Ryzyko i niepewność: krótka historia rozróżnienia

• Autorzy: Karol Pogorzelski

Warianty tytułu

Uncertainty: A Short History of the Distinction

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jedne z najważniejszych debat w naukach społecznych toczą się wokół pary pojęć: ryzyka i niepewności. W niniejszym artykule zamierzam prześledzić początki tego rozróżnienia w pracy Franka Knighta oraz jego późniejszą ewolucję w głównym nurcie ekonomii. Główną tezą artykułu jest to, że w teorii ekonomii nastąpiła dychotomizacja rozróżnienia ryzyka i niepewności, a następnie marginalizacja drugiego z tych pojęć. O ile Knight postrzegał ryzyko i niepewność jako pewne typy idealne, pomiędzy którymi istnieje pełne spektrum sytuacji pośrednich, o tyle późniejsi ekonomiści zaczęli traktować oba pojęcia jako wyróżniające dwie zupełnie odrębne sytuacje decyzyjne. W szybko rozwijającej się teorii ryzyka nie dostrzegano pierwiastka niepewności, co częściowo tłumaczy, dlaczego teoria ryzyka jest obecnie uznawana za niepełną i poddawana silnej krytyce.(fragment tekstu)

EN

Frank Knight is considered the author of the distinction between risk and uncertainty, but the meaning of both of these concepts has changed. In the attempt to solve the problem of profit, Knight distinguished two types of economic events: insurable and uninsurable. The first he dubbed "risk" and the second - "uncertainty". Both concepts, however, he perceived as ideal types, with a full range of intermediate situations in between. Later economists, notably John Hicks and Milton Friedman, began to perceive risks and uncertainties as dichotomous concepts relating respectively to the situations in which you can or can not apply probability calculus. They saw economics as the domain of risk rather than uncertainty. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Niepewność; Ryzyko; Podejmowanie decyzji w warunkach ryzyka; Rachunek prawdopodobieństwa; Przegląd literatury

EN

Uncertainty; Risk; Decision making under conditions of risk; Calculus of probability; Literature review

• Czasopismo: Polityka Społeczna
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 5-6
• Strony: 5--9

Twórcy

autor

Karol Pogorzelski

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Baumol W.J. (1951), Economic Dynamics, Macmillan Co., Nowy Jork.
• Beck U. (1992), Risk Society: Towards a New Modernity, SAGE Publications Ltd., Londyn.
• Bernstein P.L. (1996), Against the Gods: the remarkable story of risk, John Wiley & Sons, Inc., Nowy Jork.
• Eichengreen B. (2009), The Last Temptation of Risk?, National Interest.
• Friedman M., Savage L. (1948), The Utility Analysis of Choice Involving Risk, "Journal of Political Economy" 56.
• Giddens A. ([1990] 2008), Konsekwencje nowoczesności, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Gilboa I., Postleweite A.W., Schmeidler D. (2008), Probability and Uncertainty in Economic Modeling, "Journal of Economic Perspectives" 22 (3), s. 173-188.
• Hicks J.R. (1931), The Theory of Uncertainty and Profit, "Economica" (32), s. 170-189.
• Jorion P., Taleb N. (1997), The Jorion Taleb Debate z lokalizacji DerivativesStrategy.com: http://www.derivativesstrategy.com/magazine/archive/1997/0497fea2.asp [dostęp 07.10.2012].
• Kizwalter T. (2003), Historia powszechna. Wiek XIX, Trio, Warszawa.
• Knight F. (1921), Risk, Uncertainty and Profit, Houghton Mifflin, Boston.
• Langlois R.N., Gosgel M.M. (1993), Frank Knight on Risk, Uncertainty and the Firm: a New Interpretation, "Economic Inquiry" (31), s. 456-466.
• LeRoy S.F., Singell L.D. (1987), Knight on Risk and Uncertainty, "Journal of Political Economics" (95), s. 394-406.
• McCann C.R. (1994), Probability Foundations of Economic Theory, Routledge, Londyn, Nowy Jork.
• Mitchell W.C. (1922), Risk, Uncertainty and Profit by Frank Knight. Review, "The American Economic Review" 12 (2), s. 274-275.
• Salmon F. (2009), Recipe for Disaster: The Formula that Killed Wall Street, Wired.
• Savage L.J. (1954), The Foundations of Statistics, wyd. I, John Wiley and Sons, Nowy Jork.
• Shackle G. (1949-50), A Non-Additive Measure of Uncertainty, "Review of Economic Studies", XVII, s. 70-74.
• Shackle G. (1972), Epistemics and Economics, Cambridge University Press, Cambridge.
• Taleb N. (2007), The Black Swan, Random House, Nowy Jork.
• Kolman J. (1996/1997), The World According to Nassim Taleb, Derivatives
• Wood O.G. (1964), Evolution of the Concept of Risk, "The Journal of Risk Strategy, grudzierń/styczeń. and Insurance" 31 (1), s. 83-91.