Własność i mechanizm koordynacji decyzji gospodarczych jako wyznaczniki systemu gospodarczego

• Autorzy: Dominika Bochańczyk-Kupka
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

By zdefiniować system gospodarczy w danym kraju, należy odpowiedzieć na dwa podstawowe pytania. Po pierwsze: kto jest właścicielem środków produkcji? Po drugie: jak został zorganizowany proces decyzyjny, czyli jak wygląda mechanizm koordynacji w gospodarce? Większość ekonomistów jest zgodna, iż pozostałe elementy, charakterystyczne dla systemu, mają charakter uzupełniający141. Dlatego też celem niniejszego rozdziału jest przedstawienie' zagadnień związanych z pojęciem własności jako kategorii ekonomicznej oraz omówienie procesu decyzyjnego (ze szczególnym względnieniem roli rynku i państwa). Etymologicznie słowo "własność" (ang. property) wywodzi się od łacińskiego terminu proprius, oznaczającego "specyficzny dla", "stosowny do". Z tego terminu prawodawstwo bizantyjskie wykształciło pojęcie proprietas, czyli "posiadanie". Obecnie przedstawiciele różnych nurtów ekonomii, zarówno klasycy, jak i marksiści, są zgodni, iż ekonomiczną bazą społeczeństwa jest system instytucjonalny gospodarki z prawami własności jako najważniejszym dla gospodarki typem instytucji. Natomiast prezentują oni różne, często bardzo odmienne poglądy na charakter własności. E.G. Furubotn i S. Pejovich podkreślają, że funkcjonowanie gospodarki, w zależności od istniejącego w poszczególnych krajach systemu ekonomicznego, jest zdeterminowane różnymi typami stosunków produkcji i odmiennym charakterem praw własności. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

System gospodarczy; Własność w gospodarce; Koordynacja działalności gospodarczej

EN

Economic system; Ownership in economy; Coordination of economic activity

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2009
• Tom: Systemy gospodarcze : zagadnienia teoretyczne
• Strony: 64--76

Twórcy

autor

Dominika Bochańczyk-Kupka

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Kozłowski S.G.: Systemy ekonomiczne. Analiza porównawcza. UMCS, Lublin 2004
• Balcerowicz L.: Socjalizm, kapitalizm, transformacja. Szkice z przełomu epok. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997
• Pipes R.: Własność a wolność. Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa 2000
• Zalesko M.: Wybrane aspekty teorii praw własności. W: Własność i kontrola w teorii i praktyce. Red. B. Polszakiewicz, J. Boehlke. Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2007
• Furubotn E.G., Pejovich S.: Propery Rights and Economic Theory: A Survey of Recent Literature. "Journal of Economic Literature" 1972, No 10
• Zagóra-Jonszta U.: Własność w ujęciu wybranych kierunków myśli ekonomicznej. W: Własność i kontrola w teorii i praktyce. Część 1. Red. B. Polszakiewicz, J. Boehlke. Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2007
• Poirot P.L.: Property Rights and Human Rights. "Essays on Liberty" 1954, nr 79
• Kwaśnicki W.: Historia myśli liberalnej. PWE, Warszawa 2000
• Elementarne zagadnienia ekonomii. Red. R. Milewski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006
• Kozłowski S.: Systemy ekonomiczne. Analiza porównawcza. UMCS, Lublin 1998
• Oksfordzki słownik filozoficzny. Red. J. Woleński. Książka i Wiedza, Warszawa 2004
• Polityka gospodarcza. Red. B. Winiarski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004
• Prawo administracyjne. Konwersatoria, ćwiczenia. Red. J. Boć. Kolonia, Wrocław 2001
• Woźniak M.G.: Własność we współczesnej myśli ekonomicznej a prywatyzacja w Polsce. W: Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej - teorie ekonomiczne a polityka gospodarcza państw. Red. U. Zagóra-Jonszta. AE, Katowice 2001
• Kaja J.: Polityka gospodarcza. Wstęp do teorii. SGH, Warszawa 2007
• Porket J.L.: Modern Economic Systems and Their Transformation. MacMillan Press, Oxford 1998
• Bossak J.W.: Instytucje, rynki i konkurencja we współczesnym świecie. SGH, Warszawa 2008
• Lipowski A.: Mechanizm rynkowy w gospodarce polskiej. Warszawa 1988
• Wrzosek W.: Funkcjonowanie rynku. PWE, Warszawa 2002
• Stiglitz J.E.: Ekonomia sektora publicznego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004
• Skawińska E., Sobiech K., Nawrot K.: Makroekonomia. PWE, Warszawa 2008
• Smoleń M.: Interwencjonizm państwowy w warunkach rynkowych. Wydawnictwo Oświatowe FOSZE, Rzeszów 2007
• Wrzosek W.: Funkcjonowanie rynku. PWE, Warszawa 1994