Stosunki handlowe USA i Chin na przełomie XX i XXI wieku

• Autorzy: Tadeusz Sporek
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Współczesne stosunki międzynarodowe charakteryzują się dominacją ekonomii i technologii, ponieważ właśnie dzięki tym czynnikom mogą się rozwijać gospodarki nawet bardzo małych państw (np. Singapur). Wielkość terytorium oraz potencjał militarny są ważne, ale już nie najważniejsze. Przedmiotem i treścią współczesnej równowagi sił jest obecność na światowych rynkach eksportowych, dostęp do najnowszej technologii oraz do światowego kapitału. W drugiej połowie lat 80. XX wieku zaimplementowano przedsiębiorcom w ChRL tzw. 22 regulacje dotyczące między innymi ulg podatkowych dla przedsiębiorstw z udziałem zagranicznego kapitału, zmniejszonej kontroli nad wymianą walutową oraz najważniejszego elementu - podziału zagranicznych inwestycji na dwa rodzaje: zorientowane na eksport (w przypadku projektów zakładających eksport przynajmniej połowy wytworzonej produkcji) oraz projekty zaawansowane technologicznie, czyli te, które podnoszą jakość i wydajność produkcyjną poprzez zastosowanie zaawansowanych technologii. Ocenia się, iż głównymi beneficjentami rozwoju chińskiej gospodarki, zarówno pod względem eksportu, jak i bezpośrednich inwestycji zagranicznych, będą producenci dóbr wysoko zaawansowany technologicznie. Obecnie najsilniejsze gospodarki świata dbają o rozwój nowoczesnych technologii. Tempo wydatków na badania i rozwój w Stanach Zjednoczonych me słabnie, w ten sposób USA utrwalają swoją pozycję na arenie międzynarodowej. Amerykańskie supermocarstwo przywiązuje wielką wagę do badań nad nowymi technologiami, wiedzy know-how i praw autorskich do wynalezionych nowych rozwiązań. Jednocześnie stara się przeciwdziałać piractwu przemysłowemu, które drastycznie pomniejsza budżet USA. Przykładem może tu być inicjatywa administracji Busha o nazwie STOP! (Strategy Targeting Organized Piracy) z 2004 roku, która ma na celu zwalczanie łamania praw autorskich miał zainstalowany licencjonowany system operacyjny. Z pewnością firmy amerykańskie - przede wszystkim Microsoft - zarabia na tym niemałe pieniądze. Na kontrakcie z największym chińskim producentem komputerów Lenovo amerykański gigant zarobi około 1,2 mld dolarów. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Stosunki międzynarodowe; Stosunki handlowe; Polityka gospodarcza; Potencjał wojskowy

EN

International relations; Trade relations; Economic policy; Military potential

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2009
• Tom: Procesy globalizacji internacjonalizacji i integracji w warunkach współczesnej gospodarki światowej.Tom 1
• Strony: 63--80

Twórcy

autor

Tadeusz Sporek

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Bibliografia

• Amerykański model rozwoju gospodarczego. Istota, efektywność i możliwości zastosowania. Red. W. Bieńkowski. SGH, Warszawa 2006
• Bąk T., Oniszczuk M., Pawlik R.: Biznes jest wszędzie. Chiny. Poradnik dla menedżerów. Fundacja - Centrum Prywatyzacji, Warszawa 1992
• Bernard Y., Colli J.C.: Słownik ekonomiczno-finansowy. Wydawnictwo Książnica, Katowice 1995
• Bożyk P.: Zagraniczna i międzynarodowa polityka ekonomiczna. Specyfika otwarcia chińskiej gospodarki. PWE, Warszawa 2000
• China Business Report 2005. The American Chamber of Commerce in Shanghai
• Egzemplifikacja międzynarodowych stosunków gospodarczych. Red. P. Bożyk.WSHiP, Warszawa 2004
• Fairbank J.K.: Historia Chin. Nowe spojrzenie. MARABUT, Warszawa-Gdańsk 2004
• Godlewski K.: Chiński kapitalizm szwankuje. "Dziennik Polska. Europa.Świat" z 19.02.2007
• Goldanowski P.: Z wizytą u Gatesa - Chiny kupują Amerykę. "Rynki Zagraniczne" nr 17 (7539) z 27.04.2006
• Guzek M.: Międzynarodowe stosunki gospodarcze. Zarys teorii i polityki handlowej. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, Poznań 2001
• Haliżak E.: Stosunki międzynarodowe w regionie Azji i Pacyfiku. Scholar, Warszawa 1999
• Koniunktura gospodarcza świata i Polski w latach 2001-2003. Red. K. Marczewskiego, Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego, Warszawa 2003
• Muszyński H., Korga Z.: Chiny - kolejny etap w chińskiej gospodarce i jej ekspansji na światowych rynkach. WIAiPG, marzec 2007
• Sporek T.: Sponsoring sportu w warunkach globalizacji. Difin, Warszawa 2007
• Sporek T.: Procesy regionalnej integracji gospodarczej w Europie i na świecie.AE, Katowice 2006
• Sporek T.: Społeczeństwo informacyjne głównym motorem procesu globalizacji we współczesnej gospodarce światowej. W: Handel i finanse międzynarodowe w warunkach globalizacji. Red. J. Schroeder, B. Stępień. AE, Poznań 2007
• "The Economist" z 4.07.2005
• Układ ogólny w sprawie handlu usługami, WTO, jest dostępny na stronie Ministerstwa Gospodarki Rzeczpospolitej Polskiej. http://www.mgip.gov.pl/Clo/WTO/gats
• World Trade Report 2006, WTO