Współczesny rynek płatności detalicznych - specyfika, regulacje, innowacje

• Autorzy: Janina Harasim
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rynek usług finansowych, rozumiany jako miejsce konfrontacji popytu na usługi finansowe z ich podażą podlega w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat głębokim przeobrażeniom. Nie dotyczą one jego rangi, która pozostaje kluczowa z uwagi na fakt, że stanowi on mechanizm umożliwiający - dzięki oferowanym na nim usługom - przepływ strumieni pieniężnych w gospodarce, lecz sposobu jego funkcjonowania. Współczesny rynek usług finansowych diametralnie różni się od tego, który istniał jeszcze kilkanaście czy kilkadziesiąt lat temu, zarówno pod względem struktury podmiotowej (uczestnicy po stronie podaży i popytu), jak i przedmiotowej (oferowane usługi oraz instrumenty finansowe). W tych obszarach jesteśmy świadkami nieustannego wzrostu jego złożoności, wynikającej z rosnącej różnorodności jego uczestników oraz coraz większej liczby dostępnych na nim usług i instrumentów (coraz częściej bardzo wyrafinowanych). Relatywnie niewielkim zmianom uległy natomiast jego funkcje - wciąż jest przede wszystkim miejscem umożliwiającym przepływ wolnych środków pieniężnych od podmiotów dysponujących ich nadwyżkami do tych, które poszukują kapitału oraz mechanizmem umożliwiającym obieg pieniądza, tj. dokonywanie rozliczeń zarówno tych, które są związane z obrotem gospodarczym, jak i wszelkich innych płatności. W obrębie spełnianych przezeń funkcji, zasadnicza zmiana polega na tym, że o ile przed laty kompetencje jego uczestników (zwłaszcza po stronie podaży) były ściśle określone i rozgraniczone, o tyle dziś podziały te coraz bardziej się zacierają. Przeobrażenia te są skutkiem zmian zachodzących w otoczeniu, w tym przede wszystkim deregulacji i dezintermediacji. Towarzyszą im globalizacja oraz dynamiczny rozwój nowoczesnej technologii, które umożliwiają przełamanie barier przestrzennych i czasowych związanych ze świadczeniem usług finansowych, powodują zmianę modeli biznesowych oraz relacji między instytucjami dostarczającymi usługi finansowe oraz ich odbiorcami. Oddziaływanie czynników zewnętrznych, związanych z otoczeniem, jest zatem silnie sprzężone z kształtowaniem się czynników wewnętrznych (potrzeby, oczekiwania, zachowania uczestników rynku) i jest to oddziaływanie wzajemne. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Usługi finansowe; Karty płatnicze; System płatności; Elektroniczne płatności; Obsługa płatności; Opłata interchange; Obrót płatniczy; Jednolity Europejski Obszar Płatniczy; Innowacje finansowe; Pieniądz elektroniczny

EN

Financial services; Payment cards; Payment system; Electronic payments; Payment services; Interchange fee; Payment turnover; Single Euro Payments Area (SEPA); Financial innovations; Electronic money

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2013
• Strony: 274

Twórcy

autor

Janina Harasim

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• 5th Progress Report (July 2007), SEPA - from Concept to Reality, European Central Bank.
• 7th SEPA Progress Report: Beyond Theoiy into Practice, European Central Bank, 2010, October.
• A Glossary of Terms Used in Payments and Settlement Systems, Bank for International Settlements, Basel, March 2003, http://www.bis.org/publ/cpssOOb.pdf
• Abrazhevich D., Classification and Characteristics of Electronic Payment Systems, [w:] Electronic Commerce and Web Technologies: Second International Conference EC-Web 2001 Munich, Germany, September 4-6, 2001, Proceedings, red. K. Bauknecht, S. Kumar Madria, G. Pemul, Springer, Berlin-Heidelberg- -New Yorlk-Barcelona-Hong Kong-London-Milan-Paris-Tokyo 2001.
• Abrazhevich D., Electronic Payment Systems: A User-Centered Perspective and Interaction Design, Technical University of Eindhoven, Eindhoven 2004.
• Advanced Payments Report 2010, Edgar Dunn & Company, Payments Cards & Mobile, 2010.
• Advanced Payments Report 2011, Edgar Dunn & Company, Payments Cards & Mobile, 2011.
• Advanced Payments Report 2012, Edgar Dunn & Company, Payments Cards & Mobile, 2012.
• Afuah A., Tucci C.L., Biznes internetowy. Strategie i modele, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2003.
• Akt o jednolitym rynku II-razem na rzecz nowego wzrostu gospodarczego, COM(2012) 573 z 3.10.2012.
• Analiza funkcjonowania opłaty interchange w transakcjach bezgotówkowych na rynku polskim, NBP, Departament Systemu Płatniczego, Warszawa 2012, styczeń.
• Application of the E-money Directive to Mobile Operators: Guidance Note From the Commission Services, Brussels 2004, http://ec.europa.eu/internal_market/banli/ docs/e-money/guidance_en.pdf
• Backeberg Ch., Mobile Payments in Europe, White Paper, MforMobile.
• Balto D., Access Demands to Payment Systems Joint Ventures, "Harvard Journal of Law & Public Policy" 1995, Vol. 18, No. 3.
• Balto D., Netvorks and Exclusivity: Antitrust Analysis to Promote Network Competition, "George Mason Law Review" 1999, Vol. 7.
• Bharadway S.G., Varadarajan P.R., Fahy J., Sustainable Competitive Advantage in Service Industries: A Conceptual Model and Research Propositions, "Journal of Marketing" 1993, Vol. 57.
• Biała Księga. Płatności Mobilne, edycja I, European Payments Council, Bruksela 2010.
• Big Winners and Big Losers in Payments - Where is Your Bank Headed? Unisys Corporation, 2008.
• Blue Book. Payment and Securities Settlement Systems in the European Union, Vol. ], European Central Bank, August 2007, http://www.ecb.int/pub/pdiyother/ ecbblue bookea200708en.pdf
• Boer R., Hensen C., Screpnic A., Online Payments 2010: Increasingly a Global Game, Innopay, Amsterdam 2010.
• Bohle K., Krueger M., Herrmann C., Carat G., Maghiros I., Electronic Payment Systems - Strategic and Technical Issues, Electronic Payment Systems Observatory (ePSO), Background Paper, Seville 2000, No. 1.
• Bolt W., Jonker N., Van Renselaar C., Incentives at the Counter: An Empirical Analysis of Surcharging Card Payments and Payment Behavior in the Netherlands, "Journal of Banking an& Finance" 2009, Vol. 34, No. 8.
• Bolt W., Tieman A., Social Welfare and Cost Recovery in Two-Sided Market, IMF Working Paper, 2005, No. 05/194.
• Borcuch A., Pieniądz elektroniczny. Pieniądz przyszłości. Analiza ekonomiczno-prawna, CeDeWu, Warszawa 2007.
• Borcuch A., SEPA - następny etap w integracji europejskiego rynku płatności po wprowadzeniu waluty euro, "e-Finanse" 2009, nr 1, http://www.e-finanse.com/artylaily /109,pdf
• Borestam A., Schmiedel H., Interchange Fee in Card Payments, European Central Bank, Occasional Paper Series, No. 131, September 2011.
• Borio C.E.V., Van den Bergh P., The Nature and Management of Payment System Risk: An International Perspective, "BIS Economic Papers", Bank for International Settlements, Monetary and Economic Department, Basel 1993, February, No. 36.
• Budowa Jednolitego Obszaru Płatności w Euro - jak zrealizować wizję SEPA, Sekretariat SEPA Polska, Warszawa 2009.
• Burdziak A., Jednolity obszar płatniczy w euro, Centrum Badań Problemów Prawnych i Ekonomicznych Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, E-biuletyn, nr l, Wrocław 2009, http://cbke.prawo.uni.wroc.pl/files/ ebiuletyn/Jednolity_obszar.pdf
• Canals J., Competitive Strategies in European Banking, "Marketing Management" 1994, Vol. 2.
• Carlton D.W., Frankel A. S., Antitrust and Payment Technologies, Federal Reserve Bank of St. Louis Review 1995, November/December.
• Chakravorti S., Kobor E., Why Invest in Payment Innovations? Federal Reserve Bank of Chicago, Policy Studies: Emerging Payments Occasional Papers Series, Chicago 2003.
• Chakravorti S., Lubasi V. Payment Instrument Choice: The Case of Prepaid Cards, Federal Reserve Bank of Chicago, Chicago 2006.
• Chakravorti S., Roson R., Platform Competition in Two-Sided Markets: The Case of Payment Networks, Federal Reserve Bank of Chicago, Working Paper Series, No. 9, Chicago 2004.
• Chande N., A Survey and Risk Analysis of Selected Non-Bank Retail Payments Systems, Bank of Canada Discussion Paper 2008-17, 2008, November.
• Chaplin J., SEPA - Changing the Game for Cards, First Data International, 2007, http:www.firstdata.com
• Chen T., Critical Success Factors for Various Strategies in the Banking Industry, "International Journal of Bank Marketing" 1999, Vol. 17, No. 2.
• Chuch J., Gandal N., Krause D., Indirect Network Effects and Adoption Externalities, "Review of Network Economics" 2008, Vol. 7, No. 3.
• Clearing and Settlement Arrangements for Retail Payments in Selected Countries. Report of the Working Group on Retail Payment Systems, Committee on Payment and Settlement Systems, Bank for International Settlements, Basel 2000, September.
• Clemons E.K., Row M., Sustaining IT Advantage: The Role of Structural Differences, "MIS Quarterly" 1991, September.
• Colgate M., Creating Sustainable Competitive Advantage through Marketing System Technology: A Triangidation Methodology within the Banking Industry, "International Journal of Bank Marketing" 1998, No. 2.
• Commission Staff Working Document, Impact Assessment accompanying the Document: Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the Comparability of Fees Related to Payment Accounts, Payment Account Switching and Access to Payment Accounts with Basic Features, SWD (2013) 165 Final, Brussels, 8.5.2013.
• Communication from the Commission to the Council and the European Parliament on Retail Payments in the Internal Market (COM(2000)36 final, 11.01.2000).
• Consumer Online Shopping and Payment Experience Shape In-store Expectations: Executive Summary, Cisco Systems, Cisco Internet Business Solutions Primary Research, 2008, http://www.ciseo.com/web/strategy/docs/fmance/Connected PaymentsExecSummary_092208.pdf
• Contacfless Payments 2006, Datamonitor 2006.
• Core Principles for Systemically Important Payment Systems, Committee on Payment and Settlement Systems, Bank for International Settlements, Basel, Switzerland 2001, January.
• Creyghton A., Storz N., Rutstein C., Mohr S., Grealish A., Whethering the Storm: Global Payments 2009. The Boston Consulting Group, 2009.
• Cruickshank D., Competition in UK Banking: A Report to the Chancellor of the Exchequer, The Stationery Office, London 2000.
• Dahlberg T., Óorni A., Finnish Consumers ' Expectations on Developments and Changes in Payment Habits. Survey in Connection with the Research Project "Finnish Payment Habits 2010", Bank of Finland Research. Discusion Papers 2006, No. 32.
• De Grauwe P., Rinaldi L., Van Cayselee P., Issues of Efficiency in the Use of Cash and Cards, University of Leuven, Leuven 2006, March.
• Deklaracja z Crowne Plaza. Bruksela, 17 marca 2005., [w:] Ramy funkcjonowania rynku kart na Jednolitym Obszarze Płatności w Euro (SEPA), Wersja 2.0. ZBP-Sepa Polska. Tłumaczenie dokumentu Europejskiej Rady ds. Płatności: SEPA Cards Framework.
• Derwiszyński A., Płatności mobilne: perspektywy masowego rozwoju, Open Mind Polska Sp. z o.o., Konferencja Karta 2007, Warszawa 6-7 grudnia 2007.
• Devlin J., Errnew Ch.T., Understanding Competitive Advantage in Retail Financial Services, "International Journal of Bank Marketing" 1997, No. 3.
• Diemko J., SEPA i karty, [w:] SEPA - Bankowa rewolucja, red. E. Balcerowicz, CASE - Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych - Fundacja Naukowa, Zeszyty BRE Bank - CASE, Warszawa 2007, z. 90.
• Digital Transformation in 10 Building Blocks. To Boost Customer Experience and ROE, EFMA, McKinsey&Company, 2012, October.
• Dokonywanie płatności na tynku wewnętrznym, Komisja Europejska, 1990.
• Drucker P.F., Natchnienie i fart, czyli innowacja i przedsiębiorczość, Studio Emka, Warszawa 2004.
• Dyrektywa 2007/64/WE Parlamentu i Rady z 13 listopada 2007 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego zmieniająca dyrektywy 97/7/WE, 2002/ 65/WE, 2005/60/WE i 2006/48/WE i uchylająca Dyrektywę 97/5/WE. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z 5 grudnia 2007 r., L 319.
• Dyrektywa 97/5/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 27 stycznia 1997 r. w sprawie transgranicznych przelewów bankowych. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z 14 lutego 1997 r.,L 43/25.
• Dyrektywa PSD. PSD 1.5. Przewodnik dla podmiotów świadczących usługi out- sourcingu, Kancelaria Prawna deLege Korus, Kraków.
• Ecommerce Sales Topped $1 Trillion for First Time in 2012, http://www.emarketer. com/Article/Ecommerce-Sales-Topped-l-Trillion-First-Time-2012/1009649