Konwergencja wydajności pracy w rolnictwie a intensywność handlu rolno-żywnościowego w amerykańskich ugrupowaniach handlowych

• Autorzy: Agnieszka Sapa , Agnieszka Baer-Nawrocka

Warianty tytułu

Convergence in agricultural labor productivity and the intensity of agri-food trade in North, South and Central America

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Głównym celem artykułu jest identyfikacja procesu konwergencji w zakresie wydajności pracy w rolnictwie w regionalnych ugrupowaniach handlowych Ameryki Północnej (NAFTA), Środkowej (CACM) i Południowej (Mercosur). Analizę przeprowadzono na tle kształtowania się intensywności wewnątrzregionalnego handlu rolno-żywnościowego tych ugrupowań. Do oszacowania dysproporcji międzyregionalnych w poziomie wydajności pracy w rolnictwie analizowanych ugrupowań wykorzystano współczynnik σ-konwergencji. Ocenę efektów zmian w przepływach handlowych w ramach poszczególnych ugrupowań oparto na wskaźnikach regionalnych współzależności, takich jak: udział handlu wewnątrzregionalnego, wskaźnik intensywności handlu wewnątrzregionalnego oraz symetryczny wskaźnik introwersji handlu. Zakres czasowy badania obejmuje lata 1980-2010. Przeprowadzone analizy dowiodły, że konwergencja wydajności pracy miała miejsce jedynie w Mercosur. Jednocześnie intensywność wewnątrzregionalnego handlu rolno-żywnościowego rosła wolniej niż handlu zewnątrzregionalnego, czemu towarzyszył wzrost udziału tego ugrupowania w handlu światowym. W pozostałych analizowanych ugrupowaniach stopniowemu wzmacnianiu regionalnego ukierunkowania handlu rolno-żywnościowego nie towarzyszyły zmiany w poziomie wskaźnika konwergencji bądź występował proces dywergencji w zakresie wydajności pracy w rolnictwie.(abstrakt oryginalny)

EN

The paper examines the process of convergence in labor productivity in agriculture among countries that are members of regional trade agreements in North, Central and South America- the North American Free Trade Agreement (NAFTA), the Central American Common Market (CACM), and the Southern Common Market (MERCOSUR) respectively. The authors analyze the intensity of intraregional agri-food trade within these organizations. They use the σ-convergence coefficient to estimate interregional disparities in agricultural labor productivity. Changes in agri-food flows are measured with trade interdependence indices such as the share of intra-regional trade, the intra-regional trade intensity index, and the symmetrical introversion trade indicator. The analysis covers the 1980-2010 period. The study shows that a process of convergence in agricultural labor productivity occurred only in the case of MERCOSUR. Moreover, the authors found that the intensity of intra-regional agri-food trade grew at a slower rate than the intensity of extra-regional trade. This trend was accompanied by the growing role of MERCOSUR in world agri-food trade, according to the authors. In other analyzed groupings, the steady increase in the intensity of intra-regional agri-food trade was not accompanied by changes in the σ-coefficient or there was a process of divergence in agricultural labor productivity, the authors conclude. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wydajność pracy; Handel produktami rolnymi; Handel artykułami żywnościowymi; Regionalne umowy handlowe

EN

Labour efficiency; Agricultural trade; Food trade; Regional trade agreements

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 3
• Strony: 111--131

Twórcy

autor

Agnieszka Sapa

• Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

autor

Agnieszka Baer-Nawrocka

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bibliografia

• Alexiadis S. [2010], Convergence in Agriculture: Evidence from the European Regions, "Agricultural Economics Review" Vol. 11, No. 2, s. 84-96.
• Anderson K. [2006], Reducing Distortion to Agricultural Incentives: Progress, Pitfalls and Prospects, The World Bank Policy Research Working Paper 4092, December.
• Anderson K., Valenzuela E. [2006], Do Global Trade Distortions Still Harm Developing Country Farmers?, The World Bank, Development Research Group, March.
• dell'Aquila C., Sarker R., Meilke K.D. [1999], Regionalism and Trade in Agrifood Products, International Agricultural Trade Research Consortium, Working Paper 99-5, May.
• Arbia G., Piras G. [2007], Convergence in per-capita GDP across EU-NUTS2 regions using panel data models extended to spatial, "Statistica" Vol. 67, No. 2.
• Baer-Nawrocka A., Markiewicz N. [2012], Procesy konwergencji/dywergencji w zakresie wydajności pracy w rolnictwie Unii Europejskiej - analiza regionalna, "Journal of Agribusiness and Rural Development" 3(25), s. 13-23.
• Barro R., Sala-i-Martin X. [1992], Convergence, "Journal of Political Economy" Vol. 100, No. 2, s. 223-251.
• Bhagwati J. [2003], Wolny handel dziś. Ekonomiczne idee na nowe Millenium, CeDeWu, Warszawa.
• Boldrin M., Canova F. [2001], Europe Regions. Inequality and Convergence in Europe's Regions: Reconsidering Regional Policies, "Economic Policy" Vol. 16, Issue 32, s. 207-253.
• Cheong D. [2010], Methods for Ex Ante Economic Evaluation of Free Trade Agreements, ADB Working Paper Series on Regional Economic Integration, Asian Development Bank, No. 52, June.
• Crawford J.-A., Fiorentino R.V. [2005], The Changing Landscape of Regional Trade Agreements, WTO, Geneva.
• Cuaresma-Crespo J., Fernandez-Amador O. [2013], Business cycle convergence in EMU: A first look at the second moment, "Journal of Macroeconomics" Vol. 37.
• De Michelis N., Monfort P. [2013], Some reflections concerning GDP, regional convergence and European cohesion policy, Regional Science Policy & Practice, Regional Science Association International.
• Emvalomatis G., Lansink A., Stefanou S. [2013], Convergence in Agricultural Productivity in the EU, www.ageconsearch.umn.edu (dostęp: 10.12.2013).
• Esposti R. [2011], Convergence and divergence in regional agricultural productivity growth: evidence from Italian regions. 1951-2002, "Agricultural Economics" Vol. 42, Issue 2, s. 153-169.
• Falkowski J., Kostrowicki J. [2005], Geografia rolnictwa świata, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Ekonomia rozwoju, [2010] red. Fiedor B., Kociszewski K., Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
• Gerschenkron A. [1962], Economic Backwardness in Historical Perspective, Bellknap Press Cambridge, Cambridge MA.
• Gomulka S. [1986], Growth, innovation, and reform in Eastern Europe, University of Wisconsin Press.
• Grzelak A., Brelik A. [2011], Procesy konwergencji czy dywergencji w zakresie dochodów gospodarstw rolnych w Polsce w regionach FADN po integracji z UE?, w: Polityka ekonomiczna, red. J. Sokołowski, M. Sosnowski, Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Headey D., Alauddin M., Rao P.D.S. [2010], Explaining agricultural productivity growth: an international perspective, "Agricultural Economics" Vol. 41, s. 1-14.
• Iapadre L. [2004], Regional Integration Agreements and the Geography of World Trade: Statistical Indicators and Empirical Evidence, Dipartimento di Sistemi e Istituzioni per l'Economia, Facoltà di Economia, Università dell'Aquila and CIDEI, University of Rome "La Sapienza" Preliminary draft, 1 September.
• Korinek J., Melatos M. [2009], Trade Impact of Selected Regional Trade Agreements in Agriculture. OECD Trade Policy Working Papers No. 87.
• Kusideł E. [2013], Konwergencja gospodarcza w Polsce i jej znaczenie w osiąganiu celów polityki spójności, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Kuznets S. [1955], Economic Growth and Income Inequality, "American Economic Review" Vol. 45, s. 153-169.
• Łaźniewska E., Górecki T., Chmielewski R. [2011], Konwergencja regionalna, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• Liu Y., Rosenman R., Ball V.E. [2008], Productivity growth and convergence in U.S. agriculture: New cointegration panel data results, Working Paper Series, WP 2008-4, School of Economic Sciences, Washington State University, s. 2-36.
• Malaga K. [2004], Konwergencja gospodarcza w krajach OECD w świetle zagregowanych modeli wzrostu, Wyd. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Malaga K., Kliber P. [2007], Konwergencja i nierówności regionalne w Polsce w świetle neoklasycznych modeli wzrostu, Wyd. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Misala J. [2001], Współczesne teorie wymiany międzynarodowej i zagranicznej polityki ekonomicznej, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa.
• Misala J. [2011], Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki narodowej, Polskie Wyd. Ekonomiczne, Warszawa.
• Niewiadomski K. [2009], Ocena konwergencji rolnictwa w Polsce w latach 1998-2005, "Wieś i Rolnictwo" nr 3, s. 49-62.
• Poczta W. [2003], Rolnictwo polskie w przededniu integracji z Unią Europejską, Wyd. Akademii Rolniczej w Poznaniu, Poznań.
• Regional Trade Agreements Database: ttp://rtais.wto.org/UI/PublicMaintainRTAHome.aspx (dostęp:14.08.2013)
• Robertson D. [2006], International Economics and Confusing Politics, Edward Elgar, Cheltenham, UK, Northampton, MA, USA.
• Sala-i-Martin X. [1996], Regional Cohesion: Evidence and Theories of Regional Growth and Convergence, "European Economic Review" Vol. 40, s. 1325-1352.
• Śledziewska K. [2012], Regionalizm handlowy w XXI wieku. Przesłanki teoretyczne i analiza empiryczna, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Smętkowski M., Wójcik P. [2008], Regiony w Europie Środkowo-Wschodniej: Tendencje i czynniki rozwojowe, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych, Warszawa.
• Soares F., Ronco R. [2000], Agricultural Income and Productivity in the European Union: Convergence or Divergence among Members?, International Centre for Economic Research, Working Paper No. 20, s. 1-20.
• Tomczak F. [2004], Od rolnictwa do agrobiznesu. Transformacja gospodarki rolniczo-żywnościowej Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa.
• Tomczak F. [2005], Gospodarka rodzinna w rolnictwie. Uwarunkowania i mechanizmy rozwoju, IRWiR PAN, Warszawa.
• Whalley J. [1996], Why Do Countries Seek Regional Trade Agreement?, NBER Working Paper Series, s. 63-90.
• Wojciechowska-Ratajczak B. [1996], Ekonomiczne uwarunkowania zmian strukturalnych wsi i rolnictwa jako ogniw gospodarki żywnościowej, "Zeszyty Naukowe" seria 1, nr 240, Wyd. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań, s. 7-26.
• World Bank [2008], World Development Report 2008: Agriculture for Development, Washington DC, s. 26-52.
• World Development Indicators, http://databank.worldbank.org/data/home.aspx (dostęp: 20.09.2013)
• World Integrated Trade Solution, http://wits.worldbank.org/WITS (dostęp: 17.08.2012)
• Wysocki F., Lira J. [2003], Statystyka opisowa, Wyd. Akademii Rolniczej w Poznaniu, Poznań.
• Ziętara W. [2003], Przyszłość wsi polskiej - stan aktualny, kierunki działań, w: Przyszłość wsi polskiej. Wizje, strategie, koncepcje, red. L. Kolarska-Bobińska, A. Rosner, J. Wilkin, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.