Teoria legitymizacji w badaniach z zakresu rachunkowości

• Autorzy: Monika Łada , Alina Kozarkiewicz

Warianty tytułu

Legitimacy Theory in Accounting Research

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest prezentacja teorii legitymizacji i jej zastosowań w rachunkowości. Teoria ta nie jest w Polsce szeroko stosowana, natomiast w literaturze światowej stanowi podstawę wielu interesujących badań, W pierwszej części artykułu, tytułem wprowadzenia do problematyki teorii, zaprezentowano dyskusję na temat identyfikacji oraz zastosowań teorii rachunkowości i teorii o rachunkowości. Jak podkreślono, takie dwoiste ujęcie stymuluje zarówno wzbogacanie kanonu wiedzy, jak i wyjaśnianie ewolucji funkcjonowania systemów rachunkowości jako osadzonych w kontekście relacji społecznych. W drugiej części artykułu omówiono syntetycznie teorię legitymizacji: podstawowe pojęcia, założenia, kategorie i relacje. Obok przeglądu badań prowadzonych na podstawie teorii legitymizacji wskazano potencjał badań w obszarze rachunkowości zarządczej bazujących na zastosowaniu teorii legitymizacji. W artykule podkreślono, że zastosowanie teorii legitymizacji może wzbogacić badania w rachunkowości, przyczyniając się do zrozumienia procesów, które zachodzą zarówno w organizacji, jak i jej zewnętrznym otoczeniu. (abstrakt oryginalny)

EN

The main aim of the paper is to present the legitimacy theory and its applications. This theory is not well known in Poland, however, it is regarded as a significant basis in world-wide accounting research. In the first part of the paper, as an introduction to the issue of theory in accounting, the discussion on identificatron and application of the theory of accounting and the theory about accounting is conclucted. It is underlined that such dual approach leads to the enhancement of generał knowledge as well as to the improved explanation of the evolution of accounting systems seen as embedded in social contexts. In the next part of the paper the legitimacy theory was presented: its definitions, assumptions, categories and relations. Apart from the review of research conducted on the basis of legitimacy theory, some new potential directions of research in the area of management accounting arę indicated. As it was emphasized in the paper, the application of legitimacy theory could enrich accounting research by improving the understanding of processes observed inside and outside of the organization.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rachunkowość; Teoria rachunkowości

EN

Accounting; Accounting theory

• Czasopismo: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Rocznik: 2013
• Tom: 71
• Numer: nr 127
• Strony: 161--175

Twórcy

autor

Monika Łada

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

autor

Alina Kozarkiewicz

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

Bibliografia

• Aerts W., Cormier D. (2009), Media legitimacy and corporate environmental communication, "Accounting, Organizations and Society", vol. 34, s. 1-27.
• Archel P., Husillos J., Larrinaga C., Spence C. (2009), Social disclosure, legitimacy theory and the role of the state, "Accounting, Auditing & Accountability Journal", vol. 22, no. 8, s. 1284-1307.
• Baldvinsdottir G., Mitchell F., Nørreklit H. (2010), Issues in the relationship between theory andpractice in management accounting, "Management Accounting Research" 21, s. 79-82.
• Beuren I.M., Boff M.L. (2011), Predominant strategies of legitimacy in environmental and social disclosures, "Management Research: The Journal of the Iberoamerican Academy of Management", vol. 9, no. l,s.56-72.
• Bielawski P. (2012), Miary wartości w rachunkowości, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", t. 65 (121), SKwP, Warszawa, s. 5-18.
• Brzezin W. (1998), Ogólna teoria rachunkowości, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa.
• Burzym E. (2008), Rola i funkcje rachunkowości w roku 2000, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", t. 45 (101), SKwP, Warszawa, s. 23-70.
• Dobija D. (2011), Auditing jako element lądu korporacyjnego, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", t. 64 (120), SKwP, Warszawa, s. 25-37.
• Dobija M. (2005), Teoria rachunkowości w zarysie. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.
• Durocher S., Fortin A. (2010), Standard-setting institutions' user-oriented legitimacy management strategies: the Canadian case, "Qualitative Research in Accounting & Management", vol. 7, no. 4, s. 476-504.
• Georgiou O., Jack L. (2011), In pursuil of legitimacy: a history behind fair value accounting, "British Accounting Review", vol. 43, s. 311-323.
• Goś W. (2008), Wybrane uwagi na temat istoty: rachunkowości, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", t. 44 (100), SKwP, Warszawa, s. 69-78.
• Grabiński K. (2010), Zarządzanie zyskami jako jeden z kierunków rozwoju pozytywnej teorii rachunkowości, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", t. 56 (l 12), SKwP, Warszawa, s. 71-82.
• Kozarkiewicz A., Łada M. (2011), Teoria rachunkowości zarządczej - pięć kluczowych mitów, [w:] Kluczowe problemy teorii i praktyki rachunkowości, t. 2, "Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego", Gdańsk, s. 167-175.
• Łada M. (2011), Pomiar ekonomiczny zorientowany na relacje z klientami we współczesnej rachunkowości. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Katowice.
• Łada-Cieślak M. (2000), Budżetowanie w świetle teorii agencyjnej, "Zeszyty Teoretyczne Rady Naukowej" t. 56, SKwP, Warszawa, s. 123-128.
• Lewicka-Strzałecka A. (2004), W poszukiwaniu nowych instrumentów społecznej legitymizacji firmy, [w:] L. Grabarski (red.), Kontrowersje wokół marketingu w Polsce - tożsamość, etyka, przyszłość, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, Warszawa.
• Liu J., Taylor D. (2008), Legitimacy and corporate governance determinants of executives' remuneration disclosures, "Corporate Govemance", vol. 8, issue 1, s. 59-72.
• Malmi T., Grunlung M. (2009). In search of management accounting theory, "European Accounting Review", vol. 18, no. 3, s. 597-620.
• Masztalerz M. (2011), Management accounting as a multi-paradigm discipline of social sciences, [in:] B. Nita (ed.), Perfonnance Measurement and Management, "Research Papers of Wrocław University of Economics", Wrocław.
• Messner M., Becker A., Schaffer U., Binder C. (2008), Legitimacy and identity in Gennanic management accounting research, "European Accounting Review", vol. 17, no. l, s. 129-159.
• Michalak J. (2004), Wybrane teorie zmiany i dyfuzji innowacji w zakresie rachunkowości, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", t. 24 (80), SKwP, Warszawa, s. 73-89.
• Mielcarek J. (2005), Paradygmat teorii ograniczeń jako koncepcji rachunkowości zarządczej. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Hakowej w Poznaniu, Poznań.
• Moll J., Hoque Z. (2011), Budgeting for legitimacy: the case of an Australian university, "Accounting, Organizations and Society", vol. 36, s. 86-101.
• Nadolna B. (2012), Paradygmaty badawcze nauk społecznych a triangulacja metod badawczych w rachunkowości zarządczej, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", t. 66 (122), SKwP, Warszawa, s. 153-164.
• Nowak W.A. (2010), Teoria sprawozdawczości finansowej. Perspektywa standardów rachunkowości. Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Ogden S., Clarke J. (2005), Customer disclosures, impression management and the construction of legitimacy, "Accounting, Auditing & Accountability Journal", vol. 18, issue 3, s. 313-345.
• Oliver C. (1991), Strategie responses to institutional processes, "Academy of Management Review", vol. 16, s. 145-179.
• Power M.K. (2003), Auditing and the production of legitimacy, "Accounting, Organizations and Socie-ty", vol. 28, s. 379-394.
• Raulinajtys M., Świderska G. K. (2011), Identyfikacja kosztów transakcyjnych przez rachunkowość, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", t. 62 (118), SKwP, Warszawa, s. 227-237.
• Schmidt M. (2002), On the legitimacy of accounting standard setting by privately organized institutions in Germany and Europę, "Schmalenbach Business Review", vol. 54, April, s. 171-193.
• Sobańska I. (2011), Granice organizacyjne systemu rachunkowości, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", t. 62 (l 18), SKwP, Warszawa, s. 251-263.
• Suchman M. C. (1995), Managing legitimacy: strategy and institutional approaches, "Academy of Management Review", vol. 20, no. 3, s. 571-610.
• Szychta A. (1997), Paradygmaty rachunkowości zarządczej, "Zeszyty Teoretyczne Rady Naukowej", t. 41, SKwP, Warszawa, s. 50-68.
• Szychta A. (2010), Współczesne kierunki zainteresowania teorii rachunkowości finansowej w świetle zarysu jej rozwoju, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", t. 56 (l 12), SKwP, Warszawa, s. 245-265.
• The Sage Handbook of Organizational Institutionalism (2008), R. Greenwood, C. Olivier, K. Sahlin, R. Suddaby (eds.), Sage, London.