Wpływ wielkości stada i mleczności krów na koszty produkcji mleka w gospodarstwach utrzymujących bydło mleczne

• Autorzy: Helena Czakowska , Roman Sass

Warianty tytułu

Influence of the Size of the Herd of Cows on the Production Costs at Farms Keeping Diary Cattle

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu było określenie wpływu skali produkcji i wydajności mlecznej krów na koszty produkcji mleka w gospodarstwach nastawionych na chów bydła mlecznego w województwie kujawsko-pomorskim, makroregionie Wielkopolska i Śląsk oraz w Polsce. Badania przeprowadzono na reprezentatywnej próbie gospodarstw prowadzących rachunkowość rolną w 2006 roku według standardu FADN. Badanie przeprowadzono wykorzystując algebraiczną funkcję kosztów. Z przeprowadzonych badań wynika, że jednostkowe koszty produkcji mleka obliczone bez uwzględniania kosztów pracy własnej rolnika oraz z tymi kosztami były najniższe w województwie kujawsko-pomorskim. Zarówno w województwie kujawsko-pomorskim, makroregionie Wielkopolska i Śląsk oraz w skali kraju najniższe koszty produkcji mleka były w gospodarstwach utrzymujących 30-40 krów o wydajności jednostkowej około 5000 kg mleka od krowy rocznie. Wzrost skali produkcji i wydajności jednostkowej skutkował wzrostem kosztów produkcji mleka, przy czym wzrost kosztów był większy wraz ze wzrostem skali produkcji niż wzrostem wydajności jednostkowej mleka od krowy. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the paper is to describe the influence of the production scale and cows« milk effectiveness on the production costs at farms oriented at keeping diary cattle within the Kujawy and Pomorze voivodeship, the Great Poland and Silesia macro-region and in Poland as general. Research was carried out on a representative sample that included farms, which used farming accountancy system according to the FADN standards in 2006. Research was carried out with the use of algebraic cost function. As a result of research it turned out that the lowest unit costs, calculated without ta- king into consideration the labour costs met by farmers, were in Kujawy and Pomorze voivodeship. In all considered areas: Kujawy and Pomorze Voivodeship, the Great Poland and Silesia macro-region as well as in country as general the lowest costs of milk production were at farms that keep from 30 to 40 cows and have an individual annual output of 5000 kg of milk per one cow. The increase of the scale of production as well as the individual efficiency resulted in higher milk production costs, but the costs were higher if the scale of production was also higher and had no relation to the individual milk efficiency per one cow. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Produkcja mleka; Mleczarstwo; Rynek mleka; Rachunkowość rolna; Analiza kosztów produkcji

EN

Milk production; Dairy; Milk market; Agricultural accountancy; Production cost analysis

• Czasopismo: Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 2
• Strony: 185--202

Twórcy

autor

Helena Czakowska

• Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy

autor

Roman Sass

• Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy

Bibliografia

• Draper R., Smith H., Analiza regresji stosowana. PWN, Warszawa 1973.
• Gajda J.B., Ekonometria. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2004.
• Jakubczyc J., Jednorównaniowe modele ekonometryczne. PWE, Warszawa, 1982.
• Kołoszycz E., Dochodowość produkcji mleka w polskich gospodarstwach w 2004 należących do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka. "Roczniki Nauk Rolniczych", Seria, T. 93, z. 1, 44-56, Warszawa 2006.
• Kowalski Z., Efektywność intensyfikacji chowu krów mlecznych. Funkcja produkcji mleka. [w:] Metody analizy i planowania produkcji zwierzęcej. PAN IBS, Szczecin, Warszawa 1990.
• Mańko S., Sytuacja ekonomiczna i koszty produkcji w gospodarstwach nastawionych na produkcję mleka (cz. 1). "Przegląd Mleczarski", nr 8 2005.
• Mańko S., Sytuacja ekonomiczna i koszty produkcji w gospodarstwach nastawionych na produkcję mleka (cz. 2). "Przegląd Mleczarski", nr 10 2005.
• Mańko S., Wpływ wielkości stada i wydajności jednostkowej krów na koszty produkcji mleka. "Roczniki Nauk Rolniczych", Seria G, T. 93, z. 2, Warszawa 2007.
• Mańko S., Sass R., Sobczyński T., Rentowność wybranych typów rolniczych gospodarstw w zależności od skali produkcji, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Prace Wydziału Nauk Przyrodniczych. Seria B, nr 58, Bydgoszcz 2005.
• Sass R., Sytuacja ekonomiczna gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka. "Roczniki Naukowe SERiA", Tom VI, z.1, Warszawa-Poznań-Puławy 2004.
• Sass R., Wielkość stada a dochód z zarządzania w gospodarstwach wyspecjalizowanych w chowie bydła mlecznego. "Roczniki Nauk Rolniczych", Seria G, T. 93, z. 2, Warszawa 2007.
• Skarżyńska A., Augustyńska-Grzymek I., Ziętek I.: Produkcja, koszty i dochody wybranych produktów rolniczych w latach 2003-2004. lERiGŻ, Warszawa 2005.
• Switlyk M., Kołoszycz E., Koszty, dochodowość i efektywność produkcji mleka. ZPPM, Warszawa 2004.
• Welfe A., Ekonometria. PWE, Warszawa 1998.
• Ziętara W., Ekonomiczne i organizacyjne problemy produkcji mleka przy wysokiej wydajności jednostkowej. "Roczniki Nauk Rolniczych", Seria G, T. 93, z. 2, Warszawa 2007.