Dwudziestolecie polityki pieniężnej NBP : wpływ transformacji i integracji gospodarczej

• Autorzy: Wiesława Przybylska-Kapuścińska

Warianty tytułu

Twenty Years of the National Bank of Poland's Monetary Policy : Impact of the Economic Transformation and Integration

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiano skalę zmian, jakie dokonały się w okresie 1989-2009 w polityce pieniężnej polskiego banku centralnego. Przeanalizowano w nim najpierw zmiany instytucjonalno-prawne, związane z koniecznością nadania NBP nowoczesnego charakteru banku centralnego, funkcjonującego w gospodarce rynkowej. Wskazano na niezbędne zmiany w ustawodawstwie. Następnie analizowano eklektyczną strategię polityki pieniężnej, jaką prowadził NBP w latach 1990-1997, wskazując na jej osiągnięcia i słabości. W okresie tym wyróżniono i scharakteryzowano trzy etapy realizacji różnych koncepcji tej polityki, od kontroli kursu walutowego współistniejącego z kontrolą podaży pieniądza, kontrolę podaży pieniądza i koncepcję tzw. triady celów. Drugi okres rozważań poświęcono przyjętej i realizowanej nowej strategii polityki pieniężnej, jaką jest do dziś - strategia bezpośredniego celu inflacyjnego. Przedstawiono jej efekty, przyczyny i trudności kontroli inflacji w Polsce. Ostatnia część artykułu poświęcona jest ukazaniu ewolucji instrumentarium NBP w analizowanym dwudziestoleciu.

EN

The paper demonstrates the scale o f transformations taking place in the central bank's monetary policy between 1989 and 2009. The National Bank o f Poland needed to be transformed in a modern central bank, capable o f functioning in a market economy. In order to facilitate that, various legal and institutional changes needed to be made and the existing laws required necessary amendments. They are analysed and presented in the paper. Next, the eclectic monetary policy that the Bank pursued in the years 1990-1997 is described, and its strong and weak points identified. After that the new strategy, continued till date, focused on inflation targeting is discussed and its effects and reasons for implementation, as well reasons why inflation is hard to control in Poland, explained. The paper ends with a description of the evolution o f the tools and instruments used by the National Bank o f Poland in the last twenty years.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka pieniężna NBP; Pieniądz; Integracja gospodarcza

EN

NBP monetary policy; Money; Economic integration

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 2
• Strony: 279--297

Twórcy

autor

Wiesława Przybylska-Kapuścińska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Gronkiewicz-Waltz H., Bank centralny. Od gospodarki planowanej do rynkowej, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1992
• Kokoszczyński R., Współczesna polityka pieniężna w Polsce, PWE, Warszawa 2004
• Polański Z., Polityka pieniężna w Polsce w drugiej połowie lat 90.: bieżące problemy i strategiczne wyzwania, w: "Materiały i Studia", nr 72, NBP, Warszawa 1998, s. 9-10
• Polański Z., Polityka pieniężna, w: System finansowy (2003)
• Polański Z., Polityka pieniężna, w: System finansowy (2008), t. I
• Polański Z., Polityka pieniężna, w: System finansowy w Polsce, red. B. Pietrzak, Z. Polański, B. Woźniak, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008
• Polański Z., Przemiana i ciągłość: refleksje o polskiej polityce pieniężnej okresie piętnastolecia transformacji ustrojowej, "Bank i Kredyt" 2004, nr 2, dodatek: Gospodarka polska na przełomie wieków od A do Z, s. 5-7
• Przybylska-Kapuścińska W., Eurosystem a instrumenty polskiej i czeskiej polityki pieniężnej, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa 2007
• Przybylska-Kapuścińska W., Polityka pieniężna nowych państw członkowskich Unii Europejskiej. Od transformacji przez inflację do integracji, Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska - OFICYNA, Kraków 2007
• System finansowy w Polsce, red. B. Pietrzak, Z. Polański, B. Woźniak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003
• Szpunar P., Depozyty ludności w NBP, "Bank i Kredyt" 1998, nr 3
• Szpunar P., Polityka pieniężna. Cele uwarunkowania skuteczności, PWE, Warszawa 2000
• Wilczyński W., Rynek i pieniądz w Polsce u progu XXI wieku, WSB, Poznań 200
• Wojtyna A., Szkice o polityce pieniężnej, PWE, Warszawa 2004