Kwestia kosztów transakcyjnych w aspekcie ograniczania ryzyka i stabilizacji produkcji trzody chlewnej

• Autorzy: Sebastian Stępień

Warianty tytułu

The Question of Transaction Costs in the Aspect of Risk Reduction and Stabilization of Hog Production

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W warunkach obecnego kryzysu na rynku trzody chlewnej i dużej zmienności cen jednym z kluczowych czynników redukcji ryzyka i poprawy opłacalności produkcji rolnej jest obniżanie kosztów transakcyjnych rozumianych jako koszty poszukiwania informacji (o cenach i właściwościach towarów, o potencjalnych nabywcach, sprzedawcach i ich celach), negocjacji z nabywcami lub sprzedawcami, sporządzenia umowy, monitorowania drugiej strony kontraktu, egzekwowania kontraktu i ściągania odszkodowań. Kwestia ta jest o tyle istotna, iż zdolność rolników do minimalizacji kosztów produkcji jest coraz niższa, wobec czego zmuszeni są oni do poszukiwania innych sposobów podnoszenia efektywności gospodarowania. Jednocześnie należy podkreślić, że znaczna część kosztów transakcyjnych obciąża dzisiaj producentów rolnych jako słabszy podmiot wobec branży przetwórczej, czego odzwierciedleniem są np. niższe ceny skupu, niekorzystne warunki płatności, system premii i kar itp. Celem artykułu jest wskazanie możliwych rozwiązań w zakresie podnoszenia efektywności chowu poprzez obniżanie kosztów transakcyjnych w ramach skoordynowanego systemu produkcji. (abstrakt oryginalny)

EN

Because of rising feed costs and carcass prices falling to the five-year average, profitability in pork production became gradually depressed during the last years. In this situation one of the key determinant to improve the profitability of hog raising is to limit the transaction costs in the coordinated structure of production. Cooperative coordination of the production and marketing of independent producers is one alternative to achieve and capture the additional return from a coordinated system. Contracts can also ease the production and marketing of more specialized product varieties, and can help create lower costs and increased efficiency throughout the food marketing system. They may also reduce risks for farmers and ease access to credit. The paper describes and evaluates alternative models of cooperative coordination in the hog-pork chain, which enhance the productivity of pig raising by decreasing the transaction costs. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Koszty transakcyjne; Produkcja rolna; Ryzyko; Efektywność rolnictwa; Hodowla zwierząt

EN

Transaction cost; Agricultural production; Risk; Efficiency in agriculture; Animal husbandry

• Czasopismo: Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 2
• Strony: 153--164

Twórcy

autor

Sebastian Stępień

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Chlebika A., Fałkowski J., Wołek T., Powstawanie grup producentów rolnych a zmienność cen, Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa, Warszawa 2008.
• Gray A.W., Boehlje M.D., Risk Sharing and Transactions Costs in Producer-Processor Supply Chains, American Agricultural Economics Association, Washington 2005.
• Hornibrook S., Fearne A., Demand driven supply chains: Contractual relationships and the management of perceived risk, 2nd European Forum on Market-Driven Supply Chains, Politecnico di Milano, Milan 2005.
• Iwanek M., Wilkin J., Instytucje i instytucjonalizm w ekonomii, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1997.
• Klein B., Crawford R.G., Alchian A.A., Vertical integration, appropriable rents, and the competitive contracting process, "Journal of Law Economics" 1978/27.
• Lawrence J.D., Rhodes V.J., Grimes G.A., Hayenga M.L., Vertical coordination in the USpork industry: Status, motivations, and expectations, "Agribusiness" 1997/13.
• Makise K., Creating special pork for the Japanese market, "Advances in Pork Production" 2002/13.
• Małkowski J., Rycombel D., Zawadzka D., Aktualny i przewidywany stan rynku wieprzowiny, "Rynek Mięsa" 2009/36.
• Martinez S., Vertical coordination of marketing systems: lesson from the poultry, egg and pork industries, Agricultural Economic Report, USDA, Washington 2004.
• den Ouden M., Economic modelling of porkproduction-marketing chains, Wageningen Agricultural University, Wageningen 1996.
• Schulze B., Vertical Coordination in German Pork Production: Towards more Integration?, Georg-August-University, Institute of Agricultural Economics, Goettingen 2006.
• Spiller A., Theuvsen L., Recke G., Schulze B., Sicherstellung der Wertschoepfung in der Schweineerzeugung: Perspektiven des Nordwestdeutschen Modells, Moenster 2005.
• Williamson O.E., Ekonomiczne instytucje kapitalizmu, PWN, Warszawa 1998.
• Zawadzka D., Formy koordynacji pionowej w sektorze trzody w Stanach Zjednoczonych i w Danii, "Zagadnienia Ekonomiki Rolnej" 2006/1.