Regionalne zróżnicowanie wykorzystania środków z programów Wspólnej Polityki Rolnej na modernizację rolnictwa

• Autorzy: Robert Pietrzykowski , Ludwik Wicki

Warianty tytułu

Regional Differentiation in Absorption of Cap Funds on Agriculture Modernization

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie regionalnego zróżnicowania natężenia wykorzystania środków w ramach działań wspólnej polityki rolnej (WPR) przeznaczanych na modernizację gospodarstw rolniczych. Badaniami objęto okres 2004-2009. Użyto dane AriMR dotyczące realizacji poszczególnych działań oraz dane GUS. W badaniach wykorzystano takie wskaźniki, jak: liczba wniosków na 1000 gospodarstw, wartość wsparcia na 1 gospodarstwo i na 1 ha użytków rolnych. Dla podziału województw na grupy wykorzystano metodę analizy skupień. Stwierdzono, że występują znaczne różnice w wykorzystaniu środków. Najsłabsze ich wykorzystanie miało miejsce w 7 województwach na południu Polski, najwyższe zaś w województwach kujawsko-pomorskim i wielkopolskim. Podstawowym czynnikiem związanym z niskim wykorzystaniem dotacji na modernizację gospodarstw była mała powierzchnia gospodarstw. Środki na modernizację gospodarstw pozyskiwane były głównie przez rolników z gospodarstw większych obszarowo, a więc w województwach o wyższej przeciętnej powierzchni gospodarstwa. Środki te w małym stopniu pozwalały na przyśpieszanie przemian w strukturze agrarnej w regionach z dominacją drobnych gospodarstw rolnych. (abstrakt oryginalny)

EN

This article aims to present regional differences in the intensity of the use of the CAP programs dedicated to the acceleration of farm modernization. The analysis covered the period 2004-2009. The data were used from ARMA and CSO statistics; they are especially connected to the implementation of particular modernization programs. In the study, such indicators as the number of applications per 1,000 households, the value of support to one farm and per 1 ha of agricultural land were used. For the division of provinces into groups the cluster analysis method was used. It was found that there are significant differences in the use of subsidies for farm modernization between provinces in Poland. The lowest absorption of subsidies within the programs analyzed took place in seven provinces in the south of Poland, and the highest in the provinces of Kujawsko-Pomorskie and Wielkopolska. The main factor associated with low use of subsidies for modernization is the small acreage of farms. The subsidies mainly support development and modernization of larger farms. To a small extent, they allow the acceleration of change in the agrarian structure and development of small farms. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wspólna Polityka Rolna; Modernizacja rolnictwa; Zróżnicowanie regionalne; Analiza skupień

EN

Common Agricultural Policy (CAP); Modernization of agriculture; Regional diversity; Cluster analysis

• Czasopismo: Roczniki Nauk Rolniczych. Seria G, Ekonomika Rolnictwa
• Rocznik: 2011
• Tom: 98
• Numer: z. 4
• Strony: 7--22

Twórcy

autor

Robert Pietrzykowski

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

autor

Ludwik Wicki

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• ARiMR, 2011: Sprawozdanie z działalności Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa za 2010 rok, ARiMR, Warszawa.
• Baran E., Gajdek G., 2009: Fundusze unijne stymulatorem przemian rozwojowych podkarpackiego rolnictwa, "Roczniki Naukowe SERiA", t. XI, z. 5, s. 13-19.
• Basaj M., 2009: Skala przeludnienia agrarnego w rolnictwie Małopolski, "Roczniki Naukowe SERiA", t. XI, z. 4, s. 20-24.
• Bułkowska M., 2008: Wpływ programu PROW 2004-2006 na poprawę konkurencyjności gospodarstw rolnych, "Roczniki Naukowe SERiA", t. X, z. 2, s. 39-44.
• Bułkowska M., 2009: Wsparcie środkami PROW 2004-2006 i SPO "Rolnictwo" inwestycji w gospodarstwach specjalizujących się w chowie krów mlecznych, "Roczniki Naukowe SERiA", t. XI, z. 5, s. 26-32.
• Chmurzyńska K., 2008: Wpływ SPO Rolnictwo na poprawę konkurencyjności gospodarstw rolnych i przedsiębiorstw przemysłu spożywczego, "Roczniki Naukowe SERiA", t. X, z. 3, 2008, s. 67-72.
• Chmurzyńska K., 2009: Ocena inwestycji realizowanych w udziałem środków unijnych w gospodarstwach specjalizujących się w chowie trzody chlewnej, "Roczniki Naukowe SERiA", t. XI, z. 5, s. 33-38.
• Grontkowska A., 2009: Znaczenie dopłat w gospodarstwach o dużej i bardzo dużej sile ekonomicznej w krajach Unii Europejskiej w latach 2004-2006, "Roczniki Naukowe SERiA", t. XI, z. 1, 2009, s. 123-129.
• GUS, 2010: Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2010, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa,
• Kania J., 2009: Wkład programu SAPARD w rozwój gospodarstw rolnych w Polsce, "Roczniki Naukowe SERiA", t. XI, z. 5, s. 112-118.
• Klepacki B., 2005: Tendencje zmian w ekonomicznej i społecznej strukturze wsi, [w:] Polska wieś 2025. Wizja rozwoju, red. J. Wilkin. Fundusz Współpracy, Warszawa, s. 85-89.
• Kobus P., 2009: Zmiany w dynamice składowych dochodu rolniczego w krajach członkowskich Unii Europejskiej po rozszerzeniu w 2004 r., "Roczniki Naukowe SERiA", t. XI, z. 2, s. 110-114.
• Kowalczyk S., 2007: Fundusze Unii Europejskiej w rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich, "Zagadnienia Ekonomiki Rolnej", nr 3, s. 3-23.
• Michna W., 2009: Źródła wzrostu i rozwoju wsi tkwią głównie w tworzeniu nowych miejsc pracy, "Roczniki Nauk Rolniczych, seria G", t. 96, z. 4, s. 139-146.
• Mikołajczyk J., 2009: Nakłady inwestycyjne w gospodarstwach indywidualnych według wielkości ekonomicznej w świetle polskiego FADN, "Roczniki Nauk Rolniczych, seria G", t. 96, z. 3, s. 182-190.
• Musiał W., Otoliński E., 2009: Rozważania nad potrzebą przemian gospodarstw rolniczych w regionach rozdrobnionych agrarnie, "Roczniki Nauk Rolniczych, seria G", t. 96, z. 4, s. 147-154.
• Oleszko-Kurzyna B., 2009: Wspólna Polityka Rolna Unii Europejskiej wobec nowych funkcji rolnictwa - z perspektywy Polski, "Roczniki Naukowe SERiA", t. XI, z. 2, s. 174-179.
• Otoliński E., Wielicki W., 2003: Kierunki rozwoju wsi i gospodarstw rolnych, "Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu. Seria Ekonomia" CCCLVIII (2), s. 103-119.
• Pietrzykowski R., 2005: Zastosowanie metod taksonomicznych do analizy cen papierów wartościowych, [w:] Metody ilościowe w badaniach ekonomicznych, Wydawnictwo SGGW, tom V, s. 317-325.
• Poczta W., 2010:Wspólna Polityka Rolna UE po 2013 roku - uzasadnienie, funkcje, kierunki rozwoju w kontekście interesu polskiego rolnictwa, "Wieś i Rolnictwo" nr 3, s. 38-55.
• PROW, 2011: Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (PROW 2007-2013), Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa, lipiec 2011.
• Rudnicki R., 2008: Program SAPARD jako czynnik wzrostu konkurencyjności gospodarstw rolnych w Polsce, "Roczniki Naukowe SERiA", t. X, z. 2, s. 228-233.
• Zegar J., 2007: Kwestia gospodarstw samozaopatrzeniowych w Polsce, "Wieś i Rolnictwo", nr 1 (134).
• Ziętara W., 2008: Wewnętrzne uwarunkowania rozwoju polskiego rolnictwa, "Roczniki Nauk Rolniczych, seria G", t. 94, z. 2, s. 80-94.
• Ziętara W., 2009: Miary wielkości gospodarstw i przedsiębiorstw rolniczych, "Roczniki Nauk Rolniczych, seria G", t. 96, z. 4, s. 267-276.