Ryzyko a efektywność gwarancji publicznych w transporcie

• Autorzy: Przemysław Borkowski
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wiele rządów pragnie zaangażować kapitał prywatny w projekty transportowe. Skala inwestycji transportowych, długi okres zwrotu, wielkość niezbędnego kapitału powodują, iż inwestorów takich jest niewielu. Z tego względu rządy często uciekają się do działań mających na celu zachęcenie kapitału prywatnego do partycypowania w inwestycjach transportowych. Jednym z szeroko stosowanych instrumentów w tym zakresie są gwarancje publiczne. Podmiot prywatny wchodzący w przedsięwzięcie transportowe zazwyczaj oczekuje przejęcia przez państwo części ryzyka związanego z projektem. Żądania gwarancji wysuwane są nie tylko przez podmioty realizujące czysto prywatne przedsięwzięcia, ale też przez prywatne firmy uczestników PPP. Zakres gwarancji obejmuje przede wszystkim rekompensatę od rządu w przypadku, gdyby oddana do użytku inwestycja nie generowała wystarczających przychodów (najczęściej dlatego, iż faktyczne natężenie ruchu rozmija się z prognozowanym) lub też mają one postać gwarancji kredytowych - polegających na przejęciu zobowiązania przez rząd jeśli nastąpi niewypłacalność prywatnego inwestora, albo też występują w postaci zezwolenia na podniesienie opłat za korzystanie z infrastruktury przez użytkowników końcowych. Szeroko stosowana formą gwarancji jest też przejęcie przez rząd części kosztów projektu jeżeli inwestycja faktycznie kosztować będzie więcej niż początkowo zakładano. Termin gwarancja w wąskim znaczeniu odnosi się do spłaty zobowiązania w przypadku, gdy inny podmiot nie może go zrealizować. W szerszym znaczeniu odnosi się do wszystkich sytuacji gdy gwarancja ma na celu zapewnienie realizacji jakiegoś planu, przedsięwzięcia - zapewnia uzyskanie pożądanego rezultatu. W odniesieniu do projektów transportowych gwarancje mogą być używane zarówno w wąskim jak i szerszym znaczeniu tego słowa. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Transport; Transport publiczny; Ryzyko

EN

Transport; Public transport; Risk

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2010
• Tom: Efektywność transportu w teorii i w praktyce
• Strony: 74--84

Twórcy

autor

Przemysław Borkowski

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Encyklopedia powszechna PWN. T. 2, PWN, Warszawa 1984
• R. Goode: Commercial Law. Penguin, London 2004
• P. Borkowski: Ryzyko w działalności przedsiębiorstw. WUG, Gdańsk 2008
• T.C. Irwin: Government Guarantees. Allocating and Valuing Risk in Privately Financed Infrastructure Project. World Bank, Waszyngton 2007
• K.J. Arrow: Essays in the Theory of Risk-bearing. Markham Pub. Co., Chicago 1971
• P. Borkowski, E. Pankau: Ujęcie modelowe współczynnika skłonności do ryzyka. W: A. Manikowski, A. Psyk: Przedsiębiorstwo i jego otoczenie, przemiany i perspektywy. T. 2. Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2007
• B. Flyvbjerg, M.K. Skamris, S.L. Buhl: What Causes Cost Overran in Transport Infrastructure Projects. "Transport Reviews" 2004, Vol. 24, No. 1, 3-18, January
• Procedures for Dealing with Optimism Bias in Transport Planning, Guidance Document. The British Department for Transport, June 2004