Idea jakości życia społecznego w klasycznej i współczesnej myśli europejskiej- na marginesie książki błąd pomiaru. Dlaczego Pkb nie wystarcza

• Autorzy: Danuta Drabińska

Warianty tytułu

The Idea of Quality of Social Life in Classical and Contemporary European Thought: on the Margin of Mismeasuring Our Lives: Why GDP Doesn't Add Up

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rozważania związane z jakością życia są ważną częścią składową nowych koncepcji pomiaru dobrobytu społecznego dokonywanych obecnie w ramach prac nad udoskonaleniem metod mierzenia rozwoju gospodarczego zjednoczonej Europy. Znalazły one swój oddźwięk w raporcie Komisji do spraw Pomiaru Wydajności Ekonomicznej i Postępu Społecznego badającej perspektywy rozwoju Europy. Światowej klasy eksperci na zaproszenie Nicolasa Sarkozy'ego opracowali wytyczne wskazujące kierunki przemian w myśleniu o gospodarce i społeczeństwie1. Wychodzą oni od stwierdzenia, że jakość życia to koncepcja szersza niż produkcja gospodarcza i poziom życia, uwzględniające czynniki wpływające na to, co cenimy w życiu, i znacznie wykraczająca poza kwestie natury materialnej. Klasyczne miary dobrobytu zawierają pewne elementy kształtujące jakość życia, lecz nie mogą wyjść poza ograniczenia charakterystyczne dla podejścia badawczego opartego na gospodarowaniu zasobami lub kontroli ludzi nad dobrami. Jednakże zasoby ekonomiczne nie są jedynymi kryteriami szczęścia. Poczucie własnej wartości i zdolności pozwalające na przejawy kreatywnego podejścia do zastanej rzeczywistości mogą być więcej przydatne niż konkretne dobra materialne czy pieniądze. Ponadto porównywanie jakości życia na podstawie dochodów realnych nie daje prawdziwego obrazu subiektywnych wyobrażeń poszczególnych członków społeczeństwa na temat ich dobra czy błogostanu. Część posiadanych przez nich zasobów może wcale nie podlegać prawom transakcji rynkowych, a jeżeli nawet stają się przedmiotem handlu, to mogą wystąpić istotne różnice w subiektywnej wycenie dóbr przez różne osoby. Stąd też nadwyżka czy strata pozostają jedynie w świadomości podmiotu wchodzącego w relacje wymiany dóbr, które z pozaekonomicznego punktu widzenia są postrzegane jako osobista krzywda, za którą nie może pójść żadne pieniężne zadośćuczy- nienie. Poza tym istnieją koszty ogólnospołeczne będące od czasów J.M. Clarka przedmiotem szczegółowych analiz ekonomii społecznej wprowadzającej czynnik instytucjonalny jako niezwykle istotny w procesie liczenia zmian w kosztach ogólnych funkcjonowania wszelkiej przedsiębiorczości działającej na rzecz sektora użyteczności publicznej.(fragment tekstu)

EN

The paper discusses the idea of quality of social life in classical and contemporary European thought. It was inspired by Mismeasuring our lives: Why GDP doesn't add up by J.E. Stiglitz, J.-P. Fitoussi and A. Sen - a book that is a report on existential condition of contemporary societies in the context of civilizational changes. The paper also discusses the idea of permanent self-sustaining development, relations between economic activity and social welfare, and methods used to measure quality of life. Contemporary context of discussion was confronted with classics of economic thought. The conclusion contains analysis of contemporary dimension of moral philosophy. In this context the quality of life seems as important as economic growth. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Produkt krajowy brutto (PKB); Jakość życia; Dobrobyt; Filozofia moralna

EN

Gross domestic product (GDP); Quality of life; Prosperity; Moral philosophy

• Czasopismo: Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 4
• Strony: 43--60

Twórcy

autor

Danuta Drabińska

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Hume D. , Badania dotyczące rozumu ludzkiego, Kraków 2005 (Londyn 1739).
• O wolności i konieczności, przekład D. Misztal, T. Sieczkowski, w: Odkrywając wolność. Przeciw zniewoleniu umysłów, wybór tekstów i wstęp L. Balcerowicz, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2012, s. 65-85.
• Kowalik T., Jan Drewnowski, w: Poczet doktorów honoris causa Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, red. nauk. J. Kaliński, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2006, s. 95-96.
• Mill J. S., O podstawach i granicach zasady laisser-faire, czyli nieinterweniowania, Principles of Political Economy, New York 1885 (Boston 1848), przekład S. Szymański, w: Odkrywając wolność. Przeciw zniewoleniu umysłów, wybór tekstów i wstęp L. Balcerowicz, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2012, s. 409.
• Mill J. S., O wolności, On Liberty, Kitchener 2001 (London 1859), przekład S. Szymański, w: Odkrywając wolność Odkrywając wolność. Przeciw zniewoleniu umysłów, wybór tekstów i wstęp L. Balcerowicz, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2012, s. 199.
• Skawińska E., Sobiech K. G., Nawrot K. A., Makroekonomia, PWE, Warszawa 2008, s. 120-121.
• Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, t. 1 i 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Smith A., Teoria uczuć moralnych, PWN, Warszawa 1989.
• Smith A., The Theory of Moral Sentiments, London 1790.
• O sprawiedliwości i dobroczynności, przekład J. Łoziński, w: Odkrywając wolność. Przeciw zniewoleniu umysłów, wybór tekstów i wstęp L. Balcerowicz, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2012, s. 95.
• Stankiewicz W., Ekonomika instytucjonalna. Narodziny i rozwój, Wydawnictwo Biura Badań Strategicznych Prywatnej Wyższej Szkoły Businessu i Administracji, Warszawa 2004, s. 156-158.
• Stiglitz J. E. , Sen A., Fitoussi J.-P., Błąd pomiaru. Dlaczego PKB nie wystarcza. Raport Komisji ds. Pomiaru Wydajności Ekonomicznej i Postępu Społecznego, PTE, Warszawa 2013, s. 1.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.33119/KKESSiP.2013.4.2