Zmiany strukturalne i koniunkturalne a zatrudnienie w polskim przemyśle przetwórczym

• Autorzy: Krzysztof Bartosik

Warianty tytułu

Structural Change, Business Cycles and Employment in Poland's Manufacturing Sector

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest wyjaśnienie, jaką rolę odegrały zmiany w gałęziowej strukturze zatrudnienia w kształtowaniu wielkości zatrudnienia w polskim przemyśle przetwórczym. Czy spowolnieniu gospodarczemu na przełomie wieków towarzyszyła intensywniejsza restrukturyzacja niż w czasie spowolnienia gospodarczego pod koniec ostatniej dekady, co przyczyniło się do głębszego spadku zatrudnienia? Do zbadania skali zmian strukturalnych wykorzystano metodę opracowaną przez Groshen i Pottera (2003). Przyjmuje ona, że zmiany w zatrudnieniu są strukturalne, jeśli mają ten sam kierunek w czasie recesji i ekspansji (np. w obu przypadkach zatrudnienie w sektorze rośnie lub spada). Cykliczne zmiany wstępują natomiast, jeśli ich kierunek jest inny w czasie recesji i ekspansji (w przypadku Polski w czasie spowolnienia i ożywienia), np. w pierwszym przypadku zatrudnienie w sektorze spada, a w drugim rośnie. Uzyskane wyniki wskazują, że w badanym okresie gałęzie tracące w wyniku zmian strukturalnych zmniejszyły swój udział w całkowitym zatrudnieniu przemysłu przetwórczego. Zwiększyły jednocześnie swój udział gałęzie reagujące procyklicznie. Prowadzi to do wniosku, że pod koniec ostatniej dekady spadek popytu na pracę związany z dekoniunkturą był mniejszy niż na przełomie wieków, ponieważ mniejsza była niż w przeszłości dodatkowa (w stosunku do koniunkturalnej) redukcja zatrudnienia wynikająca z przeobrażeń strukturalnych. Wskazuje to także na większą możliwość oddziaływania za pomocą tradycyjnej polityki makroekonomicznej na zatrudnienie, zwłaszcza w przemyśle przetwórczym. (abstrakt oryginalny)

EN

The article examines the impact of changes in the sector breakdown of employment on the level of employment in Poland's manufacturing industry. To investigate the scope of structural changes, the author uses a method originally developed by Groshen and Potter (2003). The method assumes that changes in employment are structural in nature if they have the same direction at a time of both recession and recovery (for example, if employment in the sector rises or falls in both periods). Cyclical changes occur if their direction at a time of recession is different from that at a time of recovery - for example, if employment in the sector falls during a recession, while rising at a time of recovery, the author says. The study finds that sectors that lost out as a result of structural changes in the analyzed period accounted for a decreasing proportion of total manufacturing sector employment. At the same time, the role of pro-cyclical sectors increased, the author says. He adds that the drop in demand for labor related to the economic downturn at the end of the last decade was less acute than the decline at the end of the preceding decade. This shows that traditional macroeconomic policies can have a greater impact on employment than other measures, especially in manufacturing, Bartosik concludes. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zatrudnienie; Cykl koniunkturalny; Przemysł przetwórczy; Zmiany strukturalne

EN

Employment; Business cycles; Processing industry; Structural changes

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 9
• Strony: 91--115

Twórcy

autor

Krzysztof Bartosik

• Instytut Nauk Ekonomicznych PAN, Warszawa

Bibliografia

• Aaronson D., Rissman E.R., Sullivan D.G., [2004], Can Sectoral Reallocation Explain the Jobless Recovery?, "Economic Perspectives Federal Reserve Bank of Chicago", Vol. 28 (2).
• Abraham K., Katz L.F., [1986], Cyclical Unemployment: Sectoral Shifts or Aggregate Disturbances?, "Journal of Political Economy", Vol. 94 (3).
• Adamczyk A., [2008], Strukturalne zmiany zatrudnienia w Polsce, [w:] Kopycińska D. (red.), Polityka ekonomiczna państwa we współczesnych systemach gospodarczych, Katedra Mikroekonomii Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Bachmann R., Burda M.C., [2007], Sectoral Transformation, Turbulence, and Labour Market Dynamics in Germany, "SFB 649 Discussion Paper", 2007-008.
• Bartosik K., [2005], Handel zagraniczny a zatrudnienie (ujęcia teoretyczne), "Ekonomista" nr 2.
• Chen J., Kannan P., Loungani P., Trehan B., [2011, April 19], New Evidence on Cyclical and Structural Sources of Unemployment, Prepared for a conference on Long term unemployment in industrial countries: Causes, Consequences and Policy Response, University of Wisconsin, Madison.
• Gallipoli G., Pelloni G., [2008], Aggregate shocks vs reallocation shocks: an appraisal of the applied literature, "Working Paper The Rimini Centre for Economic Analysis", No. 27.
• Groshen E.L., Potter S., [2003], Has Structural Changes Contributed to a Jobless Recovery?, "Current Issues in Economics and Finance Federal Reserve Bank of New York", Vol. 9, No. 8.
• Halitwanger J.C., Schuh S., [1999, March/April], Gross Job Flows Between Plants and Industries, "New England Economic Review".
• Karpiński A., [2008], Przemiany strukturalne w procesie transformacji Polski 1989-2003-2025, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Keane P., [1991], Sectoral shift theories of unemployment: evidence from panel data, "Discussion Paper Institute for Empirical Macroeconomics Federal Reserve Bank o Minneapolis", No. 28.
• Kirkegaard J.B., [2009], Structural and Cyclical Trends in Net Employment over US Business Cycles, 1949-2009: Implications for the Next Recovery and Beyond, "Working Paper Peterson Institute for International Economics", No. 5.
• Kubiak P., Kucharski L., Kwiatkowski E., [2000], Mobilność międzygałęziowa i wewnątrzgałęziowa siły roboczej w Polsce w latach 1994-98, "Ekonomista", nr 6.
• Krugman P.R., [1995], Growing World Trade: Causes and Consequences, "Brooking Papers on Economic Activity", No. 1.
• Kwiatkowski E., Kucharski L., Tokarski T., [2002], Bezrobocie i zatrudnienie a PKB w Polsce w latach 1993-2001, "Ekonomista", nr 3.
• Leamer E.E., [1996], In Search of Stolper-Samuelson Linkages Between International Trade and Lower Wages, "NBER Working Paper", No. 5427.
• Lilien D.M., [1982], Sectoral Shift and Cyclical Unemployment, "Journal of Political Economy", Vol. 90, No. 4.
• Lipowski A., [1999], Zamiany w strukturze tworzenia PKB w Polsce w okresie transformacji 1990-97/98. Analiza i ocena, "Ekonomista" nr 5.
• Liwiński J., Socha M., Sztanderska U., [2003], Wpływ handlu międzynarodowego na zatrudnienie i płace w przemyśle przetwórczym, [w:] Jakubek J.J., Siwiński W., Socha M. (red.), Od liberalizacji do integracji Polski z Unią Europejską. Mechanizmy i skutki gospodarcze, PWE, Warszawa.
• Loungani P., Rush M., Tave W., [1990], Stock market dispersion and unemployment, "Journal of Monetary Economics", Vol. 25, No. 3.
• NBP, [2012], Kwartalny raport o rynku pracy - II kwartał 2012, NBP.
• Nowell A., Pastore F., [2000], Regional unemployment and industrial restructuring in Poland, "IZA Discussion Paper", No. 194.
• Ossowski J.C., [2010], Zatrudnienie a wzrost gospodarczy w teorii i w rzeczywistości gospodarki polskiej, "Przegląd Statystyczny", Vol. 57, z. 1.
• Rissman E., [1993], Wage growth and sectoral shifts: Phillips curve redux, "Journal of Monetary Economics", Vol. 31, No. 3.
• Rissman E., [1997], Measuring Labor Market Turbulence, "Economic Perspectives Federal Reserve Bank of Chicago", Vol. 21, No. 3.
• Reicher C.P., [2011], The aggregate effects of long run sectoral reallocation, "Kiel Working Paper", No. 1720.
• Rutkowski J., [2002], Job creation and job destruction in Poland (1993-1999), "Bank i Kredyt", nr 11-12.
• Socha J., [2006], Tworzenie i likwidacja miejsc pracy w sektorze przedsiębiorstw w Polsce, "Gospodarka Narodowa", nr 5-6.
• Socha M., Sztanderska U., [2002], Strukturalne podstawy bezrobocia w Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Williamson S.D., [1990], Sectoral shift, labour market sorting, and aggregate fluctuations, "International Economic Review", Vol. 31, No. 4.
• Wood A., [1995], How trade hurt unskilled workers, "Journal of Economic Perspectives", Vol. 9, No. 3.
• Zajdel M., [2007], Trójsektorowa struktura zatrudnienia w Polsce jako miernik rozwoju społeczno-ekonomicznego, "Zeszyty Naukowe SCENO", nr 8.