Elementarne priorytety opieki zdrowotnej

• Autorzy: Roman Pluta

Warianty tytułu

The Elementary Health Care Priorities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Poniższy artykuł jest próbą wykorzystania modelu Stranda w celu określenia fundamentalnych priorytetów wynikających z niepewnej sytuacji jednostki w obliczu choroby. Model ten w sposób formalnie prosty i zarazem intuicyjnie zrozumiały łączy, na płaszczyźnie użyteczności jednostki, perspektywę stanu zdrowia i perspektywę stanu choroby jednostki stojącej wobec niepewności związanej z możliwością zachorowania, uleczenia i śmierci. W celu połączenia podstawowych niepewności dotyczących owych perspektyw wykorzystuje się dwa równania Bellmana programowania dynamicznego w warunkach czasu ciągłego. Ocena zmian niepewności - zmian wywołanych przez odpowiednie świadczenia opieki zdrowotnej - definiowana jest jako stopa substytucji pomiędzy konsumpcją jednostki a niepewnością związaną odpowiednio z jej zachorowaniem, wyleczeniem i śmiercią. W celu obliczenia wielkości stóp substytucji zostaną wykorzystane rezultaty badań subiektywnego dobrobytu i schemat naturalnego rozwoju choroby w przypadku stacjonarności pokoleniowej. Na podstawie uzyskanych wyników zostaną sformułowane priorytety dotyczące fundamentalnych typów opieki zdrowotnej.(fragment tekstu)

EN

I study a very simple model of the natural development of the disease where a living individual can be in the continuous time either healthy or ill. The value from being in each of the two states can be represented by a pair of Bellman equations. This leads to the expressions for willingness to pay for procedures changing transition rates between healthy, ill and death states. Based on findings concerning the so-called financial satisfaction and approximations of transition rates I estimated the willingness to pay for basic types of health care in the developed and developing society. The results obtained can be used to determine some priorities of the health care. In both types of society almost all priorities turned out to be identical. Particularly, the intensive care has priority over the prevention which next takes priority over the medicine. The only exception concerns a lifesaving situation in case of a terminal disease. Such a uniformity of fundamental priorities of the health care, being revealed in spite of distinct development differences, lets us reasonably suppose that there exist elementary health care priorities being invariably characteristic of a human society. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Opieka zdrowotna; Choroby; Zdrowie; Równanie Bellmana

EN

Health care; Illness; Health; Bellman equation

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Zarządzania i Marketingu Akademii im. Jana Długosza w Czestochowie. Pragmata Tes Oikonomias
• Rocznik: 2010
• Numer: z. 4
• Strony: 95--117

Twórcy

autor

Roman Pluta

• Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie

Bibliografia

• [1] Boyd J.H., Are Americans Getting Sicker or Healthier?, "Journal of Religion and Health", Vol. 45, No. 4, Winter 2006, Blanton-Peale Institute.
• [2] Clark A.E., Frijters P., Shields M.A., Relative Income, Happiness and Utility: An Explanation for the Easterlin Paradox and Other Puzzles, June 2007, http://www.pse.ens.fr/clark/IncomeandHappinessFinal.pdf (stan z: 06.08.2008).
• [3] Gertler P., Gruber J., Insuring Consumption Against Illness, "The American Economic Review", March 2002, Vol. 92, No. 1, http://www.iadb.org/res/ files/SocialPolicy2 /Papers/AER_GertlerGruber.pdf (stan z: 10.01.2009).
• [4] Getzen T.E., Ekonomika zdrowia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• [5] Hagerty M.R., Veenhoven R., Wealth and Happiness Revisited - Growing National Income Does Go with Greater Happiness, "Social Indicators Research" 64: 1-27, 2003, Kluwer Academic Publishers, http://www2.eur.nl/ fsw/research/veenhoven /Pub2000s/2003e-full.pdf (stan z: 06.08.2008).
• [6] Hanke W., Podstawy epidemiologii, www.umed.lodz.pl/kmz/ mat_dla_ stud/podst_epidem.ppt (stan z: 19.07.2008).
• [7] Human Development Report 1997. Human Development to Eradicate Poverty, Published for the United Nations Development Programme, New York Oxford University Press 1997, http://hdr.undp.org/en/media/hdr_1997 _en_indicators1.pdf (stan z: 27.08.2008).
• [8] Koopmanschap M.A., Rutten F.F.H., Van Ineveld B.M., Van Roijen L., The friction cost method for measuring indirect costs of disease, "Journal of Health Economics" 14 (1995) 171-189, 1995 Elsevier Science B.V.
• [9] Kowalski L., Procesy stochastyczne. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2005, http://statystyka.rezolwenta.eu.org/Materiały/procesy-2005 .pdf (stan z: 10.08.2008).
• [10] Mathers C.D., Sadana R., Salomon J.A., Murray C.J.L., Lopez A.D., Healthy life expectancy in 191 countries, 1999. World Health Report 2000, "The Lancet", Vol. 357, May 26, 2001, 1685-1691, http://www.elsevier. com/locate/lancet (stan z: 12.09.2008).
• [11] Partnership for Solutions. Chronic Conditions: Making the Case for Ongoing Care, Baltimore, MD: Johns Hopkins University, September 2004 Update, http://www.partnershipforsolutions.org (stan z: 01.10.2010).
• [12] Stanovnik T., Verbic M., Perception of income satisfaction and satisfaction with the quality of living. An analysis of Slovenian households, Working Paper, No. 21, 2003, Institute for Economic Research, Ljubljana, November 2003, http://www.ier.si/files/Working paper-21.pdf (stan z: 15.08.2008).
• [13] Strand J., A continuous-time value function approach to VSL and VSI valuation, Department of Economics, University of Oslo, http://folk.uio.no/ jostrand/lifevalue.pdf (stan z: 09.07.2008).
• [14] Suhrcke M., McKee M., Sauto Arce R., Tsolova S., Mortensen J., The contribution of health to the economy in the European Union, Health & Consumer Protection, Directorate-General, Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, 2005, http://www.esip.org/ files/pb58_0.pdf (stan z: 14.01.2009).
• [15] Tarricone R., Cost-of-illness analysis. What room in health economics?, "Health Policy" 77 (2006), 51-63, www.elsevier.com/locate/healthpol (stan z: 11.01.2010).
• [16] Tasset A., Nguyen V.H., Wood S., Amazian K., Discounting: technical issues in economic evaluations of vaccination, "Vaccine" 17 (1999), S75- S80, www.elsevier.com/locate/vaccine (stan z: 27.02.2008).
• [17] Tengstam S., Disability and Marginal Utility of Income, Working Papers in Economics, No. 276, November 2007, School of Business, Economics and Law, Department of Economics, Göteborg University, http://www.hgu. gu.se/Files/nationalekonomi/Personal /Tengstam/Disability and marginal utility of income wp.pdf (stan z: 15.12.2008).
• [18] Van Praag B.M.S., The Connexion Between Old and New Approaches to Financial Satisfaction, CESifo Working Paper, No. 1212, Category 2: Public Choice, June 2004, http://www.cesifo.de/pls/guestci/download/CESifo Working Papers 2004/CESifo Working Papers June 2004/cesifo1_ wp1212.pdf (stan z: 06.08.2008).
• [19] Van Roijen L., Koopmanschap M.A., Rutten F.F.H., Van der Maas P.J., Indirect costs of disease; an international comparison, "Health Policy" 33 (1995), 15-29, 1995 Elsevier Science Ireland Ltd.
• [20] Wang H., Zhang L., Hsiao W., Ill health and its potential influence on household consumptions in rural China, "Health Policy" 78 (2006), 167177, www.elsevier.com/locate/healthpol (stan z: 15.08.2008).