Stosowanie zasady pomocniczości na gruncie traktatu z Lizbony

• Autorzy: Tomasz Musialik

Warianty tytułu

Application of the Principle of Subsidiarity on the Basis of the Treaty of Lisbon

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł prezentuje problemy związane z zagadnieniem stosowania jednej z najważniejszych zasad zjednoczonej Europy - zasady pomocniczości (subsydiarności) przez państwa członkowskie Unii Europejskiej na podstawie Traktatu z Lizbony oraz dwóch protokołów dodatkowych dołączonych do Traktatu. W omawianej tematyce autor zwraca uwagę na tło historyczne uregulowania omawianej zasady (przede wszystkim stanowiska co do podejmowania decyzji jak najbliżej mieszkańców wskazane w Traktacie z Maastricht i Traktacie Amsterdamskim). Teoretyczne aspekty jej obecnego zastosowania odnoszą się głównie do szeroko pojętego informowania i monitorowania ścieżki procedury legislacyjnej poprzez podmioty wysuwające projekty aktów prawnych w Unii Europejskiej. Wreszcie wymiar praktyczny przedstawionej zasady dotyczy dotychczasowych doświadczeń odnośnie wskazania zastrzeżeń w zakresie zasady pomocniczości a także aktywności parlamentów narodowych. Cele i założenia unijnych dokumentów zostały wsparte informacjami w zakresie zastosowania procedur żółtej i pomarańczowej kartki. Pierwsza z wymienionych została bowiem wykorzystana jeden raz w przypadku rozporządzenia Monti II. Z kolei procedury pomarańczowej kartki jeszcze nie stosowano. Dzięki mechanizmowi nadzoru nad przestrzeganiem zasady wdrożonemu w protokole dodatkowym do Traktatu z Lizbony, parlamenty narodowe zyskują mocny argument w pracach legislacyjnych w Unii Europejskiej. Konkluzje i wnioski pozwalają wskazać na przyszłe możliwości płynące z wykorzystania instrumentu nadzoru wobec omawianej zasady oraz zwiększenie zaangażowania parlamentów narodowych a tym samym na wzroście uprawnień do podejmowania decyzji na szczeblu jak najbliższym obywatelom Unii Europejskiej. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents problems related to the issue of application one of the most important principle in the united Europe - the principle of subsidiarity by the member state of the European Union on the basis of The Treaty of Lisbon and two additional proto- cols annexed to The Treaty. In this issues the author draws attention to the historical background of regulation of this principle (most of all position on the decision-making as close to the residents which was indicated in Treaty of Maastricht and Treaty of Amsterdam). Theoretical dimensions of present application of this principle mainly refer to broadly defined information and monitoring the way of legislative procedure by the persons initiate the drafts legal acts in the European Union. Finally practice dimension of this principle involves foregoing experiences regarding to conditions the principle of subsidiarity and also actives of the national parliaments. Purposes and postulates European Union documents are supported by information about application of the procedure of the yellow card and orange card. First of this was extracted only one time in the case of EU Regulation called Monti II. In turn, the procedure of orange card hasn't been applied yet. Through the mechanism of the control of compliance with the rules, which was implemented in additional protocol of the Treaty of Lisbon, national parliaments has received a strong argument in legislative work in the European Union. Conclusions and inferences give to identify future possibilities to use instrumentality of control against the principle and also enhancement of involvement national parliaments and ipso facto to increase in decision-making at the closest level of the European Union citizens. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Traktat lizboński; Zasada subsydiarności; Subsydiarność; Parlament narodowy; Regulacje prawne; Prawo WE; Państwa członkowskie

EN

Lisbon Treaty; Principle of subsidiarity; Subsidiarity; National parliament; Legal regulations; European Community law; Member states

• Czasopismo: Modern Management Review
• Rocznik: 2013
• Tom: 18 (XVIII)
• Numer: nr 20 (4)
• Strony: 147--159

Twórcy

autor

Tomasz Musialik

• Politechnika Śląska

Bibliografia

• Adamiec D., Pierwszy wypadek zastosowania mechanizmu żółtej kartki - opinie parlamentów dotyczące rozporządzenia Monti II, "Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu" nr 3 (35)/2012, s. 23-40, http://orka.sejm.gov.pl/wydbas.nsf/0/CD14582FB4612F05C1257ACD004D7B77/ $File/Strony%20odZP_35-2.pdf (dostęp 12.08.2013).
• Arnold R., Barcz J., Michałowska-Gorywoda K., Tschäpe P., Parlament Europejski oraz parlamenty Polski i Niemiec w nowej architekturze europejskiej, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie - Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2005, s. 153-156.
• Balicki R., Parlament narodowy w systemie decyzyjnym Unii Europejskiej (po wejściu w Życie postanowień Traktatu z Lizbony), [w:] Instytucje prawa konstytucyjnego w dobie integracji europejskiej. Księga jubileuszowa dedykowana prof. Marii Kruk-Jarosz, red. J. Wawrzyniak, M. Laskowska, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2009, s. 341.
• Barcz J., Górka M., Wyrozumska A., Instytucje i prawo Unii Europejskiej, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2011, s. 340-351.
• Barcz J., Unia Europejska na rozstajach. Traktat z Lizbony. Dynamika i główne kierunki reformy ustrojowej, Instytut Wydawniczy EuroPrawo, Warszawa 2010, s. 125-128.
• Europejski Kodeks Praktyk Statystycznych, http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/POZ_EKPS_2011-PL.PDF (dostęp: 27.07.2013).
• Grzeszczak R., Parlamenty państw członkowskich w Unii Europejskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004, s. 89.
• Kołodziejska A., Pojęcie subsydiarności i jej rola jako zasady prawa, [w:] Zasada pomocniczości. Wymiar europejski, narodowy, regionalny i lokalny, red. A. Pawłowska, S. Grabowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2011, s. 126.
• Kumaniecki K., Słownik łacińsko-polski, PWN, Warszawa 1977, s. 479.
• Lepsze stanowienie prawa, pomocniczość i proporcjonalność oraz inteligentne regulacje, Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 14 września 2011 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa, pomocniczości, proporcjonalności i inteligentnych regulacji, http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2013:051E:0087:0094:PL:PDF (dostęp 14.08.2013).
• Opinia dotycząca sprawozdania Komisji w sprawie pomocniczości i proporcjonalności (19. sprawozdanie w sprawie lepszego stanowienia prawa za 2011r.) (COM(2012) 375 final), www.sejm.gov.pl (dostęp 14.08.2013).
• Projekt rozporządzenia Rady Unii Europejskiej w sprawie wykonywania prawa do podejmowania działań zbiorowych w kontekście swobody przedsiębiorczości i swobody świadczenia usług (tzw. rozporządzenie Monti II), http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2012:0130:FIN:EN:PDF (dostęp 10.08.2013).
• Pudło A., Rola drugich izb parlamentów państw członkowskich w sprawach Unii Europejskiej w świetle regulacji krajowych i unijnych, Wydawnictwo Akademii Leona Koźmińskiego i Instytut Wydawniczy EuroPrawo, Warszawa 2011, s. 71-73.
• Sprawozdanie ze spotkania przedstawicieli parlamentów narodowych na temat wycofania projektu rozporządzenia "Monti II" (nr 70/2012), http://www.senat.gov.pl/download/gfx/senat/pl/defaultopisy/296/4/1/070.pdf (dostęp 12.08.2013).
• Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2010:083:0047:0200:pl:pdf (dostęp 25.07.2013).
• Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht), http://eur-lex.europa.eu/pl/treaties/dat/11992M/htm/11992M.html (dostęp: 20.07.2013).
• Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy, http://eur-lex.europa.eu/JOHtml.do?uri=OJ:C:2004:310:SOM:pl:HTML (dostęp: 27.07.2013).
• Traktat z Amsterdamu, http://eur-lex.europa.eu/pl/treaties/index-old.htm