Powrót nadreńskiego modelu? Rola kultury w konfiguracjach instytucjonalnych kapitalizmu na przykładzie Niemiec

• Autorzy: Sebastian Płóciennik

Warianty tytułu

A Comeback of the Rhine Model? The Role of Culture in the Institutional Arrangements of Modern Capitalism - German Case

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W ostatniej dekadzie dynamicznie rozwijał się kierunek badań nad współczesnymi systemami gospodarczymi zbiorczo określany jako "zróżnicowanie kapitalizmów" (Varieties of Capitalism, VoC). Jego atrakcyjność zasadza się na stosunkowo solidnej podstawie mikroekonomicznej, koncepcji komplementarności między instytucjami, koncepcji instytucjonalnej przewagi komparatywnej oraz użytecznej klasyfikacji systemów gospodarczych. W tym podejściu wciąż jednak istnieje sporo luk: za jedną z nich można uznać niedostateczne uwzględnianie wpływu kultury rozumianej jako określony zestaw poglądów czy wartości. Jest ona traktowana w zasadzie jako czynnik egzogeniczny. Celem tego artykułu jest określenie warunków pozwalających na włączenie kultury do analizy VoC, a więc jej endogenizacja. Kluczowe dla powodzenia tego zamierzenia będzie określenie relacji między kulturą a instytucjami, które są podstawowym narzędziem opisu systemów gospodarczych. Ostatnia część artykułu jest poświęcona analizie znaczenia kultury dla ukształtowania się systemu instytucjonalnego Niemiec. (fragment tekstu)

EN

The Varieties of Capitalism approach, a recognized method of institutional analysis, does not devote too much space for role of culture. This article is an attempt to endogenize the culture while taking advantage of the concept of coordination mechanisms. They make up a transmission belt between values and beliefs to rules and institutions. Such an analytical step enables to widen the classification of the institutional arrangements. It is possible to distinguish between liberal capitalism based on culture and on ideology. The second part of the article contains a case study on German capitalism: the role of culture in evolution of this type of capitalism. There are some indices that in the last years the impact of culture in this system has grown and has crowded out the ideology of the social state. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Społeczna gospodarka rynkowa (SGR); System społeczno-ekonomiczny; System gospodarczy; Uwarunkowania społeczno-kulturowe; Zmiany instytucjonalne

EN

Social market economy; Social economic system; Economic system; Social and cultural condition; Institutional changes

• Czasopismo: Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 69 Społeczno-kulturowe uwarunkowania systemów gospodarczych
• Strony: 179--191

Twórcy

autor

Sebastian Płóciennik

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• P. Hall, R. Soskice: Varieties of Capitalism. The Institutional Foundations or Comparative Advantage. Oxford University Press, Oxford 2001, s. 1-70.
• R. Degg, G. Jackson: How Many Varieties of Capitalism? Comparing the Comparative Institutional Analysis of Capitalist Diversity. "MPIfG Discussion Paper" 2006, No. 2.
• L. Zingales, L. Guiso, P. Sapienza: Does Culture Aftect Economic Outcomes? "NBER Working Paper" 2006, No. 11999, s. 2
• W. Morawski: Socjologia ekonomiczna. Problemy, teoria, empiria. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, s. 93-96
• J. Gardawski, L. Gilejko, J. Siewierski, R. Towalski: Socjologia gospodarki. Difin, Warszawa 2006, s. 67
• M. Marody, J. Kochanowicz: Pojęcie kultury ekonomicznej w wyjaśnianiu polskich przemian. W: Kulturowe aspekty transformacji ekonomicznej. Red. J. Kochanowicz, S. Mandesa, M. Marody. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2007, s. 13-42.
• W. Stankiewicz: Ekonomika instytucjonalna. Wydawnictwo Prywatnej Wyższej Szkoły Businessu, Administracji i Technik Komputerowych, Warszawa 2007, s. 53 i nast.
• G.M. Hodgson: What Are Institutions? "Journal of Economic Issues" 2006, Vol. XL, No. 1. s. 2-3.
• S. Voigt: Institutionen Ökonomik. Fink Verlag, München 2002, s. 21-24.
• T. Hedesstrom, E.A. Whitley: What is Meant by Tacit Knowledge? Towards a Better Understanding of the Shape of Actions. W: 8th European Conference on Information Systems. IFIP Working Group 8.2, Vienna 2000, s. 46-51.
• D. Wężowicz-Ziółkowska: Moc narrativum. Idee biologii we wspólczesnym dyskursie humanistycznym. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2008.
• B. Ebbinghaus: Can Path Dependence Explain Institutional Change? Two Approaches Applied to Welfare State Reform. "MPlfG Discussion Paper" 2005, No. 2
• A. Kay: A Critique of the Use of Path Dependency in Policy Studies. "Public Administration" 2005, Vol. 83, No. 3, s. 553-571.
• T. Boerzel, T. Risse: Conceptualizing the Domestic Impact of Europe. W: The Politics of Europeanization. Red. C. Featherstone, C Radaelli. Oxford University Press, Oxford 2003, s. 57-82;
• P. Hall, K. Thelen: Institutional Change in Varieties of Capitalism. "Socio-Economic Review" 2009. No, 7.
• R. Boyer: Half a Century of Development Theories: An Institutionalist Survey. W: Economic Development and Social Change. Historical Rools and Modern Perspectives. Red. G. Stathakis. G. Vaggi, Routledge. London, New York 2006
• R. Boyer: Hałf a Century of Development Theories: An Institutionalist Survey. W: Economic Development and Social Change. Historical Roots and Modern Perspectives. Red. G. Stathakis, G. Vaggi. Rutledge, London, New York 2006. s. 59.
• C. Menard: Hybrid Organization of Production and Distribution "Revista de Analisis Económico" Diciembre 2006, Vol. 21, No. 2, s. 25-41.
• M. Iqbal, P. Molyneux: Thirty Years of lslamic Banking: History. Performance and Prospects. Palgrave Macmillan, London 2005.
• M. Albert: Capitalism against Capitalism. Whurr, London 1993; W. Abelshauser: Deutsche Wirtschaftsgeschichte seit 1945. C.H. Beck, München 2004, s. 39-43.
• O. Gedymin: Kapitalizm niemiecki. Szkice o genezie, rozwoju i teraźniejszości. Wyższa Szkola Finansów i Zarządzania. Białystok 2002.
• L. Erhard: Wohlstand fuer Alle, Econ Verlag, Düsseldorf 1957
• P. Nolte: Riskante Moderne. Die Deutschen und der neue Kapitalismus, Bundeszentrale fuer Politische Bildung, Bonn 2006, s. 89-210
• U. Beck: Społeczeństwo ryzyka. Na drodze do innej nowoczesności. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2002,