Implementacja programu rolnośrodowiskowego w świetle teorii efektów zewnętrznych

• Autorzy: Karol Kociszewski

Warianty tytułu

Implementation of the Agri-environmental Programme in Light of the External Effects Theory

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celami artykułu są identyfikacja funkcjonowania programu rolnośrodowiskowego w świetle wpływu na występowanie efektów zewnętrznych produkcji rolnej oraz ocena skuteczności jego wdrażania w Polsce. Artykuł składa się z części teoretycznej (bazującej na wybranych elementach teorii efektów zewnętrznych) i empirycznej (opis implementacji programu). Z analizy teoretycznej wynika, że zastosowanie opisywanego rozwiązania w jak najszerszym zakresie byłoby wskazane w świetle szeroko rozumianego dobrobytu społecznego, zwłaszcza w świetle zrównoważonego rozwoju. W praktyce implementacja programu w Polsce jest mało skuteczna. Udział wydatków na jego realizację w polskim Planie Rozwoju Obszarów Wiejskich (w latach 2004-2006 i 2007-2013) należy do najniższych w Unii Europejskiej. Działanie zostało wdrożone na ograniczonym obszarze i dotyczyło stosunkowo niewielkiej liczby podmiotów. Objęło 9% polskich UR (powierzchnia fizyczna) i 4,5% liczby polskich gospodarstw powyżej 1 ha. (abstrakt oryginalny)

EN

The goals of the article are to identify the impact of the environmental programme's operations on agricultural production and to assess the effectiveness of its implementation in Poland. The paper consists of a theoretical part (based on selected elements of the external effects theory) and an empirical one (a description of the programme's implementation). Theoretical analysis shows that the use of described measures in as wide a range as possible would be appropriate in light of widely understood social welfare - especially in the context of sustainable development. In practice, the implementation of the programme in Poland is not very effective. The share of expenditures on agri-environmental measures in the Polish Rural Development Plan (in 2004-2006 and 2007-2013) is one of the lowest in the EU. The measures have been implemented in a limited area (9% of Polish UAA - physical area) and involve a relatively small number of farmers (4.5% of the whole number of Polish farms exceeding 1 hectare). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rolnictwo; Ochrona środowiska; Produkcja rolna; Krajowy Program Rolnośrodowiskowy

EN

Agriculture; Environmental protection; Agricultural production; National Agri-Environment Programme

• Czasopismo: Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich
• Rocznik: 2013
• Tom: 100
• Numer: z. 3
• Strony: 49--61

Twórcy

autor

Karol Kociszewski

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Agri-environment Measures, Overview on General Principles, Types of Measures, and Application. Unit G-4 - Evaluation of Measures Applied to Agriculture, Studies, 2005: European Commission DG Agri, European Commission, Brussels, s. 3.
• Agriculture in the EU. Statistical and Economic Information 2011. 2012a: European Union DG Agri, Publications Office of the European Union, Luxembourg.
• Beaufoy G., Cooper T. 2009: Guidance Document. The Application of High Nature Value Impact Indicator. The Programming Period 2007-2013, European Commision DG Agri, Brussels.
• Bołtromiuk A. 2011: Zrównoważony rozwój wsi i rolnictwa w kontekście Wspólnej Polityce Rolnej Unii Europejskiej, [w] Natura 2000 jako czynnik zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich regionu Zielonych Płuc Polski, A. Bołtromiuk, M. Kłodziński (red.), IRW iR PAN , Warszawa, s. 65.
• Commission Staff Working Document, Impact Assessment, Common Agriculture Policy towards 2020, Annex 4: Rural development. 2011: European Commission SEC (2011) 1153, final/2, Brussels 20.10.2011.
• Council Regulation (EEC ) No 73/2009 establishing the common rules for direct support schemes for farmers under common agricultural policy and establishing certain schemes for farmers, OJ L 30, 31.01.2009.
• Ewaluacja ex post planu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2004-2006. Raport końcowy. 2009: IER iGŻ-PI B, IRWIR PAN , IUNG, BSM , Warszawa 28.05.2009, s. 305-320.
• Financial Framework for Enlargement 2004-2006. Indicative Allocation for Commitment and Payment Appropriations. Copenhagen Package. 2002: European Commission, Brussels 2002.
• Graczyk A., Kociszewski K. 2013: Teoretyczne i aplikacyjne aspekty wyceny środowiskowych efektów zewnętrznych w rolnictwie [w] Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym [19], J. st. Zegar (red.), IERI GŻ-PI B, Warszawa, s. 43-95.
• Kociszewski K. 2013: Ekologizacja polskiego rolnictwa a jego zrównoważony rozwój w warunkach członkostwa w Unii Europejskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Konecny M. 2004: EU Enlargement and Agriculture: Risks and Opportunities. Friends of Earth Europe, Brussels, s. 70.
• Meade J. 1952: External Economies and Diseconomies in a Competitive Situation, "Economic Journal", (245), s. 54-67.
• Obszary wiejskie w Polsce. 2011: GUS, Warszawa-Olsztyn, s. 162.
• Oreade-Breche 2005: Ocena środków rolnośrodowiskowych - streszczenie, Oreade-Breche, Auzeville.
• Plan rozwoju obszarów wiejskich na lata 2004-2006, 2005: MR iRW , Warszawa.
• Pigou A.C. 1952: Economics of Welfare, Macmillan Company, London.
• Program rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013 (PROW 2007-2013). 2007: MR iRW , Warszawa.
• Program rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013 (PROW 2007-2013). 2011: MR iRW , Warszawa.
• PROW 2004-2006. Orientacyjna tabela finansowa planu zmieniona po realokacji środków nr 2/2006 (3). 2006: MR iRW , Warszawa.
• Prowinki. 2008, nr 37/2008 (170), MR iRW , Departament Programowania i Analiz.
• Rocznik Statystyczny Rolnictwa. 2009: GUS, Warszawa.
• Rural Development in the European Union, Statistical and Economic Information. Report 2012, 2012b: European Union DG Agri, Brussels.
• Sprawozdanie zbiorcze z realizacji krajowego planu strategicznego rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013. 2010: MR iRW , Warszawa, s. 23.
• Szymborska E. 2012: Programy rolnośrodowiskowe chroniące wody i bioróżnorodność w okresie programowania 2007-2013 - stan wdrożenia 2012, prezentacja podczas konferencji pt. Programy rolnośrodowiskowe - z korzyścią dla człowieka i środowiska, organizowanej przez Polski Klub Ekologiczny we współpracy z MR iRW , Kluczbork, 11-12.04.2012.
• Wstępna analiza realizacji planu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2004-2006, cz. 2. 2009a: MR iRW ,Warszawa, s. 13.
• Wyniki wdrażania planu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2004-2006. 2009b: MR iRW, Warszawa.
• Żylicz T. 2004: Ekonomia środowiska zasobów naturalnych, PWE , Wrocław, s. 30-38.