "Global Challenges and Policies of the European Union - Consequences for the New Member States" (M. Piotrowska i L. Kurowski red.), Research Papers of Wrocław University of Economics, No. 59, Publishing House of the Wrocław University of Economics, Wrocław.
• Mystery shopping evaluation of Cross-Border E-commerce in the EU, [2009], Raport Psychonomics dla Komisji Europejskiej, October.
• O'Donoghue T., Rabin M., [2001], Choice and Procrastination, "Quarterly Journal of Economics", Vol. 116, No. 1.
• OECD, [2010], Consumer Policy Toolkit, OECD.
• What does Behavioural Economics mean for Competition Policy?, [2010], "Working Paper", No. 1224, Office of Fair Trading.
• Stiglitz J.E., Weiss A., [1992], Asymmetric Information in Credit Markets and Its Implications for Macro-economics, "Oxford Economic Papers", No. 44.
• Williamson O.E., [1998], Ekonomiczne instytucje kapitalizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Wilson C.M, Waddams Price C., [2006], Do Consumers Switch to the Best Supplier?, "CCP Working Paper" 07-6, University of Norwich.