Zachowania konsumentów i zjawisko etnocentryzmu konsumenckiego na globalnym rynku żywności

• Autorzy: Romuald Zabrocki

Warianty tytułu

The consumer behaviours and the phenomenon of consumer ethnocentrism at the global food market

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem opracowania jest zaprezentowanie wybranych aspektów zachowań konsumentów wobec produktów krajowych i zagranicznych na globalnym rynku żywności. Wykazano, że pomimo ogólnie pozytywnej postawy konsumentów wobec zjawiska globalizacji na rynku żywności, wzrasta tendencja do zachowań etnocentrycznych. Stwierdzony etnocentryzm ma głównie charakter umiarkowany, niemniej jego forma jest zależna od płci, wieku i wykształcenia badanych. Respondenci kupują produkty zagraniczne głównie z uwagi na brak ich rodzimych odpowiedników, oryginalność oraz uznaną na świecie markę. Wzrastająca tendencja do zakupu produktów rodzimych dotyczy przede wszystkim produktów powszechnie wykorzystywanych w codziennym żywieniu (mięso, nabiał, wędliny, pieczywo, wybrane warzywa i owoce świeże itp.) oraz polskich produktów tradycyjnych. U podstaw takich zachowań, obok ugruntowanych przyzwyczajeń żywieniowych i wzrostu zainteresowania wartościami własnej kultury, zdaje się leżeć przede wszystkim coraz częstsze przeświadczenie konsumentów o wyższej jakości i bezpieczeństwie zdrowotnym polskiej żywności. Takie podejście, nie kłócąc się z przesłankami ogólnie rozumianego etnocentryzmu, głównie o charakterze psychologicznym, rodzi jego nową formę w postaci "etnocentryzmu racjonalnego". (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of this paper is to present selected aspects of consumer behaviour towards domestic and foreign products at the global food market. It has been shown that the tendency to ethnocentric behaviour increases, despite the generally positive attitude of consumers towards the phenomenon of globalization at the food market. The stated ethnocentrism is mainly moderate, but its occurrence depends on gender, age and education of the respondents. The respondents buy foreign products, mainly due to the lack of the indigenous equivalents as well as in view of the originality and the internationally recognized brand. The growing tendency to buy the indigenous products concerns in particular the daily widely used food products (meat, dairy, sausages, bread, selected fresh vegetables and fruits etc.) and the Polish traditional products. The increasing consumer conviction of the higher quality and health safety of Polish food, beside the strongly based eating habits and the growth of interest in the values of own culture, seems to be the basis of such behaviour. Such attitude, not contradicting the grounds of generally understood ethnocentrism (mainly psychological in nature), gives rise to the new form of the "rational ethnocentrism". (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Globalizacja; Żywność; Etnocentryzm; Zachowania konsumenta; Rynek żywności

EN

Globalization; Food; Ethnocentrism; Consumer behaviour; Food market

• Czasopismo: Marketing i Rynek
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 6 (CD)
• Strony: 850--865

Twórcy

autor

Romuald Zabrocki

• Akademia Morska w Gdyni

Bibliografia

• Babicz-Zielińska, E. i Zabrocki, R. (2003). Polskie kuchnie regionalne ze szczególnym uwzględnieniem kuchni kaszubskiej. Żywność, 10, 3 (36), 33-40.
• Bilkey, W.J. i Nes, E. (1982). Country-of-origin effects on product evaluation. Journal of International Business Studies, 13, 89-99.
• Bywalec, Cz. i Rudnicki, L. (2002). Konsumpcja. Warszawa: PWE.
• Ertmańska, K.A. (2011). Zachowania konsumenckie - etnocentryzm, internacjonalizm i kosmopolityzm konsumencki. W: A. Burlita A. (red.), Studia i materiały Polskiego Stowarzyszenia Zarządzania, (51), 254-266.
• Falkowski, A. Rożnowski, B. i Witkowski, T. (1996). Etnocentryzm konsumencki - nowe wyzwanie dla marketingu. Marketing i rynek, (4), 6-11.
• Figiel, A. (2004). Etnocentryzm konsumencki. Produkty krajowe czy zagraniczne. Warszawa: PWE.
• Karcz, K. (1998). Postawy konsumentów wobec produktów zagranicznych a decyzje w marketingu międzynarodowym. W: J.W. Wiktor (red.), Współczesne problemy marketingu międzynarodowego (174-175). Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.
• Khan, M.N. i Rizvi, S.R. (2008). Consumer Ethnocentrism: Relevance and Implications for Marketers. The Icfai Journal of Consumer Behaviour, 3 (1).
• Liczmańska, K. (2010). Efekt kraju pochodzenia produktu a decyzje nabywcze konsumentów sektora alkoholi wysokoprocentowych. Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy (3). Bydgoszcz: Wydawnictwo Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy.
• Maliszewska, A. (2005). Afekt i poznanie w etnocentryzmie konsumenckim. Roczniki psychologiczne, 8 (1), 63-79.
• Mazurek-Łopacińska, K. (2003). Zachowania nabywców i ich konsekwencje marketingowe. Warszawa: PWE.
• Mazurek-Łopacińska, K. (2008). Konsument w epoce postmodernizmu. W: G. Sobczyk (red.), Współczesny marketing. Trendy. Działania. Warszawa: PWE.
• Sajdakowska, M. (2003). Etnocentryzm konsumencki - czynnik wpływający na decyzje nabywcze konsumentów na rynku żywności. Acta Scientiarum Polanarum. Technologia Alimentaria, 2 (1), 177-184.
• Shimp, T. i Sharma S. (1987). Consumer Ethnocentrism: Construction and Validation of the CETSCALE. Journal of Marketing Research, (8), 280-289.
• Szromnik, A. i Wolanin-Jarosz, E. (2013). Diagnoza poziomu etnocentryzmu konsumenckiego Polaków z wykorzystaniem metody CETSCALE. Konsumpcja i rozwój, (1), 98-111.