Motywacje i bariery działalności ekoinnowacyjnej przedsiębiorstw w Polsce

• Autorzy: Adam Ryszko

Warianty tytułu

Motivations and Barriers to Eco-Innovation Activity of Enterprises in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiono rozważania teoretyczne oraz wyniki badań empirycznych dotyczących motywacji i barier podejmowania działalności ekoinnowacyjnej przez przedsiębiorstwa. W ramach studium literatury zidentyfikowano grupy czynników determinujących wprowadzanie ekoinnowacji oraz bariery ekoinnowacyjności. Przybliżono również wyniki dotychczasowych badań poruszających problematykę motywacji i barier ekoinnowacyjności w Polsce. Następnie zaprezentowano wyniki badań pierwotnych, przeprowadzonych na próbie 300 przedsiębiorstw działających w Polsce. Wykazały one, że najważniejszymi motywacjami wprowadzania ekoinnowacji są chęć poprawy wizerunku przedsiębiorstwa, możliwość obniżenia kosztów prowadzonej działalności, a także obowiązujące regulacje ochrony środowiska. Największe znaczenie wśród barier podejmowania działalności ekoinnowacyjnej maj ą: niepewny zwrot z inwestycji w ekoinnowacje lub zbyt długi okres zwrotu, brak finansowania zewnętrznego oraz brak środków finansowych w przedsiębiorstwie. W analizie związków znaczenia przypisywanego przez przedstawicieli kierownictwa przedsiębiorstw poszczególnym motywacjom przyczyniaj ącym się do wprowadzania ekoinnowacji z poziomem ekoinnowacyjności badanych podmiotów wykazano, że szczególne znaczenie dla ekoinnowacyjności produktowej i procesowej mają dobrowolne zobowiązania i kodeksy ekologiczne. Na poziom ekoinnowacyjności produktowej w największym stopniu wpływaj ą motywacje rynkowe, które równocześnie przyczyniają się do wprowadzania ekoinnowacji procesowych. Obowiązujące i spodziewane regulacje ochrony środowiska wpływają przede wszystkim na wdrażanie ekoinnowacji procesowych. Różnorodność zidentyfikowanych motywacji i barier działalności ekoinnowacyjnej wskazuje, że dla jej skutecznego stymulowania niezwykle ważne jest wykorzystywanie urozmaiconych bodźców oraz zdywersyfikowanego zestawu instrumentów wspierających wprowadzanie tego typu rozwiązań. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents theoretical considerations and results of empirical research concerning motivations and barriers to eco- innovation activity. On the basis of literature review determinants and barriers to the implementation of eco-innovation have been identified. The results of the study, conducted on a sample of 300 enterprises operating in Poland, have shown that the most important motivations to the implementation of eco-innovation are the opportunity for improving of corporate image, the opportunity for cost savings, as well as existing environmental regulations. The most important among the barriers that hamper undertaking ecoinnovation activity are uncertain return on investment in eco-innovation or too long payback period, the lack of external financing and the lack of financial resources within enterprise. The analysis of the relationships between importance attributed by representatives of the enterprises management to motivations for undertaking eco-innovation activity and the level of eco-innovation in surveyed entities showed that voluntary environmental agreements are essential for both, product and process eco-innovation. Market motivations have vital importance to product eco-innovation, but also contribute to the implementation of process eco-innovation. Existing and expected environmental regulations mainly affect the implementation of process eco-innovation. Due to the complexity of motivations and barriers to the implementation of eco-innovation, it is of vital importance to apply diverse instruments to stimulate such activities. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ekoinnowacje; Innowacyjność przedsiębiorstw; Bariery innowacyjności; Ekologiczne aspekty działalności przedsiębiorstwa; Polityka ekologiczna przedsiębiorstwa

EN

Eco-innovation; Enterprise innovation; Innovativenesss barriers; Ecological aspects of the company's activities; Enterprises ecological politics

• Czasopismo: Modern Management Review
• Rocznik: 2014
• Tom: 19 (XIX)
• Numer: nr 21 (1)
• Strony: 127--138

Twórcy

autor

Adam Ryszko

• Politechnika Śląska

Bibliografia

• Attitudes of European entrepreneurs towards eco-innovation, Analytical report, Flash Eurobarometer 315, The Gallup Organization, 2011.
• Cainellia G., Mazzanti M., Environmental innovations in services: Manufacturing-services integration and policy transmissions, "Research Policy" 42/9 (2013).
• de Medeiros J.F., Ribeiro J.L.D., Cortimiglia M.N., Success factors for environmentally sustainable product innovation: a systematic literature review, "Journal of Cleaner Production" 2014/65.
• del Río González P., The empirical analysis of the determinants for environmental technological change: A research agenda, "Ecological Economics" 68/3 (2009).
• del Río P., Tarancón Morán M.Á., Callejas Albiñana F., Analysing the determinants of environmental technology investments. A panel-data study of Spanish industrial sectors, "Journal of Cleaner Production" 2011/19.
• Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w latach 2006-2009, Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Szczecinie, Warszawa 2010.
• EIO, The Eco-Innovation Gap: An economic opportunity for business, Eco-Innovation Observatory. Funded by the European Commission, DG Environment, Brussels 2012.
• Horbach J., Determinants of environmental innovation - new evidence from German panel data sources, "Research Policy" 37/1 (2008).
• Horbach J., Rammer Ch., Rennings K., Determinants of eco-innovations by type of environmental impact - The role of regulatory push/pull, technology push and market pull, "Ecological Economics" 2012/78.
• Kemp R., Pearson P., Final report MEI Project about measuring eco-innovation, UMMERIT, Maastricht 2007.
• Kesidou E., Demirel P., On the drivers of eco-innovations: Empirical evidence from the UK, "Research Policy" 41/5 (2012).
• OECD, Fostering Innovation for Green Growth, OECD Green Growth Studies, OECD Publishing, Paris 2011.
• OECD, Green Entrepreneurship, Eco-innovation and SMEs, Final Report, Centre for Entrepreneurship, SMEs and Local Development, 2013.
• Oltra V., Environmental innovation and industrial dynamics: the contributions of evolutionary economics, "DIME Working Papers Series on Environmental innovations" 2008/7.
• Potencjał małych i średnich przedsiębiorstw w dziedzinie kreowania nowych produktów innowacyjnych - rozwiązania proekologiczne, PARP, Warszawa 2009.
• Problemy oddziaływania małych i średnich przedsiębiorstw na środowisko. Opracowanie badania ankietowego przeprowadzonego w 2010 roku, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska Program Czysty Biznes, Zakopane 2010.
• Reid A., Miedzinski M., Eco-innovation. Final report for sectoral innovation watch, Technopolis Group, Mechelen 2008.
• Ryszko A., Proaktywność przedsiębiorstw w zarządzaniu środowiskowym, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2007.
• Seroka-Stolka O., Czynniki implementacji dobrych praktyk środowiskowych w małych i średnich przedsiębiorstwach, "Journal of Ecology and Health" 16/2 (2012).
• Stymulowanie technologii w kierunku zrównoważonego rozwoju: Plan działań Unii Europejskiej w zakresie technologii środowiskowych, Komunikat Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego (COM (2004) 38 wersja ostateczna), Bruksela 2004.
• Woźniak L., Woźniak M., Wdrożenie orientacji ekoinnowacyjnej w małej i średniej firmie - wnioski i rekomendacje, [w:] Ekoinnowacje w praktyce funkcjonowania MŚP, red. L. Woźniak, J. Strojny, E. Wojnicka, PARP, Warszawa 2010.