Prognoza zmian regionalnej dostępności transportowej na poziomie NUTS 3 do roku 2020

• Autorzy: Piotr Rosik

Warianty tytułu

Prognosis of Changes in Regional Accessibility by 2020 (NUTS 3)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Dostępność transportowa jest jednym z wyznaczników konkurencyjności regionu i jego atrakcyjności inwestycyjnej. Większość polskich regionów, głównie ze względu na bardzo zły stan jakościowy dróg i linii kolejowych oraz brak szybkich połączeń między głównymi ośrodkami życia gospodarczego kraju, nie mogła korzystać w pełni z możliwości, jakie dała Polsce akcesja w struktury Unii Europejskiej . Sytuacja powinna ulec zmianie do roku 2020. Realizacja priorytetowych inwestycji infrastrukturalnych w drogownictwie i kolejnictwie będzie skutkować dużymi zmianami dostępności transportowej. W wielu wypadkach różnice w dostępności do sieci drogowej lub kolejowej między najlepiej i najgorzej dostępnymi regionami oraz podregionami będą się powiększać. W opracowaniu przyjęto za cel pokazanie, jak w latach 2006-2020 zmieni się dostępność transportowa do sieci drogowej i kolejowej w Polsce na poziomie podregionów NUTS 3 . Dla jego realizacji wybrano metodę autorską, bazującą na wskaźnikach złożonych dostępności transportowej. Warto podkreślić, że większość dotychczasowych analiz zmian dostępności transportowej opiera się na wskaźnikach prostych. Wskaźniki złożone uwzględniają funkcję możliwości (działalności) (activities lub opportunities), do których dociera się dzięki sieci transportowej, oraz funkcję utrudnienia, uwzględniającą wysiłek, czas, odległość lub koszt potrzebny do przejazdu (podróży) w celu osiągnięcia "możliwości" przedstawionych w funkcji działalności. W opracowaniu jako funkcję działalności uwzględniono wielkość populacji zamieszkującej dany obszar (POP) oraz wartość dodaną brutto (GVA). Jako funkcję utrudnienia wzięto pod uwagę czas najkrótszego przejazdu samochodem oraz pociągiem między miastami-centrami poszczególnych podregionów. (fragment tekstu)

EN

In this paper an analysis has been presented of the regional transport accessibility changes by 2020 in Poland (the road and railway network in NUTS 3 regions). The forecast is based on the complex accessibility indicators. The paper presents some examples of complex accessibility indicators and distinguishes between the network itself and the activities that can be reached by it. In this paper, the complex accessibility indicators are addressed in which accessibility is a construct of two functions: activity function (gross value added, population) and impedance function (the fastest travel time to all subregion capitals). The direct cause of changes in regional accessibility is the realization of priority infrastructure investments in the area of road and rail transport. In case of road network projects, one of the main findings is that the eastern and northern regions of the country will improve substantially their accessibility by the end of 2020. The strategy of road infrastructure development is pro-cohesion because the regions located in the west and south of Poland report lower gains in accessibility than the peripheral ones. The conclusion is that regional disparities in the road accessibility will decrease by 2020. For the rail network the priority infrastructure projects do not aim at improving the accessibility of the peripheral north-east and south-east regions of the country. For that reason, the disparities in the rail accessibility will increase by 2020. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko; Transport; Transport kolejowy; Transport samochodowy; Transport drogowy; Region

EN

Operational Programme Infrastructure and Environment; Transport; Railway transport; Motor transport; Road transport; Region

• Czasopismo: Studia Doktorantów / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 5
• Strony: 106--116

Twórcy

autor

Piotr Rosik

Bibliografia

• Projekt Programu Operacyjnego "Infrastruktura i Środowisko" na lata 2007-2013, zaakceptowany kierunkowo przez Radę Ministrów w dniu 1 sierpnia 2006 roku.
• Rytel K., Maciąg M., Biega S., Analiza inwestycji kolejowych w projekcie Programu Operacyjnego "Infrastruktura i Środowisko" i propozycje korekty, Centrum Zrównoważonego Transportu, Raport 2006, nr 4.
• Spiekermann K., Neubauer J., European Accessibility and Peripherality. Concepts, Models and Indicators, Nordregio Working Paper, Stockholm 2002.
• Rosik P., Efekty redystrybucyjne zmian regionalnej dostępności transportowej, Studia Regionalne i Lokalne 2006, nr 1.
• Woźniak A., Autostrady przyspieszają, Dziennik 11.05.2007.