PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Czasopismo
2014 | nr 1 (1) | 151--167
Tytuł artykułu

Miękkie finansowanie jako kluczowy czynnik w powstawaniu bańki cenowej na rynku nieruchomości

Warianty tytułu
The Soft Budget Constraint as the Key Factor in Formation of Real Estate Bubble
Języki publikacji
PL
Abstrakty
Wielość podejść i perspektyw stosowanych w wyjaśnianiu ponadnormatywnego wzrostu cen wskazuje na złożoność tego procesu. Celem artykułu jest wyjaśnienie powstawania bańki cenowej na rynku nieruchomości przez wskazanie miękkiego finansowania jako kluczowego czynnika w tym procesie. W tym celu dokonano konceptualizacji miękkiego finansowania w aspekcie bańki cenowej na rynku nieruchomości, wyodrębniając dwa poziomy kreacji kapitału. Pierwszy z nich, znajdujący się w sferze realnej gospodarki, dotyczy obszaru, w którym klient banku spotyka się z bankami i innymi instytucjami finansowymi, szukając źródeł sfinansowania zakupów nieruchomości. Drugi poziom, znajdujący się w sferze finansowej, to miejsce spotkań banków i innych instytucji finansowych dokonujących kreacji kapitału na wielką skalę. W ramach artykułu zbadano instytucjonalne podstawy miękkiego finansowania w przekroju dwóch jego poziomów, wskazując na kluczowe jego przejawy w aspekcie ponadnormatywnego wzrostu cen. Badaniem objęto trzy kraje: Hiszpanię, Stany Zjednoczone i Polskę. W ramach dokonanej analizy wskazano na czynniki zbieżne dla tych trzech krajów, jak również elementy różnicujące je. Przeprowadzone badanie łagodnego ograniczenia budżetowego doprowadziło do następujących wniosków. We wszystkich zbadanych krajach ostra polityka kredytowa nie pełniła funkcji prewencyjnej, będąc raczej odpowiedzią na pojawiające się warunki gospodarcze. Natomiast łagodna polityka udzielania kredytów realizowana była w dłuższym okresie jedynie w Stanach Zjednoczonych, i to właśnie w tym kraju miała największy wpływ na rosnącą akcję kredytową i wzrost cen nieruchomości. Analiza warunków udzielania kredytów ujawniła symptomy miękkiego finansowania w sferze realnej. W każdym z badanych krajów udzielano kredytów nawet na pięćdziesiąt lat, z zerowym wkładem własnym, niejednokrotnie przy wskaźniku wartości kredytu do wartości nieruchomości przekraczającym 100%. Kolejnym czynnikiem wskazującym na łagodne ograniczenie budżetowe była stwierdzona w Stanach Zjednoczonych i Hiszpanii obecność nowych produktów bankowych, takich jak kredyty z płatnościami odsetkowymi i odroczoną spłatą kapitału czy pożyczki o zmiennym oprocentowaniu. W sferze finansowej zidentyfikowano natomiast akcelerację kapitału wielkich rozmiarów w postaci procesu sekurytyzacji obecnego na ogromną skalę w Stanach Zjednoczonych i w mniejszym stopniu w Hiszpanii. Proces ten prowadził do realizowania dodatkowej akcji kredytowej przez pozbywanie się toksycznych aktywów z bilansów i transfer ryzyka, co również znalazło odzwierciedlenie we wzroście cen nieruchomości. Analiza jakości portfela udzielanych kredytów hipotecznych potwierdziła występowanie przejawów miękkiego finansowania w okresie boomu na rynku nieruchomości. Otóż w każdym z badanych krajów odnotowano wzrost udziału kredytów niespłacanych w kredytach ogółem. Największą dynamikę wzrostu złych kredytów odnotowano w Stanach Zjednoczonych. To właśnie w tym kraju nastąpiła kumulacja wielu czynników łagodnego ograniczenia budżetowego na każdym z analizowanych poziomów. Doprowadziła ona do powstania bańki cenowej ogromnych rozmiarów, której pęknięcie doprowadziło do skutków ekonomicznych w skali globalnej.(abstrakt oryginalny)
EN
The multiplicity of approaches and perspectives used for the explanation of enormous price increases indicates the complexity of this process. The aim of the article is the explanation of the real estate bubble through the identification of soft budget constraint as the key factor in its formation. For this purpose the soft budget constraint has been defined in the aspect of the real estate bubble on two levels of capital creation. The first one placed in the sphere of real economy is the meeting place of lenders and borrowers looking for the source of financing of the real estate assets. The second placed in the finance sphere is a meeting place of banks and other financial institutions generating the capital on a huge scale. In the article the institutional basis of soft budget constraint has been analyzed from the perspective of two levels of generation of capital by the identification of key factors in connection with enormous price increase. The research has been performed for three countries: Spain, the United States of America and Poland. In the performed analysis there were described the factors of soft budget constraint similar and different for each of the country. The performed research of soft budget constraint led to the following conclusions. In all of the analyzed countries severe credit policy had not a preventing function and was rather an answer for the emerging economic conditions. The soft credit policy was realized for the longer period of time only in the United States and in this country had the most significant impact on the increase of credit action and growth of real estate prices. The analysis of the lending standards shows symptoms of soft budget constraint in the real sphere. In each of the analyzed countries the mortgages were granted even for the period of fifty years, with the zero down payments, many times with the loan to value ratio above 100%. The next factor of soft budget constraint was the introduction of new banking products in the United States and Spain such as interest-only mortgages and adjustable rate mortgages. In the financial sphere the huge in size accelaration of generation of capital was identified in the form of securitization present on an enourmous scale in the United States and on a smaller scale in Spain. This process led to the additional credit action by the elimination of toxic assets from the balance sheets and transfer of a risk which also finally led to real estate price increases. The research of the quality of mortgages portfolios confirmed the existence of the soft budget constraint factors in the period of boom on the real estate market. In each of the examined countries there was an increase of share of nonperforming loans in the value of all mortgages. The highest dynamic of increase of nonperfoming loans was identifed in the United States. In this country the cumulation of several factors of soft budget constraints was observed on each of analyzed levels. This cumulation led to the formation of huge real estate bubble and finally to the bust of the bubble with the effects on the global economy scale.(original abstract)
Czasopismo
Rocznik
Numer
Strony
151--167
Opis fizyczny
Twórcy
  • Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Bibliografia
  • Bank for International Settlements, Property price statistics, http://www.bis.org/statistics/pp.htm (20.07.2013).
  • Bednarek M., Hipoteka tylko z wkładem własnym, "Gazeta Wyborcza" 2013, nr 141.
  • Biuro Polityki Nadzorczej Generalnego Inspektoratu Nadzoru Bankowego, Raport z prac grupy ds. sekurytyzacji wierzytelności bankowych, http://www.knf.gov.pl/Images/Raport_sekurytyzacja_1_ tcm75-34041.pdf (27.07.2013)
  • Bloomestein H.J., Keskinler A., Lucas C., Outlook for the seucuritisation market, "OECD Journal: Financial Market Trends", vol. 2011, Issue 1.
  • Bucholski R., Sekurytyzacja aktywów banku hipotecznego, Prace Instytutu Prawa i Administracji PWSZ w Sulechowie, http://www.bibliotekacyfrowa.pl/dlibra/info?forceRequestHandlerId=true&mim etype=application/pdf&sec=false&handler=pdf_browser&content_url=/Content/34651/002.pdf (27.07.2013).
  • Bureau of the Census, United States, http://www.census.gov/const/uspriceann.pdf (23.07.2013).
  • Carbo-Valverde S., Marques-Ibanez D., Fernandez F.R., Securitization, bank lending and credit quality. The case of Spain, "European Central Bank Working Paper Series" 2011, nr 1329.
  • Duca J.V., Muellbauer J., Murphy A., Credit standards and the bubble in US house prices: new econometric evidence, http://www.bis.org/publ/bppdf/bispap64n.pdf (23.07.2013).
  • European Mortgage Federation (EMF), Hypostat 2011, A Review of Europe's Mortgage and Housing Markets, http://www.hypo.org/Content/Default.asp (28.07.2013).
  • 2007, A Review of Europe's Mortgage and Housing Markets, http://www.hypo.org/DocShareNoFrame/ docs/5/BCHDCKBCNFPLOACGGMMGABDIPDWD9DBYT1TE4Q/EMF/Docs/DLS/2010- 00175.pdf (20.07.2013).
  • EMF, Factsheet Poland 2009, http://www.hypo.org/content/default.asp?PageID=420 (23.07.2013).
  • Europejski Bank Centralny, Bank Lending Survey¸ http://sdw.ecb.europa.eu/browse.do?node=9484572 (20.07.2013).
  • Główny Urząd Statystyczny, http://www.stat.gov.pl/gus/5840_4671_PLK_HTML.htm (23.07.2013).
  • Hardaway R.M., The Great American Housing Bubble. The road to collapse, Praeger, USA 2011.
  • http://www.aplaceinthesun.com/news/feature/tabid/131/EntryId/575/Default.aspx (23.07.2013).
  • http://www.ehow.com/info_7958138_average-mortgage-term.html (26.07.2013).
  • http://www.knf.gov.pl/Images/sekurytyzacja_tcm75-4773.pdf (27.07.2013).
  • http://www.kred.pl/20130312558/Poradniki/maksymalny-kres-kredytowania-2013-gdzie-najdluzszykredyt- hipoteczny.html.
  • International Monetary Fund, Global Financial Stability Report, kwiecień 2011.
  • Kindleberger Ch.P., Szaleństwo, panika, krach. Historia kryzysów finansowych, WIG Press, Warszawa 1999.
  • Kornai J., Niedobór w gospodarce, PWE, Warszawa 1985.
  • Kornai J., Resource-constrained versus demand-constrained system, "Econometrica" 1979, nr 47.
  • Kornai J., The soft budget constraint, "Kyklos" 1986, vol. 39.
  • Krzak M., Sytuacja na międzynarodowych rynkach finansowych, [w:] Kryzys globalny: początek czy koniec?, red. J. Winiecki, Regan Press, Gdańsk 2009.
  • Mansharamani V., Boombustology: Spotting Financial Bubbles Before They Burst, John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey 2011, s. 178-179.
  • Międzynarodowy Fundusz Walutowy, World Economic Outlook: Growth Resuming, Dangers Remain, kwiecień 2012.
  • Oyrzanowski B., Mikroekonomia, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków 1995.
  • Plummer W.C., Young R.A., Sales Finance Companies and Their Credit Practices, NBER, Nowy Jork 1940.
  • Soros G., Kryzys kredytowy 2008 i co to oznacza. Nowy paradygmat rynków finansowych, MT Biznes Sp. z o.o., Łódź 2008.
  • The Federal Reserve Board, Senior Loan Officer Opinion Survey on Bank Lending Practices, Chart Data, http://www.federalreserve.gov/boarddocs/snloansurvey/201305/chartdata.htm (23.07.2013).
  • Urząd Komisji Nadzoru Bankowego, Raportu sytuacji banków w 2011 roku, Warszawa 2011.
  • Waszkiewicz A., Sekurytyzacja w Polsce - trudna droga do sukcesu, artykuł dostępny na stronie: http:// www.wsz-pou.edu.pl/biuletyn/?strona=biul_waszk14 (27.07.2013).
  • Wiedemer D., Wiedemer R., Spitzer C., Janszen E., America's Bubble Economy: Profit When It Pops, John Wiley & Sons, Inc., New Jersey 2006.
  • Winiecki J., Aberracje w gospodarce? Szukajcie państwa!, [w:] Kryzys globalny: początek czy koniec?, red. J. Winiecki, Regan Press, Gdańsk 2009.
  • Zombirt J., Polubić sekurytyzację, "Bank" 1998, nr 5.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171286253

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.