Podstawy prawne organizacji ubezpieczeń zdrowotnych na ziemiach polskich do 1939 r.

• Autorzy: Krzysztof Marcin Zakrzewski

Warianty tytułu

Legal Regulations Concerning Health Insurance in Polish Lands Until 1939

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Głównym celem powstania niniejszego artykułu jest chęć przybliżenia problematyki ubezpieczeń zdrowotnych, ich genezy i rozwoju, w aspekcie historyczno-prawym. Są to zagadnienia, które nie zostały dokładnie opisane, lecz ich walor poznawczy jest niewątpliwie istotny w kontekście budowania obecnego systemu ochrony zdrowia. (fragment tekstu)

EN

During the two decades, between The Great War and World War II (in the period of interwar two decades), Poland could be proud of a very modern regulations concerning health insurance for the citizens. The system of social insurance, which was introduced at this time, allowed to secure healthcare for a large part of a society. One of the greatest advantages of that time was the progress in fighting with many simple sicknesses. It is worth noticing that this big step in the country's development never had its equivalent in other periods of the Republic's independence. This was achieved even though economic and geopolitical factors were highly unfavorable, so we can call it as a remarkable effect of a heavy work done by the local and nationwide authorities. In the first period of independence, the reborn Republic of Poland (1918-1919) was struggling with diseases, caused by the war migrants, lack of hygiene and lack of immunity, caused mainly by malnutrition. The second period (1920-1928) can be called a time of creating nationwide health insurance system. It was the time of reconstructing relations between the customer (payer) and institutions offering services, which was related to the changes in governing system and economic crisis. The last period (1933-1939) was the time of slow improvement of social insurance system (including health insurance system) in relation with overcoming of the crisis and building nationwide primary health care (outpatients). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ubezpieczenia zdrowotne; Polityka zdrowotna; Prawo ubezpieczeniowe; Historia prawa

EN

Health care insurance; Health care policy; Insurance law; Legal history

• Czasopismo: Studia Iuridica Lublinensia
• Rocznik: 2009
• Tom: 12
• Strony: 213--233

Twórcy

autor

Krzysztof Marcin Zakrzewski

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, doktorant

Bibliografia

• Dański B., Ubezpieczenie robotników, Drukarnia A. Smoliński, Petersburg 1912, s. 7.
• Duch K., Ubezpieczenia społeczne, Sp. Wyd. "Libris", Warszawa 1934, s. 155.
• Fijałek J., Indulski J., Opieka zdrowotna w Łodzi do roku 1945. Studium organizacyjno-historyczne, Wyd. Instytut Medycyny Pracy im. Prof. Dra. Med. Jerzego Nofera, Łódź 1990, s. 298-300.
• Fijałek J., Kasy Chorych - pierwowzór społecznego, samorządowego lecznictwa pracowniczego w Polsce, "Archiwum Historii Medycyny" 1984, nr 1, s. 99-106.
• Getzen T.E., Ekonomika zdrowia, Wyd. PWN, Warszawa 2000, s. 119.
• Grabowski E., Ubezpieczenia społeczne w państwach współczesnych, Wyd. E. Wende "Ignis", Warszawa 1923, s. 151.
• Hubicki S., Zagadnienie kas chorych w Sejmie, odczyt wygłoszony w izbie lekarzy polskich 31 marca 1930 r. Druk "Antiqua" St. Szulc i S-ka, Warszawa 1930, s. 13-17.
• Jastrzębowski M., "Przegląd Gospodarczy" nr 22-23 z roku 1925, Warszawa 1925, s. 4.
• Jastrzębowski Z., Spory o model lecznictwa. Opieka zdrowotna w koncepcjach polskiej polityki społecznej w XIX i XX wieku (do 1948 roku), Wyd. Akademia Medyczna w Łodzi, Łódź 1994, s. 16.
• Kacprzak M., Prawo do zdrowia i jego realizacja. "Lekarz Polski", nr 5, rok XIII, 1937, Drukarnia Siła, Warszawa 1937, s. 16.
• Klasa robotnicza wobec carskiego prawa ubezpieczeniowego, Wydawnictwo Komitetu Warszawskiego SDKPiL, Warszawa 1912, s. 5-11.
• Kolasiński K., Modele i funkcje ubezpieczeń społecznych, UMK - rozprawy, druk L. Grabowski i spółka, Toruń 1990, s. 22.
• Krasuski J., Historia Niemiec, Ossolineum, Wrocław 2004, s. 285.
• Kuryłowicz M., Rzymskie prawo prywatne. Zarys wykładu, Kraków 2003, s. 325.
• Lgocki J.W., Podstawy prawne i organizacyjne ubezpieczeń społecznych w Polsce, ZUS, Skrypt nr 169, Warszawa 1934, s. 6.
• Luxenburg M., Obowiązkowe ubezpieczenia robotników; prawo z dnia (23 czerwca) 6 lipca 1912 r., Skład główny w księgarni Gebethnera i Wolffa, Nakład autora, Warszawa 1912, s. 3 i n.
• Łuczak Cz., Dzieje gospodarcze Niemiec - 1871-1945, UAM, Poznań 1984, s. 62.
• O nowelizację ustawy o kasach chorych, M. Jastrzębowski, "Przegląd Gospodarczy" nr 22-23 z roku 1925, Warszawa 1925, s. 9.
• Pamiętniki chłopów. Wybór, Wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1954, s. 114.
• Piechnik E., Kasy chorych wedle ustawodawstwa polskiego, Drukarnia Ministerstwa byłej Dzielnicy Pruskiej, Poznań 1920, s. 1-4.
• Sadowska J., Idea ubezpieczenia. Kształtowanie i realizacja idei ubezpieczenia na wypadek choroby w XIX i pierwszej połowie XX wieku, "Panaceum" 2000, nr 1 (55), s. 43-44.
• Sadowska J., Lecznictwo ubezpieczeniowe w II Rzeczypospolitej: rozprawa habilitacyjna, Wyd. Akademia Medyczna w Łodzi, Katedra Historii Medycyny i Farmacji, Łódź 1990, s. 7.
• Sadowska J., Polski system ubezpieczenia na wypadek choroby wiatach 1920-1939. (Podstawy prawno-organizacyjne), [w:] Modele ubezpieczeń zdrowotnych w systemach ubezpieczeń społecznych, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, "Studia i Materiały" 1993, z. 3(376), s. 65-77.
• Senkowski J., Administracja i samorząd w Polsce w latach 1918-1939, cz. 1, "Gospodarka i Administracja Terenowa" 1968, nr 11, s. 23.
• Supady J., 80 lat kas chorych. Kasa Chorych w Łodzi w okresie międzywojennym, "Panaceum" 1999, nr 1(49), s. 43.
• Szczęśniak M., Zarys dziejów ubezpieczeń na ziemiach polskich, Wyższa Szkoła Ubezpieczeń i Bankowości, Warszawa 2003, s. 15.
• Szumski J., Problemy lecznictwa społecznego. Druk. Nakładem "Śląskiej Gazety Lekarskiej", Cieszyn 1947, s. 41.
• Śliwa M., Zygmunt Żuławski o ustroju społecznym i demokracji, Wydawnictwo sejmowe, Warszawa 2000, s. 32.
• Tymczasowa Rada Stanu - Departament Pracy, Zeszyt nr I, Obowiązkowe ubezpieczenie chorych zagranica (dane prawno-porównawcze i liczbowe), L. Biliński, W. Maślakiewicz, Warszawa 1917, s. 7 i n.
• Zarewicz A., Organizacja i technika pracy w okręgowych kasach chorych, Biblioteka "Wiadomości kas chorych", nr 18, Drukarnia Mazowiecka, Warszawa 1931, s. 4.