The Transformation of Polish Rural Areas since 1989

• Autorzy: Marek W. Kozak

Warianty tytułu

Transformacja polskich obszarów wiejskich od 1989 roku

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This article focuses on an analysis of factors that have influenced structural change in Polish agriculture since 1989. The Republic of Poland was the only CEE country, pre-1989, which had 70% of its agricultural land in private hands. This turned out not to be a development asset as there were mostly small subsistence farms (ca 70%) at the core of Polish agriculture. This resulted in much of the rural area (except for that located in the vicinity of cities or renowned tourist centres) being dependant, to a large extent on both low-productive agriculture and agricultural policies. Now, after almost 25 years of transformation, structural change in agriculture (and rural areas) is slowing down as a result of EU Common Agricultural and National policies. The agrarian structure, dominated by subsistence farms, remains stable (average farm size below 10 hectares, in some South-Eastern regions NUTS 2 below 5 hectares). As a result rural areas are still in need of a deep restructuring and a modernization of economic structures. (original abstract)

Artykuł ten koncentruje się na czynnikach mających wpływ na zmianę strukturalną polskiego rolnictwa od 1989 roku. Polska była jedynym krajem Europy Środkowo-Wschodniej, w którym przed 1989 rokiem 70% ziemi rolnej było w prywatnych rękach. To nie okazało się czynnikiem prorozwojowym, ponieważ większość z tych gospodarstw (około 70%) produkuje wyłącznie na samozaopatrzenie. W rezultacie znaczne obszary wiejskie (oprócz położonych w pobliżu miast lub uznanych centrów turystycznych) są zależne od nisko produktywnego rolnictwa i wsparcia polityki rolnej. Dziś, po prawie 25 latach transformacji, zmiany strukturalne w rolnictwie (i na wsi) spowalniają wskutek oddziaływania wspólnej i krajowej polityki rolnej. Struktura agrarna, zdominowana przez farmy produkujące na samozaopatrzenie, nie ulega zmianie (średnia wielkość gospodarstwa poniżej 10 hektarów, w niektórych województwach południowo-wschodnich poniżej 5 hektarów). W efekcie obszary wiejskie nadal potrzebują daleko idącej restrukturyzacji i modernizacji struktur gospodarczych. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Rural areas; Structural changes in agriculture; Agrarian structure; Agricultural policy; Farm household income; Demographic transformation; Migration; Structural changes

PL

Obszary wiejskie; Strukturalne przemiany w rolnictwie; Struktura agrarna; Polityka rolna; Dochody rolnicze; Przemiany demograficzne; Migracja; Zmiany strukturalne

• Czasopismo: Wieś i Rolnictwo
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 1
• Strony: 155--168

Twórcy

autor

Marek W. Kozak

• University of Warsaw, Poland

Bibliografia

• Act of 20 April 2004 on the promotion of employment and labour market institutions, (legal status as of 01.01.20112), http://www.psz.praca.gov.pl/main.php?do=ShowPage&nPID=867685&pT =details&sP=CONTENT,objectlD,873075, [accessed 4.01.2014].
• Batorski D., 2011: Korzystanie z technologii informacyjno-komunikacyjnych. [in:] Diagnoza społeczna 2011. Warunki i jakość życia Polaków, J. Czapiński, T. Panek (eds). Rada Monitoringu Społecznego, Warsaw.
• Czapiński J., 2011: Rodzaje wykluczenia społecznego, [in:] Diagnoza społeczna. Warunki i jakość życia Polaków, J. Czapiński, T. Panek (eds). Rada Monitoringu Społecznego, Warsaw.
• Danecka M., 2012: Skutki uboczne pomocy społecznej, [in:] Instytucje: konflikty i dysfunkcje, M. Jarosz (ed.). Oficyna Naukowa and ISP PAN, Warsaw.
• Gorzelak G., Kozak M.W., 2012: Country Report on Achievements of Cohesion Policy. Poland, Expert evaluation network delivering policy analysis on the performance of Cohesion policy 2007-2013, Year 2-2012, APPIJCA, ISMER1 EUROPA, http://ec.europa.eu/regional_policy/ sources/docgener/evaluation/pdf/eval2007/expert innovation/2012_een_task2_pl.pdf [accessed 12.04.2013].
• Frenkel I., 2010: Ludność wiejska, [in:] Polska wieś 2010. Raport o stanie wsi, J. Wilkin, 1. Nu- rzyńska (eds). Wyd. Naukowe Scholar, Warsaw.
• GUS, 2013: Obszary wiejskie. Powszechny Spis Rolny 2010. GUS (CSO), Warsaw, Olsztyn.
• GUS BDL (2013a), Bank danych lokalnych, http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html7p_name =indeks [accessed 16.05.20131.
• GUS, 2012a: Statistical yearbook of the regions. GUS (CSO), Warsaw.
• GUS, 2012b: Statistical yearbook of agriculture. GUS (CSO), Warsaw.
• GUS, 2012c: Production and foreign trade of agricultural products in 2011. http://www.stat. gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/RL_Produkcjl_hande_zagran produk_rolnymi_r_2011 .pdf [accessed 23.04.2013].
• GUS 2008: Rocznik demograficzny. GUS (CSO), Warszawa.
• GUS 2005: Rocznik statystyczny rolnictwa i obszarów wiejskich 2005. GUS (CSO), Warszawa.
• GUS, 2004: Charakterystyka obszarów wiejskich. Urząd Statystyczny w Olsztynie, Olsztyn.
• GUS, 2001: Rocznik statystyczny rolnictwa. GUS (CSO), Warsaw.
• GUS, 1992a: Rocznik statystyczny. GUS (CSO), Warsaw.
• GUS, 1992b: Rolnictwo i gospodarka żywnościowa 1986-1990. GUS (CSO), Warsaw.
• Halamska M., 2012: Polityka wobec wsi: dwuznaczność i dysfunkcje. [in:] Instytucje: konflikty i dyskusje, M. Jarosz (ed.). Oficyna Naukowa, Warsaw.
• Halamska M., 2011: Wprowadzenie: wieś w wielodyscyplinarnym oglądzie, [in:] Wieś jako przedmiot badań naukowych na początku XXI wieku, M. Halamska (ed.). Wyd. Naukowe Scholar, Warsaw
• Halamska M., 2010: Zmiany polskiej wsi. Dynamika dwudziestolecia 1989-2009 i jej regionalne odmiany, [in:] Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów, A. Tucholska (ed.). MRR, Warszawa.
• Herbst M., 2012: Edukacja jako czynnik i wynik rozwoju regionalnego. Doświadczenia Polski w perspektywie międzynarodowej. Wyd. Naukowe Scholar, Warsaw.
• Jarosz M., 2013: Jedna Polska? Zarys przywilejów, [in:] Polskie bieguny, M. Jarosz (ed.). 1SP PAN, Oficyna Naukowa, Warsaw.
• Kamińska W., Heffner K. (eds), 2011: Obszary wiejskie. Wielofunkcyjność. Migracje. Nowe wizje rozwoju. Studia CXXXIII, KPZK PAN, Warsaw.
• Kozak M.W., 2009: Agritourism and Rural Areas Development, New Problems of Tourism No 2.
• Kozak M.W., 2012: Zróżnicowanie regionalne w Polsce na tle Europy i świata, [in:] Bogaci i biedni. Problemy rozwoju społeczeństwa polskiego, Z. Sadowski (ed.). Komitet Prognoz Polska 2000 Plus PAN, Warsaw.
• Kozak M.W., 2012a: Współczesne problemy rozwojowe - reakcja instytucjonalna - niespełnione nadzieje? [in:] Instytucje: konflikty i dysfunkcje, M. Jarosz (ed.). Oficyna Naukowa and ISP PAN, Warsaw.
• MRR (Ministry of Regional Development), 2011: Raport Polska 2011. Gospodarka - Społeczeństwo - Regiony. MRR, Warsaw.
• MRR (Ministry of Regional Development), 2012: Raport strategiczny 2012. MRR, Warsaw.
• MRR (Ministry of Regional Development), 2010: Rozwój miast w Polsce. MRR, Warsaw.
• MRR (Ministry of Regional Development), 2010a: Krajowa Koncepcja Zagospodarowania Przestrzennego. Council of Ministers, Warsaw.
• OECD, 2011: OECD Urban Policy Reviews: Poland 2011. OECD Publishing.
• PKW (State Election Committee), wybory2011 .pkw.gov.pl, [accessed 20.04.2013].
• PZHK [Polish Association of Horse-Breeders], 2012: Sprawozdanie z działalności Polskiego Związku Hodowców Koni w latach 2008-2011. XXVII Walny Zjazd Delegatów Polskiego Związku Hodowców Koni, Maj 2012; http://pzhk.pl/sprawy-zwiazkowe/pzhk/xxvii-walny- -zjazd/, [accessed: 24.02.2013].
• Rowiński J., 2008: Program Rozwoju obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. lERiGŻ, Warsaw.
• Stanny M., 2010: Ludność i jej aktywność zawodowa - tendencje zmian na obszarach wiejskich, [in:] Przestrzenne, spoleczno-ekonomiczne zróżnicowanie obszarów wiejskich w Polsce, M. Stanny, M. Drygas (eds). IRWiR PAN, Warsaw.
• Tarkowska E., 2011: Polska bieda w szerszym kontekście, [in:] Polacy we wspólnej Europie, M. Jarosz (ed.). ISP PAN, Warsaw.
• Wilkin J., 2011: Jak zapewnić rozwój wsi w warunkach zmniejszającej się roli rolnictwa? [in:] Wieś jako przedmiot badań naukowych na początku XXI wieku, M. Halamska (ed.). Wyd. Naukowe Scholar, Warsaw.
• Zegar J., 2007: Kwestia gospodarstw samozaopatrzeniowych w Polsce. Wieś i Rolnictwo No 2.