W trosce o efektywność: przeobrażenia w kierunku postweberowskiego modelu administracji na przykładzie Niemiec

• Autorzy: Renata Kusiak-Winter

Warianty tytułu

For the Sake of Efficiency: the Transformation in Direction to the Post-weberian's Model of Public Administration at the Example of Germany

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Reformy administracji publicznej w Niemczech uświadamiają, że skuteczna walka z kryzysem finansów publicznych, negatywnymi skutkami globalizacji oraz sprostanie rosnącym oczekiwaniom świadomego swych praw obywatela musi przebiegać wielotorowo. Niezbędne okazały się eksperymenty, związane z wdrażaniem proefektywnościowych instrumentów NPM, by zaszczepić u urzędnika świadomość kosztów, ponoszonych przez administrację w toku realizacji ustawowych zadań, mając stale na uwadze wyniki oraz długofalowe efekty. Dzięki dylematom, związanym z NPM, definitywnie pogrzebano wizję gminy czy powiatu działającego na wzór dobrze prosperującego koncernu. Dzisiaj panuje zgodność co do tego, że przesadne i kurczowe trzymanie się zasad menedżeryzmu godzi w istotę administracji publicznej, która jest zjawiskiem kompleksowym, wieloaspektowym i heterogenicznym. Obok uwarunkowań ekonomicznych istotną rolę odgrywają tu również, a może nawet przede wszystkim, aspekty prawne, politologiczne i socjologiczne, nie zapominając o zagadnieniach etycznych, z etosem służby publicznej na czele, której wagę tak mocno podkreślał Max Weber. Weberowski, klasyczny model administracji to konstrukt prawny, prawem zdeterminowany, który zanurzony w rzeczywistość XXI wieku ulega bardzo burzliwym przeobrażeniom. Cały czas musi zatem pracować misterna maszyna udoskonalania prawa w kierunku zaszczepienia w administracji dwóch współcześnie niezwykle pożądanych i jakże odmiennych atrybutów: sprawności, przy jednoczesnej bliskości obywatelowi. (fragment tekstu)

EN

Reforms known as New Public Management in Anglo-Saxon countries are well known to Polish readers, at the same time the literature connected with these reforms implemented in Germany virtually does not exist. The issue of New Public Management settled in Germany is more important to us because structural and functional basis of Polish administration are much more similar to continental than to the Anglo-Saxon model of public administration. The article aims at presenting efforts made to adjust German administration to the efficiency requirements in two ways. The first way are grassroots initiatives taken by local governments whose purpose is to reconfigure their internal structure in order to measure efficiency and gain concrete outputs. The second way is based on deep system-wide reforms: structural, functional and territorial. The specifics of the depicted reforms taken up in Germany are variety and multiple enhanced by federal nature of state; at the same time preferential treatment the rule that administration acts within the law and under the law whose rules reflect classical Weberian's model of public administration.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Administracja publiczna; Efektywność; Zarządzanie publiczne; Państwo; Reforma administracji publicznej

EN

Public administration; Effectiveness; Public governance; State; Civil service reform

• Czasopismo: Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 168 Efektywność zarządzania organizacjami publicznymi i jej pomiar
• Strony: 126--138

Twórcy

autor

Renata Kusiak-Winter

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• Administracja publiczna. Red. A. Błaś, J. Boć, J. Jeżewski. Kolonia Limited, Wrocław 2003.
• Banner G.: Kommunale Steuerung zwischen Gemeindeordnung und Parteipolitik. "Die Öffentliche Verwaltung" 1984, nr 9.
• Banner G.: Von der Behörde zum Dienstleistungsunternehmen. Die Kommunen brauchen ein neues Steuerungsmodell. "Verwaltung, Organisation, Personal" 1991, nr 1.
• Błaś A.: Administracja publiczna w obliczu globalizacji. "Acta Universitas Wratislavensis. Przegląd Prawa i Administracji" 2002, nr 50.
• Bogumil J., Ebinger F., Holtkamp L.: Vom Versuch, das Neue Steuerungsmodell verpflichtend einzuführen. Wirkungen des Neuen Kommunalen Finanzmanagements in NRW. "Verwaltung & Management" 2011, nr 4.
• Bouckaert G., Halligan J.: Managing Performance: International Comparisons. Routledge, London 2008. Bürokratietheorie. Einführung in eine Theorie der Verwaltung. Hrsg. H.-U. Derlien,
• D. Böhme, M. Heindl. Wiesbaden 2011. Burgi M.: Kommunalisierung staatlicher Aufgaben - Möglichkeiten, Grenzen und Folgefragen aus rechtlicher Sich. In: Kommunale Aufgabenwahrnehmung im Wandel. Red. J. Bogumil, S. Kuhlmann. VS Verlag, Berlin 2010.
• Chrisidu-Budnik A.: Hierarchie i procesy w administracji publicznej. W: Zarządzanie operacyjne w teorii i praktyce organizacji biznesowych, publicznych i pozarządowych. Podejście procesowe. Red. L. Kowalczyk, F. Mroczko. Wałbrzyska Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości, Wałbrzych 2010.
• Effizienz als Herausforderung an das Verwaltungsrecht. Hrsg. W. Hoffmann-Riem, E. Schmidt-Aßmann. Nomos Verlag, Baden-Baden 1998.
• Gersdorf H.: Öffentliche Unternehmen im Spannungsfeld zwischen Demokratie- und Wirtschaftlichkeitsprinzip. Eine Studie zur verfassungsrechtlichen Legitimation der wirtschaftlichen Betätigung der öffentlichen Hand. Duncker & Humbolt, Berlin 2000.
• Heady F.: Public Administration: A Comparative Perspective. Engelwood Cliffs, New York 1966.
• Hill H.: NPM in Deutschland: Was bleibt? Was kommt? In: Reform von Staat und Verwaltung in Europa - Jenseits von NPM? Hrsg. J. Beck, F. Larat. Nomos Verlag, Baden-Baden 2011.
• Hoffmann-Riem W.: Effizienz als Herausforderung an das Verwaltungsrecht - Einleitende Problemskizze. In: Effizienz als Herausforderung an das Verwaltungsrecht. Hrsg. W. Hoffmann-Riem, E. Schmidt-Aßmann. Nomos Verlag, Baden-Baden 1998.
• Holtkamp L.: Das Scheitern des NSM. "der moderne staat" 2008, nr 2.
• Iwers S.J.: Rekommunalisierung des Rettungsdienstes und Betriebsübergang. "LKV - Landes- und Kommunalverwaltung" 2010, nr 1.
• Kegelmann J.: Organisationspolitik in der Staats- und Verwaltungsreform. In: Reform von Staat und Verwaltung in Europa - Jenseits von NPM? Hrsg. J. Beck, F. Larat. Nomos Verlag, Baden-Baden 2011.
• Korczak J.: W Niemczech. W: Samorząd terytorialny i administracja w wybranych krajach. Gmina w państwach Europy Zachodniej. Red. J. Jeżewski. Wrocław 1999.
• Korte H.: Einführung in die Geschichte der Soziologie. VS Verlag für Sozialwissenschaften, Berlin 2006.
• Kusiak-Winter R.: Czas w prawie administracyjnym ustrojowym (uwagi na temat petryfikacji ustroju samorządu terytorialnego na przykładzie Niemiec. W: Czas w prawie administracyjnym. Red. J. Zimmermann. Wolters Kluwer Polska, Kraków 2011.
• Lienhard A.: New Public Management im Staat und Recht. "der moderne staat" 2008, nr 1.
• Mehde V.: Neues Steuerungsmodell und Demokratieprinzip. Duncker & Humbolt, Berlin 2000. Mensch und Organisation, Aspekte bürokratischer Sozialisation. Eine praxisorientierte Einführung in die Soziologie und Sozialpsychologie der Verwaltung. Hrsg. H. Bosetzky, P. Heinrich, J. Schulz. Deutscher Gemeindeverlag, Köln 2002.
• Musil A.: Wettbewerb in der staatlichen Verwaltung. Mohr Siebeck 2005. Newiger-Addy G.: Politik und Verwaltung in brandenburgischen Kommunen. Weißensee Verlag, Berlin 2002, s. 154;
• Osborne D., Gaebler T.: Reinventing Government. Addison-Wesley, Reading 1992.
• Rajca L.: Reformy samorządu lokalnego w Anglii. "Samorząd Terytorialny" 2007, nr 12. Reform von Staat und Verwaltung in Europa - Jenseits von NPM? Hrsg. J. Beck, F. Larat. Nomos Verlag, Baden-Baden 2011.
• Reiser M.: Zwischen Ehrenamt und Berufspolitik. VS Verlag, Wiesbaden 2006.
• Schäfer R.: Kommunalisierung der Daseinsvorsorge. "DEMO - Die Monatszeitschrift für Kommunalpolitik" 2008, nr 10.
• Scheller K., Proeller I.: New Public Management. Haupt Berne UTB, 2006.
• Schmidt-Aßmann E.: Effizienz als Herausforderung an das Verwaltungsrecht. In: Effizienz als Herausforderung an das Verwaltungsrecht. Hrsg. W. Hoffmann-Riem, E. Schmidt-Aßmann. Nomos Verlag, Baden-Baden 1998.
• Schneider J-P.: Das Neue Steuerungsmodell als Innovationsimpuls für Verwaltungsorganisation und Verwaltungsrecht. In: Effizienz als Herausforderung an das Verwaltungsrecht. Hrsg. W. Hoffmann-Riem, E. Schmidt-Aßmann. Nomos Verlag, Baden-Baden 1998.
• Siedentopf H.: Umsetzung und Anwendung des Gemeinschaftsrechts in den Mitgliedstaaten. In: Die Zukunft der Europäischen Union. Integration, Koordination, Dezentralisierung. Hrsg. S. Magiera, H. Siedentopf. Duncker & Humbolt, Berlin 1997.
• Spiegel E.: Die Kommunalwissenschaften und ihre Pflege. In: Handbuch der kommunalen Wissenschaft und Praxis. Hrsg. T. Mann, G. Püttner. Heidelberg 2007.
• Supernat J.: Administracja publiczna w świetle koncepcji New Public Management. "Administracja Publiczna. Studia Krajowe i Międzynarodowe" 2003, nr 2.
• Swianiewicz P.: Reformy konsolidacji terytorialnej - teoria i praktyka krajów Europy Środkowo-Wschodniej. "Samorząd Terytorialny" 2009, nr 4.
• Szczerski K.: Porządki biurokratyczne. Księgarnia Akademicka, Kraków 2004. Weber M.: Wirtschaft und Gesellschaft. Grundriss der verstehenden Soziologie. Mohr- -Siebeck, Tübingen 1980.
• Zehn Jahre Neues Steuerungsmodell. Bilanz der Umsetzung. Hrsg. J. Bogumil, S. Grohs, S. Kuhlmann, A.K. Ohm. Edition Sigma, Berlin 2007.