Społeczne uwarunkowania powstania miast śląskich

• Autorzy: Aldona Frączkiewicz-Wronka
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Charakterystyczną cechą przestrzeni miejskiej Śląska jest jej zorganizowanie zgodnie z pryncypialną zasadą funkcjonalności osiedli wobec zakładów pracy, dostosowanie jego miejsca, wielkości i wyposażenia do elementów infrastruktury społecznej zgodnie z potrzebami rytmu pracy obowiązującymi zwłaszcza w kopalniach i hutach (praca zmianowa w rytmie ciągłym, pełna dyspozycyjność). Ta właśnie cecha stanowi podstawowy wyróżnik organizacji życia społecznego w całym regionie. Procesy urbanizacyjne śląskich miast były w głównej mierze efektem wymuszonej przez rozrastający się przemysł olbrzymiej, ogarniającej prawie całą Polskę fali migracji. Stosowane preferencje płacowe i socjalne, łatwość uzyskania mieszkania w początkowej fazie rozwoju wielu miast (szczególnie ROW) spowodowały lawinowy napływ ludności na ten obszar, a w konsekwencji dynamiczny wzrost liczby mieszkańców i odmłodzenie struktury demograficznej . Obecnie obserwowany zanik impulsu migracyjnego postrzegany jako efekt zaniechania rozbudowy przemysłu i budownictwa mieszkaniowego spowodował odwrócenie tego trendu w postaci zauważalnego procesu starzenia się struktury wiekowej ludności. Obecnie obserwowany zanik impulsu migracyjnego postrzegany jako efekt zaniechania rozbudowy przemysłu i budownictwa mieszkaniowego spowodował odwrócenie tego trendu w postaci zauważalnego procesu starzenia się struktury wiekowej ludności. Duże saldo dodatnie migracji doprowadziło do zaniku małych miast. Znaczny rozwój miast, w których wskutek braku terenów budowlanych w centrum rozwinięto budowę nowych osiedli mieszkaniowych na ich peryferiach doprowadził do stopniowego przybliżania granic poszczególnych jednostek, aż do ich połączenia. (fragment tekstu)

EN

Urbanisation processes occuring in Silesia were defined in the subject-related literature (as a significant phenomenon of urbanism in the European conditions(. It is a huge conurbation with an uncommonly high population density. The development of cities in the region was greatly conditioned by strong industrialisation processes. A characteristic feature of Silesia's space is its organisation based on the principle of the housing estate's functioning in relation to workplaces and the adjustement of its location, size and social infrastructure facilities to the needs of the working times patterns of mines and steelworks. The urbanisation processes of the Silesian cities were, to a large extent, brought about by the enormous migration surge that embraced almost the whole of Poland, as a result of the growing industry. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Tożsamość miasta; Socjologia miasta; Historia miasta; Infrastruktura społeczna; Urbanizacja

EN

Identity of the city; City sociology; History of city; Social infrastructure; Urbanisation

• Czasopismo: Studia Ekonomiczne / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 1998
• Numer: nr 1 Polityka społeczna i gospodarcza
• Strony: 63--72

Twórcy

autor

Aldona Frączkiewicz-Wronka

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Bibliografia

• M. Ptaszyńska-Wołoczkowic: Miasto jako system. Próba identyfikacji problemu. W: Miasto i jego władze. Studia nad ekonomiczną teorią rozwoju miast. Praca zbiorowa pod red. J. Regulskiego. Wrocław 1984.
• J. Wódz: Specyfika społeczna regionu - główne elementy charakterystyki socjologicznej. W: Niektóre problemy społeczne w województwie katowickim. Praca zbiorowa pod red. J. Wodza. Katowice 1993.
• B. Jałowiecki: Niektóre problemy rekonstrukcji przestrzeni społecznej Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. W: Górnośląskie Studia Socjologiczne. T. 18. Katowice 1985.
• M. Zrałek: Procesy urbanizacyjne Śląska. RPBP III 5.05. Katowice 1988 (maszynopis powielony).
• B. Jałowiecki: Społeczne wytwarzanie przestrzeni. Warszawa 1988.
• K. Wódz: Przestrzeń i życie codzienne robotniczej dzielnicy (przykład Bogucic). W. Problemy socjologiczne aglomeracji wielkoprzemysłowej Górnego Śląska. Praca zbiorowa pod red. J. Sztumskiego, J. Wodza. Warszawa-Wrocław 1989
• A. Barteczek: Inwestycje infrastrukturalne jako instrument polityki przestrzennej. Katowice 1982.
• B. Jałowiecki: Gra o miasto w sytuacji transformacji ustroju. W: Gra o miasto. Praca zbiorowa pod red. B. Jałowieckiego. PAN KPZK Zeszyt nr 157. Warszawa 1992.
• W. Jacher: Restrukturalizacja Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego - aspekt społeczno-kulturowy. W: Społeczno-gospodarcze i przestrzenne problemy Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego i Śląska Opolskiego. Praca zbiorowa pod red. A. Klasika i Z. Mikołajewicza. PAN KPZK. Zeszyt nr 162. Warszawa 1993.
• J. Kroszel: Podstawy polityki społecznej w gospodarce rynkowej. Opole 1994.
• L. Frąckiewicz: Miejska sfera mieszkaniowa przychylna człowiekowi. Zeszyty Naukowe AE, nr 135, Katowice 1994.
• J. Turowski: Środowisko mieszkalne w świadomości ludności miejskiej. Wrocław 1979.
• Sustainable Development and the Future of Cities. Ed. by B. Hamm, G. Zimmer, and S. Kratz. Trier 1992.
• T. Kocowski: Potrzeby człowieka. Koncepcja systemowa. Wrocław 1982.
• W. Śliwińska-Ładzińska: Urządzenia społeczno-usługowe elementem kształtowania "sfery przychylnej społecznie" polskich zespołów mieszkaniowych. Warszawa 1991 (maszynopis).
• L. Frąckiewicz: Konsumpcja społeczna. Katowice 1991.
• J. Kramer: Konsumpcja, prawidłowości, struktura, przyszłość. Warszawa 1993.
• J. Kroszel: Infrastruktura społeczna w polityce społecznej. Opole 1990