Dochodowość gospodarstw mlecznych w wybranych krajach Unii Europejskiej

• Autorzy: Helena Czakowska , Roman Sass

Warianty tytułu

Income Situation of Polish Dairy Farms as Compared to Selected Countries of the European Union

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule podniesiono problem dochodów polskich gospodarstw mlecznych na tle wybranych gospodarstw UE-15 "starej Unii". Rozważania dotyczą dwóch grup gospodarstw o wielkości ekonomicznej 8-<16 ESU i 16-<40 ESU za lata 2004 i 2005. Analizowano wysokość dochodów z gospodarstwa oraz zróżnicowanie sytuacji dochodowej w poszczególnych państwach członkowskich UE po pomniejszeniu dochodów o saldo dopłat. Analiza sytuacji dochodowej gospodarstw po pomniejszeniu dochodu o dopłaty jest w pełni uzasadniona. Wynika to z tego, że UE zapowiada znaczne ograniczenie wsparcia rolnictwa po roku 2013. W przypadku gospodarstw mlecznych istotne znaczenie ma także zapowiedź UE o likwidacji po 2013 kwot mlecznych. W tej sytuacji powstaje istotne pytanie jaka jest konkurencyjność gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka w Polsce w stosunku do gospodarstw mlecznych w starej UE. Przeprowadzone analizy pozwoliły na sformułowanie wniosków odnośnie oceny sytuacji dochodowej gospodarstw w Polsce w porównaniu z państwami o najdłuższym stażu w UE. Przewaga polskich gospodarstw nad gospodarstwami UE-15 wynika w dużym stopniu z niższych kosztów produkcji. Znacznie niższe koszt produkcji w Polsce świadczą o dużej konkurencyjności gospodarstw nastawionych na produkcję mleka. Przeprowadzone badania wskazały także na większe możliwości rozwojowe naszych gospodarstw, przejawia się to zdecydowanie wyższym poziomem realizowanych inwestycji netto. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę z ograniczeń wynikających z przeprowadzonych analiz, ponieważ dwa lata to zbyt krótki okres na wyciąganie zbyt daleko idących wniosków. (abstrakt oryginalny)

EN

Farms on which milk (TF 41) was the dominating direction of production were covered by the test and the analyses were conducted for two classes of economical size: 8 - < 16 ESU and 16 - < 40 ESU. Information collected within the European system of accounting data collection from farms FADN ( Farm Accountancy Data Network) for the years 2004 and 2005 have been used in the study. From the conducted studies it results, that Polish dairy farms both of economical size 8 - < 16 ESU as well as 16 - < 40 ESU reach incomes comparable with the farms from the European Union - 15. The situation of Polish farms looks particularly favorable as far as efficiency is concerned: production, property and own resources. Considerably lower costs of production in Poland prove big competitiveness of Polish dairy farms in relation to the farms of the former EU. A decisively higher level of realized net investments also proves higher developmental abilities of farms in Poland. In most of the EU-15 countries, net investments were negative. The fact that in Polish dairy farms in the year 2005 in relation to 2004 there was the increase for 84,3% of realized investments is worth paying attention to, what did not happen in any of the EU-15 country. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Produkcja mleka; Dochody rolnicze; Efektywność produkcji; Koszty produkcji; Mleczarstwo

EN

Milk production; Farm household income; Production effectiveness; Production costs; Dairy

• Czasopismo: Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 1
• Strony: 187--210

Twórcy

autor

Helena Czakowska

• Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy

autor

Roman Sass

• Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy

Bibliografia

• Czakowska H., Czyżewski A., Sass R., Perspektywy rozwoju produkcji mleka w Polsce w świetle propozycji Health Check Unii Europejskiej [w:] Wieś i rolnictwo w procesie zmian. Szanse rozwoju rolnictwa w przestrzeni europejskiej (red.) S. Sokołowska, A. Bisaga. Wydawnictwo Uniwersytet Opolski, Opole 2008.
• Gill S. , Perspektywy rozwoju krajowego przemysłu mleczarskiego w obliczu zmian - konkurencyjności polskiego mleczarstwa w UE po 2013 roku - podejście mikro-ekonomiczne [w:] Polskie mleczarstwo. Raport o stanie branży i perspektywach jego rozwoju, Wydawnictwo ZPPM, Warszawa 2007.
• Goraj L., Smolik A., Suska M., Jak rozumieć zawartość publikacji raport indywidualny gospodarstwa rolnego - materiały szkoleniowe, IERiGŻ PIB, Warszawa 2005.
• Józwiak W., Mirowska Z., Sytuacja ekonomiczna i aktywność inwestycyjna gospodarstw rolnych w Polsce i w innych krajach unijnych, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, Warszawa 2006, nr 35.
• Mańko S. , Sass R., Sobczyński T., Rentowność wybranych typów rolniczych gospodarstw w zależności od skali produkcji, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Prace Wydziału Nauk Przyrodniczych. Seria B, nr 58, Bydgoszcz 2005.
• Mańko S. , Sass R., Sobczyński T., Poziom zrównoważenia produkcji rolniczej w krajach UE [w:] Problemy intensyfikacji produkcji zwierzęcej z uwzględnieniem ochrony środowiska i standardów UE, XII Międzynarodowa Konferencja Naukowa 26-27. 09.2006 r. IBMER, Warszawa 2006.
• Sass R., Wielkość stada a dochód z zarządzania w gospodarstwach wyspecjalizowanych w chowie bydła mlecznego, "Roczniki Nauk Rolniczych", Seria G, T. 93, z. 2, Warszawa 2007.
• Seremak-Bulge J., Podsumowanie raportu o stanie branży mleczarskiej i perspektywach jej rozwoju [w:] Polskie mleczarstwo. Raport o stanie branży i perspektywach jego rozwoju, Wydawnictwo ZPPM, Warszawa 2007.
• Szajner P., Szczególska M., Stan polskiego mleczarstwa na tle pozostałych krajów członkowskich UE i świata [w:] Polskie mleczarstwo. Raport o stanie branży i perspektywach jego rozwoju, Wydawnictwo ZPPM, Warszawa 2007.
• Ziętara W., Ekonomiczne i organizacyjne problemy produkcji mleka przy wysokiej wydajności jednostkowej, "Roczniki Nauk Rolniczych", Seria G, T. 93, z. 2, Warszawa 2007.