Istota i znaczenie indywidualnych form zabezpieczenia emerytalnego

• Autorzy: Anna Ostrowska-Dankiewicz , Sylwia Pieńkowska-Kamieniecka

Warianty tytułu

Nature and Significance of Individual Forms of Retirement Security

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W opracowaniu omówiono istotę indywidualnego zabezpieczenia emerytalnego, wskazując formy dodatkowego oszczędzania oferowane przez różne instytucje finansowe w ramach tzw. trzeciego filaru, stanowiącego nieobowiązkową część zreformowanego w 1999 roku systemu zabezpieczenia emerytalnego w Polsce. Zaprezentowano dwa ujęcia (wąskie oraz szerokie) pojęcia trzeciego filaru, stosowane w literaturze przedmiotu. Zwrócono uwagę na fakt, iż tylko ujęcie wąskie daje możliwość weryfikacji faktycznych rozmiarów dodatkowego zabezpieczenia emerytalnego, w którym mowa o takich jego formach, które charakteryzują się jasnym i precyzyjnie określonym celem, to jest dodatkowym i długoterminowym oszczędzaniem na okres starości. Podkreślono ponadto, że wiarygodny obraz rozmiarów dodatkowego zabezpieczenia emerytalnego uzyskać można analizując tylko takie formy w ramach systemu, które aktualnie funkcjonują ale dostęp i dysponowanie zgromadzonymi w ich ramach środkami możliwe będzie wyłącznie po przejściu na emeryturę. Zwracając uwagę na problem niskich świadczeń z obowiązkowej części publicznego systemu emerytalnego oraz na znaczenie dodatkowego zabezpieczenia na okres starości, wskazano i zaprezentowano rodzaje indywidualnych dobrowolnych programów emerytalnych zarządzane przez instytucje finansowe, takie jak: zakłady ubezpieczeń, fundusze inwestycyjne, podmioty prowadzące działalność maklerską, banki oraz dobrowolne fundusze emerytalne, które oferują swoje produkty w ramach indywidualnych kont emerytalnych (IKE) oraz indywidualnych kont zabezpieczenia emerytalnego (IKZE). Scharakteryzowano i omówiono podstawowe zasady funkcjonowania indywidualnych form zabezpieczenia emerytalnego. W celu podkreślenia niskiego poziomu świadomości polskiego społeczeństwa w zakresie zapewnienia odpowiedniego standardu życia po osiągnięciu wieku emerytalnego zaprezentowano stan wykorzystania form dodatkowego oszczędzania w Polsce w latach 2004-2012 w ramach indywidualnych kont emerytalnych oraz indywidualnych kont zabezpieczenia emerytalnego. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper discusses the nature of individual pension provision, indicating the form of additional savings offered by different financial institutions in the so-called third pillar, which is a non-compulsory part of the reformed in 1999 retirement security system in Poland. There were resented two approaches (narrow and wide ones) of the concept of the third pillar used in the literature. The attention is drawn to the fact that only a narrow approach makes it possible to verify the actual size of supplementary pensions which refers to such of its forms which are characterized by a clear and well-defined goal, it is an additional and long-term savings for old age . It was stressed that a true picture of sizes of supplementary pension can be obtained by analyzing only such forms as a part of the system that currently exists but the access and availability of accumulated within them means will be possible only after retirement. Paying attention to the problem of low benefits from the compulsory part of the public pension system and the importance of additional security for old age, there were identified and presented specific types of voluntary pension schemes managed by financial institutions such as insurance companies, investment funds, entities conducting brokerage activities , banks and voluntary pension funds, which offer their products through individual retirement accounts (IRA) and individual retirement security accounts (IKZE). There were characterized and discussed the basic principles of operation of individual forms of pension provision. In order to emphasize the low level of awareness of Polish society in ensuring an adequate standard of living after retirement it was presented the state of the use of additional forms of savings in the years 2004-2012 through individual retirement accounts and individual accounts pension systems. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zabezpieczenie emerytalne; Fundusze emerytalne; Programy emerytalne; System emerytalny; Formy oszczędzania

EN

Pension arrangement; Pension funds; Retirement programs; Pension schemes; Saving forms

• Czasopismo: Modern Management Review
• Rocznik: 2013
• Tom: 18 (XVIII)
• Numer: nr 20 (2)
• Strony: 55--68

Twórcy

autor

Anna Ostrowska-Dankiewicz

• Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza

autor

Sylwia Pieńkowska-Kamieniecka

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• Cherbich M., Diagnoza, analiza i symulacja wariantowa możliwych ubezpieczeniowych form dobrowolnych programów emerytalnych na rynku polskim, PIU, Warszawa 2010.
• Chybalski F., Otwarte fundusze emerytalne w Polsce. Analiza działalności inwestycyjnej, finansów oraz decyzji członków, C.H.Beck, Warszawa 2009.
• Indywidualne konta emerytalne oraz indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego w 2012 roku, Raport Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, Warszawa 2013.
• Klimkiewicz A., Indywidualne konta emerytalne - dodatkowe zabezpieczenie emerytalne, [w] Ubezpieczenia, red. T. Szumlicz, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2005.
• Popek M., Szymański M., Pomyśl o swojej emeryturze. Już dziś. Poradnik klienta usług finansowych. Komisja Nadzoru Finansowego, Warszawa 2012.
• Popek M., Szymański M., Pracowniczy program emerytalny. Czy to się opłaci?, Komisja Nadzoru Finansowego, Warszawa 2012.
• Porównanie systemów dodatkowego zabezpieczenia emerytalnego w Polsce oraz wybranych krajach Unii Europejskiej, Price Waterhouse Coopers, Warszawa 2011.
• Szczepański M., Alokacja ryzyka w PPE w Polsce, "Polityka Społeczna" 2010/2.
• Szczepański M., Stymulatory i bariery rozwoju zakładowych systemów emerytalnych na podstawie Polski, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2010.
• Szumlicz T., Uzasadnienie i wstępne symulacje dotyczące zwolnienia podatkowego wpłat na indywidualne konta emerytalne (IKE),[w:] Oszczędzaj na emeryturę, red. T. Szumlicz, "Wiadomości Ubezpieczeniowe", PIU, 2009/1.
• Szyburska-Walczak G., Ubezpieczenia społeczne. Repetytorium, Wolter Kluwer Business, Warszawa 2012.
• Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU 1998 nr 137, poz. 887).
• Ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU 1998 nr 162, poz. 1118).
• Ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych (DzU 2004 nr 116, poz.1205).
• Ustawa z 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (DzU 2003 nr 124, poz. 1151).
• Ustawa z 25 maja 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych (DzU 2011 nr 75, poz. 398).
• Ustawa z 27 maja 2004 r. o funkcjonowaniu funduszy inwestycyjnych (DzU 2004 nr 146, poz. 1546).
• Ustawa z 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (DzU 1997 nr 139, poz. 934).
• Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (DzU 1997 nr 140, poz. 939).