Wykorzystanie metod bioindykacyjnych w badaniach środowiskowych w przemyśle spżywczym

• Autorzy: Renata Dobrucka , Marcin Szymański

Warianty tytułu

Application of Bioindication Methods in Environmental Studies in the Food Industry

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedstawione w artykule rozważania potwierdzają, że w kompleksowej ocenie stopnia zanieczyszczenia środowiska coraz częściej sięga się po tzw. metody bioindykacyjne. W istotny sposób uzupełniają one wykonywane standardowe oznaczenia fizykochemicznych parametrów charakteryzujących na przykład jakość ścieków, osadów ściekowych i odpadów. Dają możliwość istotnego poszerzenia charakterystyki substancji chemicznych wykorzystywanych do różnych celów w przemyśle. Jak pokazano w przedstawionych przykładach, różnego typu biotesty (roślinne, zwierzęce, mikrobiologiczne) znalazły zastosowanie również w badaniach uwarunkowań środowiskowych związanych z przetwórstwem spożywczym. Problemem pozostaje właściwy dobór organizmu wskaźnikowego do celu badania, a także jak najlepsze korelowanie uzyskanych wyników testów bioindykacyjnych zarówno między sobą, jak i z innymi parametrami takiej oceny. Prezentowane wyniki jednoznacznie potwierdzają potrzebę dalszego rozwoju badań ekotoksykologicznych obok standardowych analiz fizykochemicznych dla całościowej i pełnej oceny konsekwencji oddziaływań środowiskowych związanych z przemysłową produkcją żywności. (fragment tekstu)

EN

In recent years the ecotoxicological issues have been widely incorporated into the enviromental protection sector. Ecotoxicologists who study the influence of toxic substances on living organisms are mainly interested in: newly produced preparations, sewage, landfill leachates, waste of various origin, pesticides and ash from incineration plants. The notion of biotoxicity and its measurement are also more frequently introduced into the environmental studies in the food industry. In this respect, biotoxicity means an accumulated effect of toxic substances from the examined material on the selected test organisms (bioindicators). This group is represented by organisms of diverse sensitivity and on different trophic level, namely bacteria, plants and animals. This work demonstrates the process of application of selected biotest within the environmental studies in the food industry after a short theoretical introduction. Examples include the authors' research within the subject of assessment of ecotoxicality of chemical substances enhancing food processing wastewater purification and disinfection, measurement of washings residues containing residual cleaning waste and ecotoxicological assessment of sewage sludge, both raw and stabilized by different methods. Results presented in this work clearly confirm the usefulness of biotests as well as a necessity of their application. This should be, therefore, an additional procedure to the standard physico-chemical analyses in order to be able to fully evaluate the consequences of environmental influences within the food industry. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przemysł spożywczy; Zanieczyszczenie środowiska; Substancje toksyczne; Osady ściekowe

EN

Food industry; Environmental pollution; Toxic substances; Sewage sludge

• Czasopismo: Studia Doktorantów / Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 10
• Strony: 353--364

Twórcy

autor

Renata Dobrucka

autor

Marcin Szymański

Bibliografia

• Ceprowski, M., Krajewski J.A., 2003, Czynniki szkodliwe dla zdrowia występujące w oczyszczalniach ścieków komunalnych, Medycyna Pracy nr 54.
• Danyluk, B., Uchman, W., Konieczny, P., Bilska, A., 2007, An objective method to assess bioluminescent properties of selected bacterial strains, Acta Scientarium Polonorum Technologi Alimentaria nr 6.
• Konieczny, P., Uchman, W., Matkowska, J., 1998, An approach to the use of bioluminescence technique for determination of biotoxicity of wastewater from meat processing plant, Proceedings of 44th International Congress of Meat Science and Technology, Barcelona.
• Konieczny, P., Uchman, W., 1999, Próba wykorzystania pomiaru bioluminescencji w ocenie biotoksyczności ścieków i osadów ściekowych w zakładach mięsnych, Ekologia i Technika vol. VII, nr 5.
• Konieczny, P., Szymański, M., 2007, Ścieki i osady z przemysłu spożywczego - charakterystyka problemu w aspekcie zagrożeń i korzyści, Przegląd Komunalny nr 2.
• Konieczny, P., Szymański, M. Kopiec, D., 2007, Mycie i detergenty w przemyśle spożywczym jako problem środowiskowy, Przegląd Komunalny nr 2.
• Kuczyńska, A., Wolska, L., Namieśnik, J., 2003, Zastosowanie biotestów w badaniach środowiskowych, w: J. Namieśnik, W. Chrzanowski, P. Szpinek (red.), Nowe horyzonty i wyzwania w analityce i monitoringu środowiskowym, Wydawnictwo CEFAM, Gdańsk.
• Kuczyńska, A., 2006, Biotesty - narzędzia do oceny stopnia zanieczyszczenia środowi- ska wodnego, w: J. Namieśnik, P. Szpinek (red.), Sesja naukowa Doktoranci Politechniki Gdańskiej dla gospodarki innowacyjnej regionu, Politechnika Gdańska, Gdańsk.
• Mędrzycka, K., 2005, Detergenty a środowisko naturalne - Wydział Chemiczny, [online], Politechnika Gdańska, portal internetowy: Politechnika Gdańska www.pg. gda.pl [dostęp: maj 2005].
• Namieśnik, J., 2004, Bioanalityka i biomonitoring, Materiały z seminarium na temat: Nowe metody oceny zanieczyszczeń środowiska oparte na testach ekotoksykologiczne, Gdańsk.
• Nałęcz-Jawecki, G., 2003, Badanie toksyczności środowiska wodnego metodą bioindy- kacji, Biuletyn Wydziału Farmacji Akademii Medycznej w Warszawie nr 2.
• Nałęcz-Jawecki, G., 2004, Metody klasyfikacji toksyczności próbek środowiskowych, materiały z seminarium na temat: Nowe metody oceny zanieczyszczeń środowiska oparte o testy ekotoksykologiczne, Gdańsk.
• Nałęcz-Jawecki, G., 2006, Ocena jakości ścieków surowych, Wodociągi - Kanalizacja nr 12.
• Nałęcz-Jawecki, G., 2007, Ocena jakości ścieków oczyszczonych i osadów ściekowych, Wodociągi - Kanalizacja nr 3.
• Szymański, M., Polcyn, B., Konieczny, P., 2006, Wpływ środków myjących i dezynfekcyjnych na jakość ścieków powstających w zakładach mięsnych, Aparatura Badawcza i Dydaktyczna nr XI, t. 1, s. 38-45.
• Szymański M., 2009, Badania osadów ściekowych różnego pochodzenia z wykorzystaniem testowych bakterii bioluminescencyjnych, praca doktorska wykonana w Katedrze Zarządzania Jakością Żywności Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań.
• Wolska, L., 2007, Zastosowanie testów ekotoksykologicznych w ocenie jakości wody i ścieków, Materiały konferencyjne, Rosnówko.
• Zieliński J., 2004, 2004, Badania biodegradowalności i toksyczności ścieków przemysłowych, Materiały konferencyjne, Poznań.
• Zipperle, J., 2004, Ecotoxicological characterization of waste - Method development for determining the,, ecotoxicological (HI4) " risk criterion, Landesanstalt fur Umweltschutz Baden-Württemberg, Deventer.
• Żelachowska, A., 2006, Toksyczne związki organiczne w ściekach i wodach powierzchniowych, Ochrona Środowiska t. 1, nr 60.