Paradygmat homo oeconomicus a rachunkowość behawioralna

• Autorzy: Marta Mazurowska

Warianty tytułu

The Homo Oeconomicus Paradigm in the Context of Behavioural Accounting

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zmiany, jakie zachodzą obecnie w naukach ekonomicznych nie mogą pozostać bez wpływu na rachunkowość. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie idei rachunkowości behawioralnej jako nurtu rozwijającego się w odpowiedzi na zmiany założeń podstaw nauk ekonomicznych. Założony cel został osiągnięty za pomocą krytycznej analizy krajowych i zagranicznych opracowań z zakresu nauk ekonomicznych, w tym rachunkowości oraz nauk o zachowaniu. W tekście ukazano główne założenia oraz krytykę paradygmatu homo oeconomicus leżącego u podstaw ekonomii głównego nurtu, czego efektem było rozpowszechnienie się nurtu behawioralnego w naukach ekonomicznych, w tym również rachunkowości.(abstrakt oryginalny)

EN

The changes that are currently taking place in economic science also affect accounting. The purpose of this article is to present the idea of behavioural accounting as a trend which has been developing in response to the changes in assumptions that form the basis of economics. The specified objective was achieved through conducting a critical analysis of national and international developments in the fields of economic science, including accounting and behavioural science. The text presents the main theses as well as a critique of the homo oeconomicus paradigm which has resulted in the popularisation a behavioural trend in economics, including accountancy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Homo oeconomicus; Ekonomia behawioralna; Finanse behawioralne; Rachunkowość; Rachunkowość behawioralna

EN

Homo oeconomicus; Behavioral economics; Behavioural finance; Accounting; Behavioural accounting

• Czasopismo: Studia Oeconomica Posnaniensia
• Rocznik: 2014
• Tom: 2
• Numer: nr 4
• Strony: 88--101

Twórcy

autor

Marta Mazurowska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Akerlof, G.A., Shiller R.J., 2010, Zwierzęce instynkty, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa 2010.
• Artienwicz N., 2013, Rachunkowość behawioralna jako interdyscyplinarny nurt rachunkowości i społecznych nauk o zachowaniu, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, t. 71 (127), Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warszawa, s. 7-23.
• Bąk, M., 2011, Problemy behawioralne w rachunkowości przedsiębiorstwa, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 32, Szczecin s. 47-60.
• Breitkreuz, R., 2009, Behavioral Accounting vs. Behavioral Finance: a Comparison of the Related Research Disciplines, GRIN Verlag, München.
• Bittner, I., 2009, Homo oeconomicus, Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania, Łódź.
• Birnberg, J.G., Ganguly, A.R., 2011, Is Neuroaccounting Waiting in the Wings? An Essay, Accounting, Organizations and Society, Forthcoming, November, vol. 16.
• Brzezińsk, M., Gorynia, M., Hockuba, Z., 2008, Ekonomia a inne nauki społeczne na początku XXI w. Między imperializmem a kooperacją, Ekonomista, nr 2, Wydawnictwo Key Text, Warszawa.
• Camemer, C.F., Loewenstein, G., 2002, Behavioral Economics: Past, Present, Future. http://www.hss.caltech.edu/~camerer/ribe239.pdf [dostęp: 14.01.2014].
• Da Rocha, A.R., Vieito, J.P. Rocha, T.R. , 2013, Neurofinance: How Do We Make Financial Decisions, Research on Artificial and Natural Intelligence (RANI), Opening Speech Investor Education and Financial Behavior Conference CVM - December, 10-11, 2013 Rio de Janeiro Brazil, http://ssrn.com/abstract=2352820 [dostęp: maj 2014],November 11.
• Dopfer, K., 2004, The Economic Agent as Rule Maker and Rule User: Homo Sapiens Economicus, Journal of Evolutionary Economics, vol. 14, s. 179.
• Frydman, R., Goldberg, M.D., 2013, Mechanistyczne rynki a świat realny: wahania cen aktywów, ryzyko i rola państwa, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
• Gęsiarz, F., 2011, Po co ekonomom mózgi, czyli o pożytkach z neuroekonomii, Rocznik Kognitywistyczny V/2011, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 49-55.
• Helmann, A., 2013, Behavioral Accounting, Nova Science Publishers, Incorporated.
• Hendriksen, E.A., van, Breda, M.F., 2002, Teoria rachunkowości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Karmańska, A., 2013, Rachunkowość małych i średnich przedsiębiorstw - tło dla zmiany, Rachunkowość, nr 6, Wydawnictwo Rachunkowość Sp. z o.o., Warszawa.
• Kuhn, T.S., 2009, Struktura rewolucji naukowych, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
• Masztalerz, M., 2010, Użyteczność sprawozdań finansowych w świetle finansów klasycznych i behawioralnych, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, nr 57 (113), SKWP.
• Nadolna, B., 2012, Studium przypadku jako metoda badawcza rachunkowości zarządczej, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 45, Szczecin, s. 131-136.
• Orrel, D., 2012, Economyths, Faber And Faber Ltd., Icon Books.
• Polowczyk, J., 2009, Podstawy ekonomii behawioralnej, Przegląd Organizacji, nr 12, s. 3-7.
• PWN Biznes, hasło: homo oeconomicus, http://biznes.pwn.pl/index.php?module=haslo&id=3912509 [dostęp: 14.01.2014].
• Ronek, H, 1995, Pragmatyczna metodologia rachunkowości, Rozprawy Habilitacyjne, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
• Sedláček, T., 2011, Ekonomia dobra i zła, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa.
• Sedláček, T., Orrel, D., 2012, Zmierzch homo oeconomicus, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa.
• Shermer, M., 2009, Rynkowy umysł, Wydawnictwo CIS, Warszawa.
• Sora, M., 2006, Ewolucja koncepcji człowieka gospodarującego - homo oeconomicus. Na przykładzie prac Adama Smitha, Alfreda Marshalla i Gary'ego S. Beckera, Kwartalnik Historii Myśli Ekonomicznej, nr 2-3, Oficyna Wydawnicza Szkoła Główna Handlowa, Warszawa, s. 103-119.
• Smaga, M., 2012, Instytucje gospodarki rynowej, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
• Stępień, B., Szarzec, K., 2007, Ewolucja poglądów teorii ekonomii na temat koncepcji człowieka gospodarującego, Ekonomista, nr 1, Wydawnictwo Key Text, Warszawa, s. 13-35.
• Stiglitz J.E., 2010, Freefall. America, Free Markets, and the Sinking of the World Economy, Norton, New York.
• Swacha-Lech, M., 2010, Homo oeconomicus a homo neuropsychologicus jako element dyskusji o nowym paradygmacie finansów. Ku nowemu paradygmatowi nauk o finansach, Zeszyty Naukowe, nr 144, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań, s. 71-82.
• Szychta, A., 2008, Etapy ewolucji i kierunki integracji metod rachunkowości zarządczej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Szyszka, A., 2009, Finanse behawioralne. Nowe podejście do inwestowania na rynku kapitałowym, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• Wach, K., 2010, Od człowieka racjonalnego do emocjonalnego. Zmiana paradygmatu nauk ekonomicznych, Horyzonty Wychowania, vol. 9, no. 17, s. 95-105.
• Wojtyna, A., 2011, Czy w wyniku kryzysu finansowego ekonomia otworzy się bardziej na psychologię?, w: Kozłowski, P. (red.), Węzeł polski. Bariery rozwoju z perspektywy ekonomicznej i psychologicznej, Instytut Nauk Ekonomicznych PAN, Instytut Psychologii PAN, s. 169-184, Warszawa.
• Zalaśkiewicz, T., 2012, Psychologia ekonomiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.